وجود انساني وجود لطيفي است كه در نگه داشت آن بايد دقت و محافظت كامل داشت و اين محافظت مي بايست حتي درباره نيات نيز اعمال شود؛ زيرا انسان به نيت خود ماخوذ است: انما الاعمال بالنيات؛ اعمال انسان با توجه به نيات و مقاصدي است كه در نظر دارد.
از امام صادق (ع) پرسيده شده كه چگونه موكلان به نيت آگاه مي شوند؟ آن حضرت (ع) فرمود: انان از بوي خوش و ناخوش به نيات انسان ها آگاه مي شوند ؛ زيرا بوي خوش و ناخوش يكسان است. به اين معنا كه هر عملي و نيتي بوي دارد كه از آن مي توان به دست آورد كه شخص چه نيتي دارد. بنابراين نيت بد بوي بد مي كند و از نيت خوب بوي خوش متصاعد است.
آفريدگار انسان به پروردگارش دستوري براي حفظ انسان داشته است كه همان دين و آموزه هاي وحياني است. اين آموزه هاي وحياني براي حيات بخشي واقعي بشر است. خداوند مي فرمايد: يا ايهاالذين آمنوا استجيبوا لله و الرسول اذا دعاكم لمايحييكم؛ اي كساني كه ايمان آورده ايد به دعوت خدا و پيامبرش پاسخ دهيد هنگامي كه شما را به چيزي مي خواند كه شما را زنده مي كند. در حقيقت دعوت اسلامي براي زنده كردن روح و روان آدمي است.
دعوت اسلامي همان دعوت به حيات معنوي و زندگي واقعي است. اين مرگ و زندگي چيزي براي حيات واقعي نيست. از اين روست كه مي فرمايند براي هر مرگي زندگي واقعي است و مرگ در حقيقت جا به جايي است؛ همان گونه كه از زهدان به دنيا آمده ايم از اين جا به دنيا و جهان ديگري مي روييم . اين گونه است كه رسول الله (ص) در وصف مرگ مي فرمايد: انما تنتقلون من دار الي دار؛ شما از خانه و جهاني به جهاني ديگر منتقل مي شويد. اين انتقال به گونه اي است كه همه وجود واقعي بشر را با خود به سراي ديگر مي برد؛ زيرا خداوند گاه مي فرمايد : الله يتوفي الانفس ؛ و گاه ديگر مي فرمايد: قل الله يتوفيكم . مراد از توفي چنان كه در زبان عربي آمده است به معناي گرفتن چيزي به تمام و كمال است مانند جمع كردن مشت برنج و گندمي كه بر زمين ريخته و انسان با دست همه آن ها را گرد مي آورد. بنابراين واژه توفي از وفات است و وفات غير از فوت است؛ زيرا فوت به معناي نيست و نابودي است ولي وفات و توفي يعني گرفتن . از اين رو انسان ها در هنگام مرگ به تمام و كمال از سوي خدا و يا فرشتگان موكل گرفته مي شود.
بنابراين انسان موجودي ابدي است و هرگز از ميان نمي رود و آن چه انسان با خود مي برد همان نيات و باورها و نگرش هايش است كه با خود مي برد. انسان با نيات و اعمال خويش وجود و شاكله وجودي خود را مي سازد. اين همان چيزي است كه از سوي خداوند توفي مي شود و از اين دار به دنياي ديگر مي برد.
براي دست يابي به اين مقام مي بايست بر ملت و مذهب ابراهيم (ع) بود و اين گونه نيت و قصد داشت و گفت: انما صلاتي و نسكي و محياي و مماتي لله رب العالمين ؛ نماز و آيين و زندگي و مرگ من براي خداوند پروردگار جهانيان است.
