وب نوشت

مصادره اموال و املاک مردم رامسر از سوی رضا شاه

بر پایه اسناد تاریخی معتبر رضا شاه بسیاری از املاک و اموال مردم مازندران به ویژه غرب آن مصادره و به نام وی زده شد. در سال 1310 رضا خان اقدام به کشاندن ملاک بزرگ به دفترخانه های ثبت اسناد و املاک که چندی از ایجاد نگذشته بود ، نموده و کلیه اموال خوانین و مالکین مناطق فوق را به زور و تهدید و ترغیب را مصادره و به مالکیت خویش در آورده است. در این راستا مبالغی ناچیز به عنوان ثمن معامله به آنان پرداخت می گردید . این املاک اعم از زمین های زراعی و باغات و مراتع بوده است.

علت اصلی در تصرفات فوق افزون بر از میان بردن قدرت خوانین و مالکین محلی، شناسدن شاه به عنوان خان بوده است. از این رو خود را به عنوان خان به مردم معرفی می کرد و مردم از او به رضاخان یاد می کردند.
در این دوره است که رضا شاه با خان بزرگ تنکابن ، یعنی سپهسالار تنکابنی و فرزندش سرادر اسعد در می افتد و همه اموال وی را به شیوه های مختلف از چنگ وی بیرون می برد به گونه ای که ایشان دست به خودکشی می زند.
یکی از مراکزی که شاه علاقه داشت تا آن را به نام خود در آورد زمین های سخت سر و رامسر کنونی بوده است. در رامسر شماری مالک به سر می بردند که زمین های ایشان از سوی رضاه شاه مصادره می شود.
جد بزرگ نویسنده ، سلطان محمد تقی خان که در اسناد تاریخی به محمدتقی بک از وی نام برده شده است، یکی از مالکین و خوانین رامسر بوده است. در زمان فرزند وی آقاجان شل آقاخانی و یا شل آقاجانی در برخی از اسناد که به احتمال قوی غلط نوشتاری و تایپی است، رضا شاه به قدرت می رسد.
رضاه شاه به زور اقدام به خرید املاک وی می کند. در سندی که به امضای رییس اداره کل رسیدگی و تصفیه املاک واگذاری به دادگاه نخستین رسیدگی و تصفیه اموراملاک واگذاری شعبه سه شهسوار سابق رسیده ، آمده است: در جواب دادخواست شماره 878 راجع به دادخواهی آقایان شل آقاخانی اولا طبق اسنادی که در این اداره وجود دارد مقداری از اراضی قریه آخوندمحله توسط آقایان فروشندگان و شخصی به نام آقایان شل آقاخانی به رضا شاه منتقل گردیده است . لهذا دعویت مشمولیت دعوی شاکی به بند الف از ماده 14 مورد تردید و تامل می باشد.
ثانیا : به موجب اسناد 1822 (15- 8- 22) و 3306 ( 10- 8- 15) و 3373( 5- 8- 22) از دفاتر اسناد رسمی شماره 4 و 5 شهسوار مقداری از اراضی واقعه در قریه شل محله توسط آقایان شل آقاخانی و دیگری به نام آقاجان ضمن سایر فروشندگان به شاه سابق انتقال یافته است.
ثالثا : طبق اسناد موجود در این اداره عده ای از شاکیان به اتقاق شخصی به نام آقاجان کلیه اراضی خود را واقع در طالش محله به شاه سابق انتقال داده اند لهذا در این مورد نیز غصب اراضی شاکی از طرف شاه سابق مورد تردید و تامل خواهد بود.
رابعا: چون مستند دعوی شاکی برگ گواهی نامه است گواهی گواهان در این گونه موارد از لحاظ اشتراک منافع آنان مسلم تلقینی تلقی می گردد فلهذا وفق ماده 1313 مدنی گواهی آنان نیز قابل استماع و ترتیب اثر نیست.
خامسا : وجود رابطه معامله مذکور در بند دوم اعتراضات اداره ادعای مازاد نسبت به موارد معامله از طرف شاکی مسموع نیست . در صورتی که حقی جهت شاکی اضافه بر موارد معامله محسوب گردد در عین منوط به احراز تصرف مالکانه شاکی و تصرفات شاه سابق و فساد ید فعلی است و عدم حدوث تغییرات اساسی در موارد نزاع است. طبق مدارک موجود در این اداره در موارد نزاع تغییراتی به شرح زیر حادث شده است.
در آخوندمحله هفتاد و شش جریب و یک دهو باغ مرکبات ، شصت و چهار جریب و یک دهو باغ چای توبن سیزده جریب و هشت دهو مرکبات و پنجاه و پنج جریب و پنج دهو باغ چای ؛ طالش محله بیست جریب و سه دهو باغ مرکبات ، دویست و چهل و پنج جریب باغ چای . از این رو بر هیات است در حصول حقانیت و تفکیک حقوق عینی دولت از حقوق و منافع احتمالی شاکی اقدام و حکم شایسته صادر فرمایید.
در این سند به خوبی روشن شده است که در عصر محمدرضا شاه برای این که مردم عاصی را آرام ساخته و اشتباهات شاه سابق را به نحوی بپوشانند ضمن تشکیل دادگاه های خاص اقدام به استرداد برخی از اراضی غصب شده به ملاکین نمودند.
در سند دیگری که در اختیار نویسنده است آمده :
آقایان شل آقاخانی به همراه سایر مالکین و شرکاء دادخواستی به خواسته استرداد شش دانگ یک مرتع اشکت چاه ، توشچال ، کراکت کره سر، صفا سرا، و اراضی دیگر ، و نیز شش دانگ مرتع جواهرده و توابع و مرتع گوسفند و چهار دانگ از شش دانگ مرتع حسن لشیکات ، صفاسرا ، چهار دانگ از شش دانگ مرتع فرسه لر، چهار دانگ از شش دانگ مرتع ترامک دست واقع در صفا سرا، چهار دانگ از شش دانگ مرتع تجمیروایرا،
در این سند برخی از املاک آقاجان شل آقاخانی این گونه بیان شده است: در آخوند محله سه جریب و پنج و هفت دهو مرکبات و دو جریب و شش و شش دهو در طالش محله و یک و شش و پنج جریب شالیزار در لمتر و چهار و هشت و بیست و هفت در دریا پشت؛ هفت دهو شالیزار و مرکبات در شاهمنصور محله و هشت و سه دهو مرکبات در آخوند محله و غیره
و هم چنین میزان سه دانگ مرتع علفچر محلی سلمل جواهرده .

مشاهده بیشتر

خلیل منصوری

آیت الله خلیل منصوری رامسری به مدت ده سال در مرکزفرهنگ و معارف قرآن به تحقیق و پژوهش در علوم و معارف قرآن پرداخته و در همین سال ها آثار چندی نگاشته که در مطبوعات علمی و پژوهشی چاپ و منتشر شده است. آیت الله هم چنین در مدت بیست سال همکاری با مرکز جهانی علوم اسلامی، سازمان حوزه های علمیه خارج از کشور و جامعه المصطفی مقالات و کتب بسیاری را در باره کشورهای جهان و اوضاع آن به شکل تحلیلی نگارش کرده است. لازم به ذکر است تمامی مقالات منتشر شده در این وبسایت تألیف ایشان است.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا