اجتماعیسیاسیمناسبت ها

كربلا و امت بي طرف

مذموم بودن بي تفاوتي

يكي از شعارهاي انقلابي در دوره مبارزه با طاغوت شاهنشاهي، دعوت به همگرايي از سوي انقلابيون مسلمان بود كه گاه با نكوهش بي طرفي انجام مي شد. شعار بي طرفي، بي شرفي، زمزمه مردمي بود كه از بي تفاوتي گروهي از ملت به سختي رنج مي بردند.

مذموم بودن بي تفاوتي

يكي از شعارهاي انقلابي در دوره مبارزه با طاغوت شاهنشاهي، دعوت به همگرايي از سوي انقلابيون مسلمان بود كه گاه با نكوهش بي طرفي انجام مي شد. شعار بي طرفي، بي شرفي، زمزمه مردمي بود كه از بي تفاوتي گروهي از ملت به سختي رنج مي بردند.

اصولا نسبت هر كسي با فضيلت و هنجار و يا رذيلت و نابهنجار مي تواند به اشكال چندي نمود پيدا كند. يا شخص خود اهل هنجاري است و نسبت به نابهنجاري در همان حوزه سكوت مي كند و بي تفاوت مي گذرد و يا اين كه در برابر آن، واكنش نشان مي دهد و به شكل نهي از منكر خودنمايي مي كند.

صورت ديگر آن است كه شخص خود اهل نابهنجاري و كژرفتاري است ولي نسبت به ديگران كسي را به آن نمي خواند هرچند به سبب رفتاري و اجتماعي بودن، خود به خود عامل دعوت ديگران به آن است و يا آن كه ديگران را در عمل و گفتار به نابهنجاري و گسترش آن مي خواند.

به نظر مي رسد در كوفه نسبت به نابهنجاري هاي عصر يزيدي همه اين كنش ها و واكنش ها وجود داشته است.

گروه هاي سه گانه جامعه

عده اي بودند كه خود اهل هنجارها بوده و نسبت به نابهنجاري هاي حكومتي و ظلم و ستم و خروج عملي دولت از دين واكنش نشان مي دادند كه ايشان در آغاز به سبب جو عمومي و گفتمان غالب بر كوفه اكثريتي را شكل مي بخشيدند كه به امام(ع) نامه مي نويسند، ولي پس از حضور شمشير، قدرت، تطميع و تهديد، نوعي نفاق را در پيش مي گيرند كه از آن رفتار منافقانه، دل ها با امام(ع) و شمشيرها عليه امام(ع) تعبير شده است.

گروهي ديگر مردمي بودند كه نسبت به نابهنجاري ها سكوت مي كنند و با اعلام بي طرفي به كنجي مي گريزند و يا از شهر كوفه به جاهاي ديگر فرار مي كنند.

گروه سوم كساني بودند كه خود اهل نابهنجاري بودند ولي كسي را به آن دعوت نمي كردند و گروه چهارم كساني كه به نابهنجاري نيز دعوت مي كردند. اين گروه سوم و چهارم در حقيقت يك گروه بيش تر نيستند، زيرا هر دو در عمل، دعوت كنندگان به نابهنجاري با عمل و قول بودند.

بر اين اساس در قرآن در آيات 164 تا 166 سوره اعراف از سه گروه اجتماعي نسبت به هنجارها و نابهنجاري ها سخن گفته شده است: 1. كساني كه خود مرتكب نابهنجاري بودند؛ 2. كساني كه اهل هنجارهاي اجتماعي بوده و نسبت به نابهنجاري سكوت و اعلام بي طرفي و يا بي تفاوتي مي كردند؛ 3. و گروه سوم كه خود نه تنها اهل هنجارهاي اجتماعي بودند، بلكه ديگران را به معروف و هنجارها دعوت و از منكر و نابهنجاري ها باز مي داشتند.

خداوند بيان مي كند كه اهل بي تفاوتي و بي طرفي به آمرين به معروف و ناهيان از منكر مي گفتند: چرا اين ها را پند و موعظه مي دهيد و از منكر و نابهنجاري ها باز مي داريد؟ مگر خود خدا اينان را به گناهانشان در دنيا هلاك نمي كند يا شكنجه نمي نمايد؟ پس چرا ما بايد دخالت كنيم؟

بازدارندگان از نابهنجاري مي گفتند: ما اين كار براي داشتن عذر در نزد پروردگار خويش انجام مي دهيم؛ زيرا وظيفه ماست تا ديگران را از كارهاي ناپسند بازداريم و به كارهاي نيك دعوت كنيم، شايد با اين كارمان، ايشان اهل تقوا شوند و از پلشتي ها و نابهنجاري ها پرهيز كنند. اين همان معناي سوره والعصر است كه نجات يافته گان از خسران و زيان را تنها اهل ايمان و عمل صالحي مي داند كه ديگران را به حق و كار نيك و صالح مي خوانند. خداوند در ادامه در آيه 165 بيان مي كند كه از اين سه گروه، فقط كساني را كه به امر به معروف و نهي از منكر قيام كرده بودند نجات داده و دو گروه بي طرف و عامل منكر را به ميمون و بوزينه تبديل كرده و اين گونه آنان را به هلاكت رسانده است. (آيه 166)

در عصر عاشورا نيز گروه بي تفاوت و بي طرف اين گونه مجازات شدند كه گرفتار حجاج بن يوسف ثقفي شدند و تا سالهاي سال بلكه بيش از هزار سال است كه از آثار بي طرفي و بي تفاوتي در عذاب و شكنجه الهي هستند؛ زيرا همه چيز هستي لشكريان خداوند هستند و گاه ابليس نيز در نقش جنود الهي عمل مي كند؛ زيرا خداوند برخي از ظالمان را به برخي ديگر دفع مي كند. اكنون اگر مردم عراق و فلسطين و افغانستان و هر كشور ديگر اسلامي بخواهند عزت و اقتدار الهي خويش را باز يابند مي بايست دست از نابهنجاري و نيز بي تفاوتي بردارند و با قيام عملي و نهضت مردمي، ريشه نابهنجاري را خشك كنند و يا دست كم از عذاب و هلاك الهي در امان مانند.

مشاهده بیشتر

خلیل منصوری

آیت الله خلیل منصوری رامسری به مدت ده سال در مرکزفرهنگ و معارف قرآن به تحقیق و پژوهش در علوم و معارف قرآن پرداخته و در همین سال ها آثار چندی نگاشته که در مطبوعات علمی و پژوهشی چاپ و منتشر شده است. آیت الله هم چنین در مدت بیست سال همکاری با مرکز جهانی علوم اسلامی، سازمان حوزه های علمیه خارج از کشور و جامعه المصطفی مقالات و کتب بسیاری را در باره کشورهای جهان و اوضاع آن به شکل تحلیلی نگارش کرده است. لازم به ذکر است تمامی مقالات منتشر شده در این وبسایت تألیف ایشان است.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا