مناسبت ها

گفتمان غدير

پرسش: مهمترين ويژگي ها و شاخص هاي گفتمان غدير را توضيح دهيد؟

پاسخ:
هرچند كه غدير به عنوان يك مكان و يك رخداد تاريخي در عصر و لحظه اي خاص از زمان در بند زمان و مكان و تاريخ و لحظه است ولي از جهاتي، از همه آنها جدا و منفك است. لحظه نه تنها آبستن ايجاد و يا بروز آن نيست بلكه تنها مي تواند آن را به عنوان آغاز به شكلي ظاهري، محدود و مقيد سازد ولي از نظر باطني، امري، فرا لحظه و فرا تاريخ است و مي توان آن را به عنوان اصلي بيرون از رخدادها برشمرد.

اين گونه است كه ما از گفتمان غدير سخن مي گوييم، البته با اين تفاوت كه محدود به لحظه، زمان، مكان و تاريخ نيست. به اين معنا كه گفتمان ها را مي توان به دو دسته اساسي دسته بندي كرد: گفتمان هايي كه هرچند عمومي و كلي و فراگير هستند ولي در يك عصر تاريخي حضور و ظهور دارند مانند گفتمان دموكراسي و يا گفتمان پادشاهي؛ و ديگر گفتمان هايي كه در محدوده زمان و تاريخ و لحظه قرار نمي گيرند و هيچ يك نمي تواند بندي بر پاي آن و قيد بر گردنش باشد. از اين دسته گفتمان مي توان به گفتمان اصلاحات و گفتمان عدالت اشاره كرد.
گفتمان غدير اگرچه از زمان خاصي چون 18 ذي الحجه سال دهم هجري و در مكان خاصي چون غدير خم در راه مكه و مدينه و با حضور اشخاص و شخصيت هاي به نامي چون رسول خدا و امير مومنان (ع) شكل گرفت ولي آغاز آن را بايد به حضور انسان به عنوان خليفه الله در زمين دانست و مكان آن را نيز زمين و اشخاص آن را انسان هاي كاملي دانست كه به عنوان انوار طيب انساني و كلمات وجودي الهي از آن در قرآن ياد مي شود. كلمات وجودي كه توبه آدم بدان پذيرفته شده است.
گفتمان غدير گفتمان حال و گذشته و آينده بشريت است. گفتمان غدير همان خواسته ابراهيم است كه پس از سال ها تلاش و مجاهدت و سربلندي از آزمون هاي سخت و دشوار چون ذبح اسماعيل و آتش نمروديان و مانند آن به بار نشست. گفتمان غدير همان امانت الهي است كه آسمان و زمين آن را برنتابيد. گفتمان غدير محتواي همه رسالت است كه اگر آن را ابلاغ نكند نه تنها پيامبر (ص) ابلاغ رسالت نكرد بلكه رسالت همه پيامبران ابتر و بريده و ناتمام مي ماند و گفتمان غدير همان و همان و همان هايي است كه در بسياري از آيات بدان به صراحت و كنايه و ايهام و اجمال و تفصيل پرداخته شده است. مگر نه اين است كه همه قرآن بسم الله است و همه بسم الله در باي آن خلاصه شده است و امامت نقطه معنابخش وجودي آن باست. مگر نه اين است كه همه آيات، تصريف يك حقيقت هستند و همه حقيقت نور وجود محمدي است كه باطن آن را نور علوي تشكيل مي دهد و… و…
گفتمان غدير آغاز امامت انسان بر همه هستي را مي نماياند و نشان مي دهد كه انسان چيست و از كجا آمده و به كجا مي رود؟ گفتمان غدير هم راه است و هم مقصد است و هم مقصود.
اگر دين اسلام و قرآن و پيامبر (ص) و پيامبران پيشين و امامان معصوم (ع) و علماي صالح امت اين اندازه از غدير مي گويند از آن روست كه هويت همه دين و بنياد همه اسلام اين كلمه وجودي و حقيقت خالص الهي است كه در غدير صورت تجلي يافته است.
انسان به گفتمان غدير خود را در راهي ديگر قرار داد. راهي كه پايان آن سربلندي انسان و انسانيت است. از زماني كه غدير تجلي يافت، فرشتگان آسمان نفس راحتي كشيدند و زمين به خود باليد كه قرارگاه خليفه الهي شد. خلافت و دين اسلام كه تلاش همه پيامبران از آدم تا خاتم بود به بار نشست و ميوه داد. كاشت و داشت پيامبران و فرشتگان و زمين و زمان در آن لحظه تاريخي به بار نشست و انسان و انسانيت به برداشت اين ثمره چشم اميد دوخت. از آن زمان است كه خلافت انساني تضمين شد و زمين اميد به آباداني يافت و ماموريت آدم در زمين به پايان رسيد و ابليس آن رانده شده درگاه الهي نوميد گشت.
گفتمان غدير تجلي اسم اعظم بر زمين و مظهريت يافتن ربوبيت در قرارگاه زمين است. اين گونه شد كه خداوند بر زمين و زمان فخر فروخت و تبارك الله احسن الخالقين مفهوم و معنا يافت.
غدير چاه آبي است كه در جاي زمان جاري شد و در عرصه هستي همگان را سيراب كرد. فرشتگان در آب غدير علم و جنيان هدايت و انسان خلافت را يافت. هركس از اين روياي صادقه تعبيري كرد و از آن تغيير خود، خشنود شد و بر پايه ظرفيت و ظرف وجودي بهره برد. انسان بر عرش نشست و از فرش گذشت، آب را مايه حيات طيبه و زندگاني جاودانه يافت و فريب شيطان را وعده خوبان تفسير كرد و هم به بندگي و عبوديت جاودانگي يافت و هم ملك و سروري بر كائنات را تجربه كرد. ابليس آن را مايه نيستي خود يافت و زقوم و حميم دوزخي را معنا و تفسير كرد و خود را در چاه ويل جست وجو نمود. زمين از آن، آباداني و جنيان رهايي فهميدند.
گفتمان غدير يك پديده تاريخي نيست يك حقيقت ابدي است كه اول كلمه بود و آخر كلمه بود و جز كلمه كسي نبود و آن كلمه خداي غدير بود.

مشاهده بیشتر

خلیل منصوری

آیت الله خلیل منصوری رامسری به مدت ده سال در مرکزفرهنگ و معارف قرآن به تحقیق و پژوهش در علوم و معارف قرآن پرداخته و در همین سال ها آثار چندی نگاشته که در مطبوعات علمی و پژوهشی چاپ و منتشر شده است. آیت الله هم چنین در مدت بیست سال همکاری با مرکز جهانی علوم اسلامی، سازمان حوزه های علمیه خارج از کشور و جامعه المصطفی مقالات و کتب بسیاری را در باره کشورهای جهان و اوضاع آن به شکل تحلیلی نگارش کرده است. لازم به ذکر است تمامی مقالات منتشر شده در این وبسایت تألیف ایشان است.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا