غرق شدگان به عذاب الهی

بسم الله الرحمن الرحیم

وقتی هوا گرم می شود، شمار غرق شدگان در دنیا افزایش می یابد. بیش تر این افراد از جوانان هستند. هر از گاهی در کشورهای جهان سیل می آید و نه تنها اموال را از میان می برد، بلکه جان مردمان بسیاری را می گیرد. وقوع زلزله و بلایای به ظاهر طبیعی دیگر، شاید برای کسانی که هیچ اعتقادی به ربوبیت و پروردگاری خدای عالم ندارند، یا دارای اعتقاداتی سست و بی پایه هستند، این امور طبیعی بیاید، اما برای اهل ایمان و اعتقاد به ربوبیت خدا، هر یک از این امور نه تنها طبیعی نیست، بلکه بر اساس، تقدیر الهی است؛ زیرا هیچ چیزی در جهان بی تقدیر و تدبیر الهی پیش نمی رود و حتی افتادن برگی از درخت نیز بر اساس تقدیر و تدبیر و مشیت حکیمانه الهی است. از این روست که معتقدان حقیقی به ربوبیت و  پروردگاری خدا از خود می پرسند: چرا فلان کس یا فلان محله یا شهر گرفتار غرق، سیل، زلزله، تصادف، و مانند آنها شده و خسارت جانی و مالی تحمیل شده است؟

مومنان بر اساس آموزه های وحیانی قرآن، همه این امور را در دو دسته اصلی حوادث ابتلایی و حوداث کیفری تقسیم می کنند؛ یعنی می گویند این امور یا از باب سنت ابتلاء است که همگان در زندگی دنیوی با آن مبتلا می شوند، یا از مصادیق سنت کیفر الهی در دنیا است که برای بیداری و توبه و استغفار و هشدار از سوی خدا کس یا گروهی بدان گرفتار آمده اند. در یک دستور کلی از مومنان خواسته شده تا در همه موارد استغفار و توبه کرده و صدقه دهند و از خدا بخواهند تا آنان را از کیفر برهاند و از ابتلائات به سلامت عبور دهد.

از نظر آموزه های وحیانی قرآن، اشخاص و ملت هایی بسیاری در طول تاریخ گرفتار غرق و نابود شده اند؛ زیرا گناهانی داشته اند که عذاب الهی را در دنیا نصیب آنان کرده است. فهم و درنگ دراین امور می تواند ما را با حقایقی آشنا کند که تبلیغات رسانه ای و شیطانی با توجیه و عنوان «بلایای طبیعی» بر حقیقت سنت های ابتلاء و کیفر پوشش نهاده و اجازه نمی دهند تا مردم با تفکر و تدبر و تذکر و تدبر و تفقه و تعقل در این امور به این حقیقت برسند که «انا لله و انا الیه راجعون؛ ما از آن خداییم و به سوی او باز می گردیم»؛ زیرا اگر بدین حقیقت باور و اعتقاد داشته باشیم، می دانیم که این خدای عالم است که به عنوان مالک هستی  در حال تصرف در اموال و املاک خویش است و در این میان ابتلائات و مصیبت ها و کیفرهایی الهی در حال جریان است.

غرق، کیفر گناهکاران

واژه غرق به معنای احاطه شدن و استیلای چیزی بر چیزی است. پس وقتی از غرق در آب سخن می گوییم به این معنا است که آب انسانی یا چیزی را به تمام معنای کلمه احاطه کرده و فراگرفته یا دربرگرفته است.(التحقیق، مصطفوی، ج 7، ص 211)

از نظر قرآن، چیزی در دنیا بدون مشیت حکیمانه الهی تحقق نمی یابد؛ بلکه هر چیزی در دنیا در کتاب مبین و ام الکتاب و لوح محفوظ ثبت کامل است و این نگارش امور هستی پیش از خلقت در مقام «امر» الهی اتفاق افتاده است؛ یعنی گویی که طراحی نرم افزاری از پیش تعیین شده و سپس در سازمان خلقتی تحقق خارجی می یابد. تبدیل امری در جهان به شکل محو و اثبات نیز تنها به دست خدا است که دعا و نیایش و اجابت خدا در آن نقش دارد. بنابراین، هیچ امری از خرد و کلان مانند افتاد برگ درختی یا «رطب و یابس» و خشک و تری نیست مگر آن که در ام الکتاب نوشته شده باشد.(رعد، آیه 39؛ حدید، آیات 22 و 23؛ انعام، آیات 59 و 60؛ فرقان، آیه 2)

هم چنین از نظر قرآن، حوادث و رخدادهای دنیوی یا در قالب سنت ابتلاء است که شامل شر و خیر می شود(انبیاء، آیه 35؛ عنکبوت، آیات 2 و 3؛ بقره، آیات 155 و 156) یا در قالب سنت کیفر و مجازات نسبت به گناهان است که در این جا بدان پرداخته می شود.

از نظر قرآن نیازی نیست که انسان گناهان اجتماعی انجام دهد تا گرفتار کیفر دنیوی شود، بلکه گاه با قطع صله رحم، عاق والدین و مانند آنها شخص گرفتار عذاب الهی می شود و حتی به پایان عمر خویش یعنی «اجل مسمی» نمی رسد، بلکه به اجل معلقی گرفتار می آید که خود با گناهانی از این دست برای خویش رقم زده است. در آیات و روایات بسیاری به مردمان هشدار داده می شود که وجود «اجل مسمی» نمی بایست عامل غفلت آنان شود؛ زیرا بسیاری از مردم به اجل مسمی نمی میرند؛ چنان که در روایتی از امام صادق(ع) است که اکثریت مردم به اجل معلق از دنیا می روند؛ زیرا گناهانی را انجام می دهند که اجل ایشان را پیش می اندازد و به اجل معلق می میرند. مرگ بسیاری از جوانان با تصادف و بیماری یا غرق شدن در بسیاری از موارد به سبب همین گناهانی است که اجل مسمی آنان را به اجل معلق تبدیل کرده و پیش انداخته است.

از نظر آموزه های وحیانی قرآن، افراد یا ملت هایی گرفتار عذاب های دسته جمعی زلزله، سیل، جنگ و مانند آنها می شوند که گناهانی بس بزرگ هم چون زنا، لواط، رباخواری، ظلم به دیگران و بی عدالتی و مانند آنها را انجام می دهند.

از نظر قرآن، کسانی که گرفتار اموری چون: استکبار نسبت به مردمان(اعراف، آیات 130 تا 136؛ قصص، آیات 38 تا 40)، اعراض از حق و عدم پذیرش دعوت الهی پیامبران(ذاریات، آیات 38 تا 40)، انکار معاد و  قیامت و حسابرسی آن(قصص، آیات 38 تا 40)، تکذیب آیات الهی (اعراف، آیات 130تا 136؛ انفال، آیه 54)، شرک(دخان، آیات 22 تا 24)، ظلم و ستمگری در حق دیگران(انفال، آیه 54؛ قصص، آیات 38 تا 40)، عهد شکنی(اعراف، آیات 130 تا 136؛ زخرف، آیات 46 تا 55)، غفلت از آیات الهی(اعراف، آیات 130 تا 136)، کفر(همان) و گناه و زشتکاری(انفال، آیه 54) می شوند، گرفتار عذابی چون غرق شدن می شوند و خدا آنان را به آب غرق کرده و جانشان را این گونه می گیرد.

اخلاص در دین عامل نجات از غرق و عذاب ها

از نظر آموزه های وحیانی قرآن،هر کسی خدا را مخلصانه بخواند، خدا دستگیر او خواهد بود و حتی اگر گرفتار غرق باشد، او را از غرق شدن نجات می دهد.(یونس، آیه 22؛ عنکبوت،آیه 65؛ لقمان، آیه 32) از این رو، وقتی کسی در دریا در حال غرق شدن باشد مخلصانه خدا را بخواند خدا به شکلی او را نجات می دهد. این نجات ممکن است همراه با بیهوش شدن شخص باشد که اجازه نمی دهد تا با خوردن آب بیش اندازه کلا نفس او بند آید، بلکه او را در حال بیهوشی به ساحل نجات می آورد. گاه دیگر تخته ای به سوی او می برد تا بدان بیاویزد یا ماهی یا چیزی دیگر او را می گیرد و به ساحل می آورد. البته بسیاری از مردم عادت کرده اند تا وسایل نجات را بببیند اما دست برتر خدایی که این اسباب و وسایل را فراهم آورده را نمی بینند؛ آنان ممکن است دست پزشک یا دارو را ببیند، اما دست شافی که او شفا داده را نمی بینند؛ از این روست که بسیاری از مردم حتی مومنان به نوعی گرفتار شرک فعلی هستند؛ زیرا در فعل خدا برای پزشک و دارو نیز شراکتی قایل می شوند و اگر مستقیم نگویند پزشک یا دارو آنان را نجات داده، دست کم آن را در کنار و هم عرض خدا اسباب نجات خویش می دانند که از نظر قرآن جزو شرک فعلی بندگان مومن به خدا است.(یوسف، آیه 106؛ و روایات  تفسیری)

از نظر قرآن، هر گاه عذاب الهی نازل شود، زمان برای توبه و استغفار از دست می رود(انعام، آیه 158؛ یونس، آیه 90)، اما قوم یونس به سبب آن که به موقع قبل از نزول ایمان آورده بودند در عذاب الهی رها شدند.(یونس، آیه 98) بنابراین، شرایط غرق شدگان بستگی به این دارد که توبه از گناه چه زمانی باشد.

از نظر قرآن، بسیاری از مردم در هنگامه غرق شدن مخلصانه دعا می کنند؛ زیرا واقعا مضطر هستند و  دعای مضطر را خدا اجابت می کند.(نمل، آیه 62) اینان قول می دهند که شاکر باشند و به حقیقت اسلام و ایمان بازگردند و نعمت های الهی را کفر و کفران نکنند.؛ اما بسیاری پس از عبور از خطر به بهانه و توجیه علت نجات خویش مانند بیهوشی و تخته پاره و مانند آنها یادشان می رود که به دعای مخلصانه مضطر بود که نجات یافته اند. این گونه است که دوباره پس از نجات همان گناه و کارها را تکرار می کنند.(انعام، آیات 63 و 64؛ اسراء، آیات 66 تا 69)

البته خدا به اینان هشدار می دهد که این گونه نیست که فقط وقتی در دریا قرار گرفتی ممکن است غرق شوی، بلکه خدا اگر بخواهد در همان جایی که احساس امنیت می کنید، یعنی در روی خشکی و بیابان شما را به سیل غرق می کند.(همان) پس خدا به انسان هشدار می دهد که هر جا احساس امنیت کردید بدانید که در معرض خطر جدی هستید.

کسی که خدا بخواهد غرق کند هیچ چیزی نمی تواند مانع شود، پس حتی چون پسر نوح به بالای قله برود در همان قله سیلی می آید و او را غرق می کند.(هود، آیات 40 تا 43)

از نظر قرآن وقتی کسی گرفتار خشم الهی شود و عذاب الهی او را در بر گیرد، هیچ کسی حتی پیامبر اولوا العزمی چون نوح (ع) نمی تواند او را نجات دهد.(هود، آیات 43 تا 46) پس انسان می بایست از خشم الهی بترسد و گمان نکند که این زلزله ها و سیل ها و  تصادفات جاده ای و مانند آنها در ساختار بلایای طبیعی و امری تصادفی و رخدایی بی تقدیر و تدبیر است، بلکه برای هر چیزی تقدیر و تدبیری است که خدا به عنوان رب العالمین و پروردگار جهانیان رقم زده است. پس از گناهانی چون ربا و ظلم و بی حجابی و زنا و کفر و شرک و مانند آنها پرهیز کنیم تا گرفتار عذاب های الهی چون سیل و زلزله و غرق نشویم.