دوره آموزش تقوا
ماه رمضان، ماه مهماني خدا است. انسان در اين ماه مي تواند با اعمالي كه به عنوان ترك انجام مي دهد، به تقوايي دست يابد كه شرايط زيست وي را در آينده بهتر مي كند و زمينه بهره برداري از همه استعدادها و كمالات را فراهم مي آورد.
انسان ها در ماه هاي ديگر سال، همواره از سوي دو دشمن دروني و بيروني مورد حمله و تهديد دايمي قرار دارند. هواهاي نفساني و خواسته هاي بي پايان آن، در كنار وسوسه هاي شيطاني، آدم را به سوي افراط و تفريط و خروج از اعتدال و عدالت سوق مي دهد. اما در ماه رمضان، خداوند مردم را مهمان خود مي كند تا بتوانند در يك دوره كوتاه مدت و فشرده، كلاس هايي را بگذرانند تا تقوا در ايشان زنده شود و امكان مهار و حفاظت از جان و روح در برابر دشمن هاي دروني و بيروني بيش از پيش فراهم آيد.
در روايات است كه در اين ماه، شياطين در غل و زنجير هستند و انسان دچار گناه نمي شود. منظور و مقصود آن است كه در اين ماه، شرايط به گونه اي است كه هيچ دشمن بيروني نمي تواند به مرزهاي انسان نفوذ كند. در حقيقت همه مرزهاي وجود انسان در ماه رمضان از سوي نيروهاي الهي به شدت محافظت مي شود و هر گونه تردد دشمن به درون مرزهاي وجود بسته مي شود. از اين رو، در ماه رمضان ابليس و شياطين وابسته به او، نمي توانند هيچگونه نفوذي به درون انسان داشته باشند و اسلحه وسوسه اي را وارد مرزهاي انسان كنند. اينگونه است كه از هر لحاظ انسان ها نسبت به دشمنان بيروني در امنيت قرار مي گيرند و دشمنان آنها در غل و زنجير گرفتار مي شوند.
اين وضعيت به انسان كمك مي كند تا نسبت به تعديل خود بكوشد و نفس خويش را در مسير عدالت و اعتدال قرار دهد. البته از آنجايي كه نفس انساني در طول سال به كمك وسوسه هاي شيطاني و نيروهاي دشمن بيروني، تقويت شده است، از قدرتي بس قوي برخوردار است و مي تواند آدمي را به سوي گناه و زشتي ها و پليدي ها سوق دهد. براي تربيت و تزكيه و خودسازي نفس، خداوند مجموعه اي از اعمال را به عنوان ترك مطرح مي كند تا هواهاي نفساني در انسان ضعيف و سست شود و نتواند مديريت جان و روح آدمي را در دست گيرد.
راه زنده كردن تقوا
انسان با گرفتن روزه و خودداري از خوردن، نوشيدن، زناشويي و ترك محرماتي چون دروغ و غيبت و مانند آن، مي تواند مديريت نفس را به عهده گيرد و اجازه ندهد تا خودسرانه عمل كند. اين گونه است كه در مدت يك ماه انسان مي تواند به شرايط مطلوبي برسد كه تقوا در وي زنده شده و نسبت به خواسته هاي نفساني واكنش درست و مطلوب داشته باشد.
به سخن ديگر، هر چند كه مرزهاي وجودي انسان به وسيله نيروهاي الهي در حفاظت است و دشمنان بيروني در زنجير هستند ولي دشمن دروني انسان رذيلت ها و پستي ها را جزو منش و كنش خويش قرار داده، هنوز سركش است و لازم است با محدود كردن آن به وسيله ترك هايي، آن را سست و ناتوان كرد تا خورشيد تقوا از درون بتابد و نور آن جان را روشن نمايد.
