مالهای رسواگر و آبروبر
براساس تعالیم قرآن، برخی چیزها انسان را رسوا میکند و آبرویش را میبرد یا پتهاش را روی آب میریزد.
برخی از اموالی که انسان از راه حرام کسب میکند، چنان آبروبر و رسواگر است که قرآن از آنها به عنوان «سُحت» یاد میکند. سحت در اصل به معنی جدا کردن پی از گوشت یا جدا کردن پوست از گوشت است. وقتی علفخواری چون بز و گوسفند و گاو، به نهالی نرم و نازک حمله میکند و پوست تنهاش را میکند و میخورد، این حالتی که به نهال دست میدهد، «سحت» است؛ یعنی پوستش را کنده است. بر همین اساس، به برکهای که آبش را از دست بدهد و تنها زمین خشک باقی بماند، میگویند: سَحَتَ البَرَکَهًَْ: أذْهَبَهَا؛ همچنین به سر تراشیده که دیگر مویی باقی نماند، میگویند: سَحَتَ رَأْسَهُ: اِسْتَأْصَلَهُ حَلْقاً.
در فرهنگ قرآنی، «سُحت» به هر مالی گفته میشود که از راه حرام کسب شده باشد، چنین مال حرامی، مانند پوستکنی است که آبروی شخص را میبرد و او را رسوا میکند: خدا درباره منافقان و اهل کتاب نیز میفرماید:سَمَّاعُونَ لِلْکَذِبِ أَکَّالُونَ لِلسُّحْتِ؛ پذیرا و شنواى دروغ هستند و بسیار سحت (مال حرام) مىخورند.(مائده،آیه 42)
از نظر قرآن بسیاری از اهل کتاب و منافقان، گرفتار چنین حرامخواری رسواگر و آبروبر هستند که ریشه آنان را میکَند و آنان را خشک میکُند: وَتَرَى کَثِیرًا مِنْهُمْ یُسَارِعُونَ فِی الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَأَکْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ؛ و بسیارى از آنان را مىبینى که در گناه و تعدى و سحت ( حرامخوارى) خود شتاب مىکنند؛ واقعا چه اعمال بدى انجام مى دادند.(مائده، آیه 62)
چنین کاری بس خطرناک است؛ بنابراین خدا از عالمان میخواهد تا مردم را از چنین حرامخواری باز دارند که رسواکننده و آبرو ریز است و موجبات استیصال و ریشهکنی آنان میشود: چرا دانشمندان نصاری و علمای یهود، آنها را از سخنان گناهآمیز و خوردن مال حرام، نهی نمیکنند؟! چه زشت است عملی که انجام میدادند! (مائده، آیه 63)
از نظر قرآن، هر گونه افترایی به خدا اینگونه است؛ خواه این شخص با این افترا پولی را در بیاورد یا بخواهد دینی بسازد؛ از همین رو در جایی دیگر میگوید: قَالَ لَهُمْ مُوسَى وَیْلَکُمْ لَا تَفْتَرُوا عَلَى اللَّهِ کَذِبًا فَیُسْحِتَکُمْ بِعَذَابٍ وَقَدْ خَابَ مَنِ افْتَرَى؛ موسى به فرعونیان گفت: واى بر شما به خدا دروغ مبندید که شما را با عذابى سخت،پوست شما را میکند و ریشه شما را از جا بر میآورد و به هلاکت میرساند و هر که دروغ بندد نومید مى شود و به هدفش نمیرسد.(طه، آیه 61)