بسم الله الرحمن الرحیم
از نظر آموزه های وحیانی قرآن، هر کمالی از جمله قوت و قدرت از خداست؛ بنابراین، وقتی از قوت و قدرت شیطانی سخن به میان می آید، به این معنا است که قدرت مورد سوء استفاده قرار گرفته و به درستی به کار نرفته و در کمالی به کار گرفته نشده است. پس مراد از قدرت شیطانی خاستگاه شیطانی قدرت نیست که غلط و نادرست است، بلکه استفاده نادرست از قدرت است. کسانی که با جنیان یا شیاطین انسی و جنی ارتباط می گیرد تا به قدرتی دست یابند، در حقیقت به قدرتی از شیطان یا جنیان دست نمی یابند و شیطان به آنان قدرتی نمی بخشد، بلکه از قدرت الهی که در اختیار این افراد قرار گرفته استفاده می کنند تا اهداف شیطانی خویش را اجرای کنند. همین اساس همان طوری که مرتاضان با ریاضت غیر شرعی بر اساس سنت الهی تاثیر ریاضت به قدرت می رسند و می توانند از آن برای مقاصد شوم و پلید بهره گیرند، هم چنین ساحران نیز بر اساس سنت الهی تاثیر سحر و جادو می توانند مقاصد شوم از جمله جداسازی همسران بهره گیرند و این گونه سوء استفاده کنند. پس هیچ قدرتی در ذات خویش شیطانی نیست، بلکه سوء استفاده از قدرت آن را شیطانی می سازد.
نویسنده در این مطلب بر آن است تا حقیقت قدرت و اقتدارهای نفس انسانی را بیان کند و جایگاه سنت های الهی و اذن الهی را در سوء استفاده های قدرت بیان کند. با هم این مطلب را از نظر می گذرانیم.
خدا، خاستگاه کمالات از نظر قرآن
از نظر آموزه های وحیانی قرآن، خدا کمال مطلق و مطلق کمال و خاستگاه و منشای هر کمالی است؛ چنان که خدا حق مطلق و مطلق حق و خاستگاه هر حقی است. از همین روست که در قرآن بر این نکته به اشکال گوناگون تاکید می شود که خاستگاه هر چیزی خدا و من «عندالله» است، هر چند که برخی چیزی مانند «شرور» از مقام «من الله» نیست، بلکه «من نفسک» است و تنها «خیرات» از مقام «من الله» است؛ زیرا خیر، کمال است، و شرّ و بدی است و عیب و نقص است و نمی توان «من الله» باشد، هر چند که «من عندالله» است. بنابراین، قدرت نمی تواند به دو قسم شیطانی یا رحمانی تقسیم شود، بلکه از نظر قرآن، قدرت به عنوان کمال هماره از خاستگاه الهی و هم «من الله» و هم «من عندالله» است؛ اما استفاده نادرست از قدرت بر اساس «هواهای نفسانی» و متاثر از «وسوسه های شیطانی» را به تسامح قدرت شیطانی می نامند؛ چنان استفاده از هر کمالی در ایجاد شرّ و بدی به معنای امر شیطانی است.
خدا به صراحت می فرماید: ما اصابک من حسنه فمن الله و ما اصابک من سیئه فمن نفسک؛ هر چیزی از حسنه ای به تو می رسد از خدا است و هر چیزی از سیئه ای به تو می رسد پس از نفس توست.(نساء، آیه 79)
در جایی دیگر می فرماید: ان تصبهم حسنه یقولوا هذه من عندالله و ان تصبهم سیئه یقولوا هذه من عندک قل کل من عندالله؛ اگر به آنان حسنه ای برسد، می گویند: این از نزد خدا است؛ و اگر به آنان بدی و زشتی برسد، می گویند: این از نزد توست؛ بگو همه از نزد خداست.(نساء، آیه 78)
از نظر آموزه های وحیانی قرآن، هر چیزی در هستی بر اساس مشیت حکیمانه تقدیر شده است و به انسان می رسد(حدید، آیات 22 و 23؛ بقره، آیات 155 و 156)؛ اما بر اساس تقدیر و قدرت الهی، گاه مصیبت های بد، از مقام «من عند انفسکم» است؛ یعنی درست است که هیچ چیز بیرون از دایره قدرت و تقدیر الهی خارج نیست، ولی خود انسان بدی را به سوی خود جلب می کند و شرور و نقص و عیب را بر خویش حاکم می سازد و کمالی را به عیب و نقصی تبدیل می کند و خود را از کمالی محروم می سازد.(آل عمران، آیه 165)
به سخن دیگر، هر چیزی بر اساس ساختار مشیت و تقدیر حکیمانه سامان یافته است که از آن به «اذن الله» نیز تعبییر می شود؛ یعنی حتی قانون و سنت الهی که تبدیل و تحویلی در آن نیست، این گونه نیست که حاکم بر خدا باشد، بلکه محکوم خدا است؛ از همین روست که با آن که بر اساس سنت الهی، هر چیزی می بایست در فرآیند خلقت ایجاد شود، اما به معجزه می توان این فرآیند را سرعت بخشید و به آنی از درون سنگ، ناقه بیرون آورد(اعراف، آیه 73؛ هود، آیه 64) یا آب ایجاد کرد(اعراف، آیه 160) یا از خاک و گلی، پرنده آفریده.(آل عمران، آیه 49) پس اگر چیزی در جهان تحقق می یابد بر اساس سنت الهی است حتی سنت معجزه؛ از همین روست که همه معجزات همانند مصیبت هایی که به انسان می رسد در ساختار«اذن الله» انجام می شود.(آل عمران، آیات 165 و 166) بر همین اساس، سحر و تاثیر جادو و طلسم نیز به «اذن الله» در همان چارچوب سنت الهی تاثیر می گذارد، و اگر خدا نخواهد تاثیری نخواهد گذاشت.(بقره، آیه 102)
پس اگر مرتاض با ریاضت خویش بر هواهای نفسانی خویش مسلط می شود، در سنت الهی قدرت و اقتداری به او داده می شود و نفس او می تواند اموری را که دیگران نمی ببیند، بببیند و نسبت به برخی از امور عالم غیب آگاهی یابد یا تصرفاتی در جان و جامعه و جهان داشته باشد. همین چنین کسی که با جنیان ارتباط پیدا می کند و از تعلیمات آنان بهره می برد، بر اساس سنت الهی می تواند از علم سحر استفاده کند و مثلا به جداسازی همسران اقدام کند. البته همه این ها بر اساس همان سنت حاکم الهی بر هستی است و خارج از «اذن الهی» نیست؛ اما همین اذن و سنت الهی بر خدا حاکم نمی شود و خدا می تواند جلوی تاثیرات سنت های ماذون را بگیرد. از همین روست که اگر کسی به اخلاص «معاذالله» را بگوید، از تاثیر جادو و سحر در امان می ماند، یا خواندن معوذتین این گونه عمل می کند و خدا اجازه نمی دهد تا سحر و جادو تاثیرگذار باشد؛ بلکه جلوی تاثیر آن را می گیرد.(همان)
از نظر قرآن، معجزه و سحر هرگز بیرون از دایره اذن و سنت الهی نیست.(همان) بنابراین، اگر در ساختار سنت الهی در یک مجموعه ای مرکب از مواد، خاک پایین، مایع میانه و گاز در سطح بالاتری قرار می گیرد؛ ولی با این همه، این سنت ها و قوانین الهی هرگز حاکم بر خود خدا نیست، بلکه خدا هم چنان حاکم بر همه سنت ها و قوانین است. بنابراین، خدا می تواند آن مجموعه را هم بزند و خاک را به اعجاز خویش بالا کشد؛ اما دوباره در حالت عادی بر اساس همان سنت الهی، خاک ته نشین می شود و مایع چون آب و روغن در وسط قرار می گیرد و گاز در سطح بالاتری می نشیند.
سوء استفاده از قوت و قدرت
بر همین اساس، کسی که با مستکبران شیطانی پیوند می خورد و مثلا کهانت پیشه می کند و به جای خدا خود را در پناه جنیان یا انسان های شیطانی مستکبران قرار می دهد(جن، آیه 6)، شیاطین جنی و انسی قدرت و توانی که خدا به آنان بخشیده را در اختیار کاهنان یا مرتاضان و ساحران و مانند آنها قرار می دهد؛ مثلا پیوندی که برخی از دولت ها با قدرت های استکباری می خورند و از قدرت و توان موشکی، فضایی، رایانه ای، رسانه ای و مانند آنها بهره مند می شوند؛ این قدرت ها «من عندالله» است و آنان از آن قدرت، سوء استفاده می کنند و به یک معنا شکر عملی ندارند، بلکه کفران نعمت قدرت کرده و به جای کمال خود و دیگران در نقص و عیب و فساد به کار می گیرند؛ اما مومنان شاکر آن قدرت حتی قدرت جنیان را برای کارهای خیر و کمالی خویش و دیگران به کار می گیرند.(نمل، آیات 19 و 40)
بنابراین خاستگاه هر قدرتی خدا است؛ زیرا خدا خاستگاه هر کمالی است و هرگز قدرت شیطانی نیست، بلکه آن چه شیطانی است، سوء استفاده از قدرت است. پس کسی که به شیطان وصل می شود و با اهانت به قدرت به سحر و جادو دست می یابد یا چشم برزخی می یابد یا قدرت جا به جایی خود یا اشیاء را به دست می آورد، استفاده از قدرتی است که خدا به جنیان داده و این افراد با سوء استفاده از آن می خواهند خود را اثبات کنند و در زندگی دیگران تاثیر منفی بگذارد.
از نظر قرآن، همان گونه که برخی از انسان ها از هوش و استعدادهای خدادادی خویش برای ضربه زدن به دیگران، خشونت ورزی، ظلم و ستم و مانند آنها بهره می گیرند، هم چنین از قدرت های دیگران از آفریده های الهی از جمله جنیان، جانوران و حتی میکروب ها و باکتری ها برای اعمال مقاصد شوم خویش بهره می برند. این گونه است قدرت های «من عندالله» را برای مقاصد پلید به کار می برند. پس این افراد نه این که از جنیان یا شیاطین قدرت می گیرند، بلکه قدرتی که خدا به جنیان از سرعت انتقال داده، برای خود بهره می گیرند و سوء استفاده می کند. پس کسانی که با استعاذه به جنیان و شیاطین دنبال قدرت و ثروت می روند، اولا از قدرتی استفاده می کنند که خدا بر اساس مشیت حکیمانه و سنت الهی به جنیان از دیده نشدن و نامرئی بودن، انتقال سریع چون برق، عبور از موانع هم چون دیوار، انتقال چیزها همانند سکه و لباس و طلا به جاهای دیگر و مانند آنها داده است؛ ولی این قدرت ها هرگز نه تنها خارج از سیطره سلطه الهی نیست، بلکه همان طور که سنت ماذون کرده تا تاثیر بگذارد، سنت عالی تر نیز حاکم است که با استعاذه به خدا می توان از آن ها در امان ماند و جلوی تاثیر قدرت هایی که شیاطین به کار می برد به اعجاز و امداد الهی و دعا و نیایش و مانند آنها گرفت. پس اگر سحر ساحران در ساحت تخیل دیگران موثر است و آنان حرکات طناب و ریسمان را می بینند، اما خدا آنها را ابطال می کند و بر اساس احقاق الحق و ابطال باطل آنها نابود می کند و از تاثیر می اندازد: «ان الله سیبطله ان الله لا یصلح عمل المفسدین و یحق الله الحق بکلماته و لو کره المجرمون؛ همانا خدا سحر ساحران را ابطال می کند؛ زیرا خدا عمل مفسدان را اصلاح نمی کند و به سرانجام نمی رساند، و خدا حق را به کلمات خویش احقاق می کند و اگر چه مجرمان را کراهت و ناخوش باشد.»(یونس، آیات 81 و 82)
