نوجواني مرحله اي حساس در زندگي انسان است و از نظر اسلام سن تكليف محسوب مي شود. متخصصان و پژوهشگران علوم آموزشي، روانشناسي و جامعه شناسي اعتقاد دارند نوجواني مهمترين مرحله زندگي است. در واقع مي توان گفت انسان ميان دو قطب مثبت و منفي قرار گرفته و از دست دادن تعادل تبعات ناگوار زيادي بر روي زندگي او مي گذارد كه اين مساله در دوران نوجواني نمود بيشتري پيدا مي كند.
مرحله اي طبيعي
نوجواني مرحله اي طبيعي در زندگي انسان به شمار مي رود و روند رشد فيزيكي او با طغيانگري، استقلال طلبي و فردگرايي همراه است مرحله نوجواني را مي توان به توازن ميان امواج دريا تشبيه كرد كه فرد در آن دوران دچار تغييرات مهمي مي شود تا بتواند فصل جديدي از زندگي اش را آغاز كند.
تربيت نوجوان بايد به گونه اي باشد كه او دچار گم گشتگي نشود. وي در اثر نفوذ غرايز به دنبال كشف مسائل جديد است و رفتار متمردانه اي از خود بروز مي دهد. از آنجا كه نوجوان فاقد تجربه كافي است اين مسائل مي تواند به عدم تعادل در زندگي او منجر شود.
تربيت نوجوان
از نظر اسلام بايد كودك را به مدت هفت سال آزاد گذاشت، 7 سال به او نظم آموخت و 7سال همراه و ياور او بود.
7 تا 14سالگي دوران بسيار حساسي در شكل گيري آينده كودكان محسوب مي شود و بين 14 تا 21 سالگي بايد نظارت كافي بر روي نوجوانان صورت گيرد، يعني تا زماني كه رفتاري طبيعي و توام با آينده نگري بروز دهند.
البته ما قصد نداريم مشكلات مرحله نوجواني را كم اهميت جلوه دهيم ولي والدين بايد بدانند رفتار سختگيرانه آنها باعث مي شود فرزندشان در لاك خود فرو رود و به مشكلات روحي دچار گردد.
از سوي ديگر نبايد آن قدر به نوجوانان آزادي عمل داد كه تعادل زندگي آنها برهم بخورد. والدين عزيز! در تربيت نوجوان خود اعتدال را رعايت كنيد.
رفتارهاي ناپسند
از مشخصات مرحله نوجواني فقدان تجربه و خامي است و به همين دليل شاهد رفتارهاي ناپسند نوجوانان هستيم. آيا اسلام راهكاري براي اصلاح رفتار نوجوانان و محافظت از آنها در مقابل خطرات دارد؟ از نظر دين اسلام والدين بايد قبل از رسيدن فرزندشان به مرحله نوجواني، از لحاظ روحي با وي كار كرده و زمينه آشنايي اش را با خداوند فراهم آورند.
انسان مسلمان- چه زن و چه مرد- بايد از اعتماد به نفس بالايي برخوردار باشد و حق دارد به موجودي مستقل تبديل شود وقتي كودك به سن پختگي روحي برسد و بتواند كارهاي خود را به خوبي انجام دهد دوران استقلال وي فرا مي رسد.
زماني يك كودك به مرحله پختگي خواهد رسيد كه بتواند رفتاري مناسب و توام با اعتدال را در پيش بگيرد. بنابراين نوجواني مرحله اي غيرطبيعي نيست بلكه دوراني است كه انسان از مرحله رشد به مرحله پختگي گام مي نهد.
مرحله پختگي
از نظر اسلام انسان بالغ مسئول رفتارهاي خود- چه مثبت و چه منفي- است. در واقع غرايزي كه بر روي انسان تأثير مي گذارند از بلوغ تا پايان عمر وجود دارند. برخي از افراد در دهه هاي چهل، پنجاه و شصت زندگي خود همچنان در مرحله نوجواني سير مي كنند!
بنابراين نمي توان سن خاصي را به عنوان مرحله پختگي نام برد.
راهنمايي
والدين بايد قبل از فرارسيدن مرحله نوجواني فرزندشان از نظر روحي به كمكش بشتابند و او را از راهنمايي هاي خود بي نصيب نگذارند. اين كار بايد به گونه اي باشد كه نوجوان براي رويارويي با چالش هاي جديد آمادگي لازم را پيدا كند.
نوجوان مسلمان نبايد ذهن بسته اي داشته باشد بلكه بايد در مورد مسائل مختلف بينديشد.
ازدواج زودهنگام
اسلام از ازدواج زودهنگام استقبال مي كند و بر روي آسان كردن اين امر تأكيد دارد. دانشجويان مي توانند با كم كردن از سطح توقعات خود، ضمن ادامه تحصيلات، زندگي زناشويي تشكيل دهند.
متأسفانه برخي از مردم بر اين عقيده اند كه قبل از 30 سالگي امكان ازدواج كردن وجود ندارد ولي اين تصور، غلط است.
آموزش
آيا از نظر اسلام آموزش مسائل زناشويي به نوجوانان درست است؟ پاسخ اين سؤال، مثبت است البته در صورتي كه اين كار به شيوه درستي انجام شود درواقع بايد نگاه جامعه به اين گونه مسائل تغيير كند.
عشق
نظر اسلام راجع به عشق چيست؟ اسلام مي خواهد انسان ها- چه مرد و چه زن- عشق را تجربه كنند. عشق يعني توجه به نيازها و علائق طرف مقابل و اين از نظر دين اسلام امر بسيار پسنديده اي است.
مسلمانان نبايد نسبت به يكديگر بي توجه باشند. امام جعفر صادق(ع) مي فرمايند: « آيا مذهب چيزي به جز عشق است؟!»
بيشتر نوجوانان نسبت به زيبايي فيزيكي توجه خاصي دارند ولي اسلام عشقي را مي پسندد كه به ازدواج منتهي شود.
هيچ اشكالي ندارد كه يك مرد عاشق يك زن شود، زيبايي اش را تحسين كند و به فكر ازدواج با او بيفتد ولي رابطه اي كه از حدود شرعي فراتر رود مردود است زيرا مشكلات اخلاقي را به همراه دارد و موجب گمراهي بشر ا ز راه راست مي شود. درواقع بهتر است عشق پس از ازدواج شكل بگيرد.
وقتي از عشق به عنوان يك حالت روحي كه دست خود انسان نيست حرف مي زنيم نمي توانيم هيچ قانوني را در اين زمينه تحميل كنيم.
خداوند هرگز انسان را به خاطر آنچه از اختيار او خارج است مسئول نمي داند. با اين حال مسلمانان بايد احساسات خود را تحت كنترل داشته باشند و در اولين نگاه اختيارشان را از دست ندهند و اين مسئله نه تنها در ازدواج بلكه در هر رابطه انساني ديگري- مثل دوستي- صادق است.
انواع عشق
گروهي اعتقاد دارند كه عشق بر دو نوع است: عشق غريزي و عشق افلاطوني. گاهي انسان عاشق ظاهر طرف مقابل مي شود ولي عشق واقعي احساسي انساني است كه بر پايه احترام متقابل شكل گرفته باشد.
ممنون از اطلاعاتتون خیلی خوب بود