خوارزمي دركتاب معروف خويش به نام مناقب اميرالمومنين (ع) با اسنادي معتبر از عبدالله بن عمر نقل مي كند كه از پيامبر اكرم (ص) پرسيده شد در شب معراج به چه زباني خداوند با شما سخن گفت؟
پيامبر(ص) درپاسخ فرمودند: خداوند به زبان علي با من سخن گفت و مرا مخاطب خويش قرار داد. پس اين مطلب به من الهام شد كه بپرسم: پروردگارا! تو مرا مخاطب قراردادي و يا اين كه علي با من سخن گفت؟
خداوند فرمود: اي محمد!(احمد!) من چيزي همانند چيزهاي ديگر نيستم و با مردم قياس نمي شوم و با شبهات وصف نمي شوم. تو را از نور خويش آفريدم و علي را از نور تو آفريدم. پس بر رازها و نهان هاي دلت اطلاع يافتم و در آن كسي را كه محبوب تر ازعلي بن ابي طالب باشد نيافتم. پس به زبان او با تو سخن گفتم تا دلت مطمئن گردد و آرامش يابد. (المناقب للخوارزمي ص 36)
همين حديث با كمي اختلاف جزيي دركتب شيعي از امام زين العابدين (ع) از جدش اميرمومنان (ع) روايت شده است كه متن عربي آن اين گونه آغاز مي شود؛ عن ابيه اميرالمومنين علي بن ابي طالب عليهم السلام قال: سمعت رسول الله (ص) يقول: وقد سئل باي لغه خاطبك ربك ليله المعراج؟ قال: خاطبني بلسان علي (ع) فالهمني ان قلت: يارب خاطبتني ام علي؟
فقال: يا احمد! انا شي ليس كالاشياء لااقاس بالناس، و لا اوصف بالشبهات، خلقتك من نوري و خلقت عليا من نورك، فاطلعت علي سرائر قلبك فلم اجد في قلبك احب من علي بن ابي طالب فخاطبتك بلسانه كيما يطمئن قلبك.
اين روايت به خوبي گوياي آن است كه خداوند در هنگام تجلي كلامي بر حضرت پيامبر گرامي (ص) به زبان علي (ع) تجلي كرده است به ويژه آن كه در اين حديث به روشني بيان شده كه نور علي (ع) برگرفته از نور خاص محمد(ص) است كه آن نيز از نور خداوند گرفته شده است.
دليل اين تجلي را مي بايست دراموري چند جست كه يكي از مهم ترين آن ها وحدت نفساني امير مومنان(ع) با پيامبر(ص) است كه افزون بر اين حديث درآيه مباهله يعني آيه 61 سوره آل عمران به صراحت از سوي خداوند بيان و مورد تاكيد و تاييد قرارگرفته است.
ديگر آن كه خداوند هنگامي كه به حضرت پيامبر (ص) مي نگرد مي يابد كه كسي جز اميرمومنان (ع) درنزد ايشان محبوب تر نيست؛ از اين رو براي اطمينان قلب و آرامش خاطر آن حضرت به زبان علي (ع) با وي سخن مي گويد.
