توانمندی های دشمنان چالش ایمان مومنان
بسم الله الرحمن الرحیم
از نظر آموزه های وحیانی قرآن، سنت الهی بر این قرار گرفته که هر کسی بر اساس عدل الهی از آثار اعمال خویش بهره مند شود. این گونه است که کافران در دنیا به سبب بهره مندی از اعمال نیکی که انجام می دهند، از امکانات مادی بسیاری از قدرت و ثروت بهره مند می شوند تا جایی که به عنوان یک چالش اساسی برای ایمان مومنان مطرح می شود، زیرا مومنان در دام فریبی قرار می گیرند که خدا در سر راه ایمان مومنان قرار می دهد. این گونه است که گاه فکر می کنند که اگر کافر باشند وضعیت آنان بهتر خواهد بود، زیرا قدرت و ثروت کافران چنان زیاد است که می توان گفت که کاخ های ایشان از زر و سیم ساخته شده است.
خدا در قرآن به پیامبر اکرم(ص) می فرماید که توانمندی های کافران و قدرت و ثروت ایشان که موجب اقتدار ظاهری آنان است، موجب نشود تا در دام غرور و فریب گرفتار آیید و گمان کنید که آنان مورد عنایت و توجه هستند، بلکه همه این ها دارای دو آزمون و فتنه سخت برای کافران و مومنان است تا معلوم شود که کافران با نعمت های الهی چه می کنند و همین نعمت ها ابزار فتنه آنان می شود، چنان که مومنان نیز گرفتار فتنه ای می شوند و ایمان ایشان بدان سنجیده می شود «تا سیه رو شود هر که در او غش باشد.»
سنت های الهی در پاداش اعمال
سنت های الهی قوانین حاکم بر هستی است. این سنت ها دارای اقسام و انواع گوناگونی است که در جایی خود بیان شده است. برای هر یک از سنت ها و قوانین الهی، اهداف و فلسفه هایی است که از جمله آنها می توان جداسازی حق از باطل، مومنان از کافر و منافق اشاره کرد. سنت الهی ابتلاء از جمله این دسته از سنت هایی است که با چنین اهداف و فلسفه ای بر اجتماعات بشری جاری و ساری است.(انفال، آیه ۳۷، بقره، آیه ۱۴۳، سباء، آیه ۲۱)
از سنت های الهی که بسیار مهم و اساسی است، سنت کیفر و پاداش است، زیرا خدا انسان را دارای اراده و حق انتخاب آزاد آفریده و از آنان خواسته تا به گونه ای عمل کنند که نتایج مثبتی را دریافت کنند، زیرا اگر انتخاب درستی نداشته باشند، باید خود را برای عذاب و شقاوت و رنج به ویژه در قیامت و آخرت آماده کنند. از همین روست که از آنان می خواهد که انتخاب درستی داشته باشند تا بتوانند در قیامت به سعادت برسند و آرامش و آسایش در آخرت را برای خودشان به ارمغان بیاورند، زیرا انسان در آخرت در رهن و گرو اعمال خویش است و هر چه که در آخرت دریافت می کند، جزای اعمال خودش است که آن را حاضر می یابد.(آل عمران، آیه ۳۰، کهف، آیه ۴۹)
از نظر قرآن، عدل الهی مقتضی آن است که هر کسی همان طوری که اعمال بد خویش نتایج بد دریافت کند و بر اساس عدالت مثلی عقلی مقابله به مثل انجام شود، هم چنین هر کسی می بایست از اعمال نیک خویش بهره مند شود. البته کرامت الهی مقتضی این معنا است که در اعمال نیک، پاداش مضاعفی قرار دهد، زیرا احسان در برابر احسان در سطح کریمان نیست، بلکه مردم عادی بر اساس کشف عقلی و رفتار فطری این گونه عمل می کنند و همانطوری که بدی را با بدی پاداش می دهند، خوبی را با خوبی پاداش می دهند که از مصادیق عدالت مثلی و مقابلی است.
از آن جایی که خدا کریم است، اگر در برابر بدی بر اساس وفاق و مطابقت به مثل انجام می دهد(نباء، آیه ۲۸)، در برابر نیکی پاداش مضاعف قرار می دهد.
این بدان معناست که اگر کافر و منافقی کار بد و زشتی را انجام داد، به همان اندازه مجازات می شود، اما طبق قانون کرامت در برابر عمل نیک و خوب ، پاداش مضاعف می یابد. این گونه است که خدا به سبب قانون عدالت خویش، نه تنها پاداش اعمال نیک کافران و منافقان را در دنیا می دهد، بلکه آن را مضاعف می کند. این گونه است که وضعیت امکانات کافران و منافقان بسیار زیادتر از مومنان خواهد بود، زیرا خدا پاداش کافران و منافقان را در دنیا می دهد، زیرا آنان اعتقادی به آخرت ندارند تا پاداش برای آینده آنان ذخیره شود، اما مومنان چون اعتقادات به آخرت دارند، پاداش اعمال خویش را در آخرت می یابند و تنها بخش کوچکی را در دنیا به دست می آورند، زیرا آن چه برای مومنان اصالت دارد سعادت اخروی است. از این روست که تنها بخشی اندک از پاداش اعمال خویش را در دنیا گرفته و بیش تر آن ها برای آخرت آنان ذخیره می شود.
این بدان معنا خواهد بود که وضعیت امکانات کافران و منافقان در دنیا به مراتب بهتر و بیش تر از وضعیت مومنان خواهد بود، زیرا پاداش ها برای آنان ذخیره سازی می شود. از همین روست که خدا در قرآن می فرماید بر اساس اصل عدل الهی اگر بخواهد عمل کند می بایست خانه های کافران را از زر و سیم می آراست، زیرا پاداش کریمانه الهی مقتضی چنین واکنشی در برابر کنش های نیک کافران و منافقان است، اما به سبب آن که مومنان گرفتار فتنه ای نشوند که دین ایشان از دست برود، نوعی محدودیت در پاداش مضاعف ایجاد کرده و کم تر از آن حد نهایی کریمانه خویش به کافران پاداش می دهد.(زخرف، آیات ۳۲ تا ۳۴)
غرور آمیزی تقلبات کافران در جهان
از نظر قرآن، کافران به سبب شرایط بسیار مناسب و خوب وضعیت و امکانات قدرتی و ثروتی، در هر کاری که وارد می شوند از وضعیت بهتری برخوردار هستند. تقلبات آنان در جهان و امور اجتماعی و زندگی چنان است که گویی آنان صاحبان حقیقی جهان هستند و مومنان جایگاهی در هستی ندارند. باور کافران به این است که کفر آنان موجب می شود تا آنان وضعیت بهتری داشته باشند و از محدودیت ها رهایی یافته و بتوانند در هر کاری با آزادی کامل وارد شده و عمل کنند و این گونه بر همگان سلطه و برتری یابند.
خدا به مومنان حتی پیامبرش هشدار می دهد که این حجم از امکانات و توانایی کافران نباید موجب «غرور» شود، زیرا برخی از امور در زندگی غرور آفرین است.(غافر، آیه ۴)
غرور در فرهنگ قرآنی به معنای فریب است نه معنای فارسی آن که به معنای «عجب» است. بنابراین، وقتی از غرور آفرینی چیزی سخن به میان می آید به معنای فریب است، چنان که خدا ابلیس را به عنوان «غرور» معرفی می کند، زیرا ابلیس مصداق کامل فریب و فریبکاری است.(نساء، آیه ۱۲۰) از نظر قرآن دنیا نیز از عوامل فریب و عامل غرور است.(لقمان، آیه ۳۳، فاطر، آیه ۵، حدید، آیات ۱۰ و ۱۴، آل عمران، آیه ۱۸۵، اعراف، آیه ۲۲)
از نظر قرآن شیاطین جنی و انسی استاد فریبکاری هستند و در این امر به گونه ای عمل می کنند که گویی وحی نازل شده است.(انعام، آیه ۱۱۲) البته همه آنان شاگرد ابلیس در فریبکاری هستند که استاد کل و کامل آنان است.(اسراء، آیه ۶۴) منافقان نیز این گونه در میان مومنان عمل می کنند و بر آن هستند تا مومنان را با فریبکاری از جاده حق و حقیقت دور سازند.(احزاب، آیه ۱۲) ظالمون و ستمگران همان طوری که یک دیگر را فریب می دهند(فاطر، آیه ۴۰) مومنان را نیز فریب می دهند، زیرا این گونه است که با شیطنت خویش می توانند راه خویش را هموار سازند و به اهداف پلید خویش برسند.
خدا در قرآن بیان می کند که سلطه استکباری ظالمان دوامی ندارد و آن چه در دنیا برای آنان رقم می خورد، به نسبت به ابدیت زمانی بس کوتاه به اندازه نیم روز است که انسان عاقل به آن دل نمی بندد، چرا که اقوام دیگری پیش از اینان بودند که در قدرت و ثروت و سلطه بر شهرها و کشورها بی نظیر بودند، اما آنان نتوانستند به سلطه خویش را حفظ کنند یا خود را از عذاب الهی برهانند.(غافر، آیات ۴ و ۵)
از نظر قرآن، روحیه کافران در طول تاریخ موجب می شود تا رویه یکسانی داشته باشند بی آن که به یک دیگر دسترسی داشته باشند یا سفارش و توصیه ای داشته باشند، چرا که روحیه استکباری آنان موجب می شود که اهل طغیان باشند و حقوق دیگران را از میان بردارند و قسط و سهم آنان را نپردازند.(ذاریات، آیات ۵۲ و ۵۳) آنان در این طغیان ورزی به جایی می رسند که در هر زمانی بر آن بودند تا به پیامبران معاصر خویش سلطه یابند و آنان را دستگیر کرده و مجازات نمایند، هر چند که سنت الهی اجازه نمی دهد تا چنین سلطه بی چون و چرایی برای آنان رقم بخورد، زیرا اگر چنین اتفاقی بیافتد دیگر حقی باقی نمی ماند، در حالی که خدا می خواهد حقیقت باقی بماند و باطل از میان برود.(غافر، آیات ۴ تا ۶)
امروز سلطه گران مستکبر ظالم بر آن هستند تا همان سیاست را در قبال نواب معصومان(ع) در پیش گیرند و اگر توانستند آنان را دستگیر و بازداشت کرده و مجازات کنند و سیاست تقابلی آنان علیه مستکبران را به شکست بکشانند، اما سنت الهی بر این رقم خورده که خدا از مومنان دفاع کند و اجازه ندهد تا آنان به اهداف شوم خویش برسند و در نهایت این مومنان هستند که سلطه قسطی خویش را تحکیم کرده و جهانی می سازند.(انبیاء، آیه ۱۰۵، نور، آیه ۵۵)
با این همه بخشی از مسلمانان و مومنان گرفتار غرور و فریبی می شوند که مقتضای سنت الهی در تقلب کافران بر کشورها و سلطه و امکانات مادی دنیوی است. این گونه است که بسیاری از آنان از خود می پرسند که چرا کشورهای مستکبر جهانی بر همه جهان حتی مسلمانان سلطه دارند و با امکانات بی نظیر خویش هر گونه که می خواهند تصرفات آزادانه دارند و کسی جلودار آنان نیست. اگر کافران باطل هستند پس چرا این همه در سعادت و ناز و نعمت به سر می برند و مسلمانان مدعی ایمان و امداد الهی هم چنان خوار بلکه تحت سلطه استکباری آنان هستند؟
پاسخ به این پرسش معلوم است، زیرا سنت الهی اقتضا می کند که شرایط کافران از نظر امکانات مادی و دنیوی بهتر از مسلمانان باشد. این هم آزمون و فتنه ای برای کافران است و هم آزمونی برای ایمان مومنان.
