اصولی فقهیفرهنگیمعارف قرآنیمقالات

صد شكر كه اين آمد و صد حيف كه آن رفت

يكي از ضرب المثل ها، تشبيه برخي از افراد به گاو شيردهي است كه يك من شير را با يك لگدپراني از بين مي برد.

حجت الاسلام محمد عبد پناهي استاد حوزه و دانشگاه در گفت وگو با گزارشگر كيهان با اشاره به اينكه در فرهنگ قرآني از عمل فوق، به احباط تعبير مي شود مي گويد: «احباط از ماده حبط و در اصل به معناي فاسد كردن و هدر دادن است ولي در اصطلاح فرهنگ قرآني، احباط، انجام عمل به گونه اي است كه برخلاف وجه استحقاق ثواب باشد و برخي گفته اند كه احباط به آن است كه شخص بر اثر اعمال نيكي، مستحق ثواب شده ولي ثواب اعمالش بر اثر اعمال ناپسند ديگرش از بين مي رود.»

اين استاد حوزه و دانشگاه با تأكيد بر اين مسئله كه ماه رمضان، ماه خودسازي و تقرب به خداست، اضافه مي كند: «اين دوره كوتاه كه هر ساله تكرار مي شود، شرايط مناسبي براي مردمان فراهم مي آورد تا بتوانند با اعمال عبادي متعدد و پرهيز از بسياري گناهان و انجام بسياري از كارهاي نيك و صالح، به خدا تقرب جويند و در مسير تقوا و خودسازي گام بردارند چرا كه براساس برخي از روايات شياطين در اين ماه در غل و زنجير هستند و نمي توانند وسوسه كنند و مردمان را به گمراهي دعوت و تشويق نمايند.»

وقتي از اين استاد درخصوص وداع عده اي با ماه رمضان سؤال مي كنم چنين مي گويد: «در اين يك ماه حتي كساني كه پاي بند به احكام ديني نيستند به سوي خدا و دين مي آيند و اعمال نيك و خير بسياري را انجام مي دهند ولي گويي با پايان ماه رمضان يك وداع واقعي با همه اين كارهاي نيك انجام مي گيرد و قرآن بوسيده و روي تاقچه قرار مي گيرد و احسان و انفاق و گذشت از ياد مي رود و حتي برخي نمازهاي روزانه را ترك مي كنند، گويي كه تنها در اين زمان برايشان واجب بوده است.»

وي در توضيح بيشتري اينطور مي گويد: «رفتاري از اين دست در حقيقت همان مفهوم احباطي است كه خداوند در آيات قرآني از جمله در آيه 33 سوره محمد(ص) از آن پرهيز داده و در آيه 53 سوره مائده و 69 سوره توبه آن را مايه خسران و زيانكاري شخص مي داند.»

حجت الاسلام عبدپناهي خاطرنشان مي كند: «زيانكار كسي است كه از سرمايه زيان كند نه از سودش، بنابراين كسي كه با وداع رمضان با همه خوبي ها و عبادتها و نيكي ها خداحافظي مي كند، مانند شاگردي است كه در طول سال تحصيلي درس خوانده ولي در امتحان شركت نمي كند و همه آنچه را آموخته است در مقام عمل به كناري مي گذارد و يك عمر زحمات خويش را به هدر مي دهد.»

از وي مي پرسم چه عواملي باعث مي شود فرد پس از ماه رمضان اين اعمال را كنار بگذارد، در پاسخ با استناد به آيات قرآن كريم مي گويد: «در قرآن براي اين رفتار زشت و نادرست، عواملي چند بيان شده است كه از جمله مي توان به «دنياطلبي» اشاره كرد. خداوند در آيات 15 و 16 سوره هود تبيين مي كند كه چگونه عامل دنياطلبي در اشخاص، آنها را به سوي زيانكاري مي كشاند و همه اندوخته هاي خويش را تباه مي كند.»

وي در توضيح بيشتري اضافه مي كند: «شخص پس از ماه رمضان چنان خود را سرگرم دنيا مي كند كه از خدا و كارهاي نيك و خيري كه انجام داده غافل مي شود. چنين غفلتي بسيار سخت و تأثير منفي زيادي به جا مي گذارد و شبيه اين فرد را مي بايست در ورزشكاري جست كه در يك دوره سخت تمريني شركت كرده و آمادگي براي رقابت در ميدان ها و عرصه هاي ورزشي را يافته ولي پس از پايان دوره سخت تمرين به يكباره ورزش را كنار مي گذارد و زمينه براي انواع بيماري ها را در خود فراهم مي آورد، زيرا ترك ناگهاني و يكباره ورزش و تمرين، موجب بسياري از آفات در تن و روان آدمي است.»

حجت الاسلام عبدپناهي اضافه مي كند: «مي بايست همواره هوشيار و بيدار باشيم كه اين دوره تمرين رمضان را با ادامه همان روند به سال ديگر بكشانيم و عيد فطر و وداع با رمضان را به جشن واقعي تبديل كنيم كه هر روز ما بهتر از ديروز باشد.»
يك ماه عبادت يك سال بندگي- بخش نخست، صديقه توانا

مشاهده بیشتر

خلیل منصوری

آیت الله خلیل منصوری رامسری به مدت ده سال در مرکزفرهنگ و معارف قرآن به تحقیق و پژوهش در علوم و معارف قرآن پرداخته و در همین سال ها آثار چندی نگاشته که در مطبوعات علمی و پژوهشی چاپ و منتشر شده است. آیت الله هم چنین در مدت بیست سال همکاری با مرکز جهانی علوم اسلامی، سازمان حوزه های علمیه خارج از کشور و جامعه المصطفی مقالات و کتب بسیاری را در باره کشورهای جهان و اوضاع آن به شکل تحلیلی نگارش کرده است. لازم به ذکر است تمامی مقالات منتشر شده در این وبسایت تألیف ایشان است.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا