اجتماعیاخلاقی - تربیتیاعتقادی - کلامیحقوقیفرهنگیمعارف قرآنیمقالات

سفارش پیامبر(ص) به حولاء در شوهرداری

samamosاشاره : آنچه در پی می‌آید پاره‌ای از سفارش‌های حضرت رسول اکرم(ص)- به حولاء «زینب العطاره» است که در پی بروز چالشی میان او و شوهرش بیان شده است.این سفارش‌های گهربار در قالب حدیثی مفصل در کتاب معتبر مستدرک الوسائل آمده و پیامبر(ص) در ضمن آن نکاتی را به وی در خصوص نحوه برخورد با شوهر و در پیش گرفتن راهکارهای تحکیم روابط زناشویی گوشزد کرده است.

قطعاً این بیانات هیچ‌گاه به معنی برتری مرد بر زن و تنزل جایگاه زن نیست چه اینکه در همین حدیث و احادیث بسیار دیگر، وظایف و تکالیف بی‌شماری نیز برای مردان بیان شده که لازم است در قبال زنان انجام دهند. هدف کلی شارع مقدس از این سفارش‌ها چه به زن و چه به مرد نه ترجیح دادن یکی بر دیگری، بلکه صرفاً برای تقویت و استحکام روابط عاطفی و عاشقانه زن و مرد در کانون خانواده است. مناسبت تولد حضرت زهرا(س) فرصت مغتنمی است تا این گونه احادیث- که متاسفانه کمتر در جامعه مطرح می‌شود- یادآوری شده و همسران و شوهران را با وظایف خود و ریزه‌کاری‌های ارتباطات زناشویي آشنا کند.

اما متن ترجمه حدیث حولاء

«حولاء » زن عطار فروش خاندان پیامبر(ص) بود.  روزی شوهرش به او دستوری می دهد و او از فرمان شوهرش سرپیچی می کند . پس آن روز گذشت در حالی که مرد بر او خشمگین بود. زمانی که مرد برای نماز وارد مسجد شد، زن به دنبالش رفت، ولی مرد از او اعراض کرد. زن به سمت شوهر می رود و دست راستش را می بوسد و بر سرش بوسه می زند، اما شوهر از او اعراض می کند. زن دانست که شوهرش بر او خشمگین است. از این رو، زن نالان بر چهره خود سیلی زد و چنگ انداخت و بسیار گریست و بر خود و عاقبت کارش از ترس خدا بسیار هراسان شد و این که با آتش دوزخ و روزی که ترازو نهاده و نامه ها گشوده می شود چه کند؟ و نگران عذاب خداوند مالک روز جزا شد.

پس ظرفی از عطر خوش برداشت و خود را معطر و خوش بو ساخت تو گویی برای عروسی آماده می شود و می خواهد با همسرش زفافی داشته باشد. پس خود را برای هم خوابگی آماده کرده و برای همسرش لحافی فراهم آورد و خود را بر شوهرش عرضه کرد؛ اما شوهر اعراض کرد و توجهی به او نداشت. پس خود را به پایش انداخت و شوهرش را بوسید ، اما مرد از او رو برگرداند.

زن بر صورت خویش نواخت و بسیار از ترس خدا و نگرانی عذاب گریست و از آتش دوزخی که سوخت آن مردم و سنگ است، جزع  و فزع بسیار کرد و همه شب چشم بر هم نگذاشت و خوابی نچشید. آن شب برای این زن طولانی تر از روز حساب بود؛ چرا که شوهرش بر او  خشم  گرفته و آن چه واجب الهی بوده به جا نیاورده است.

وقتی صبح شد نمازش را گزارد و برقعه انداخت و ردای بر سر کشید و به سمت خانه پیامبر(ص) روان شد. زمانی که آنجا رسید، چنین ندا در داد: سلام بر اهل بیت نبوت، کان علم و رسالت و محل آمد و شد فرشتگان، آیا به من اذن دخول می‌دهید ،خداوند بر شما رحمت آورد! ام‌سلمه صدایش را شنید و او را شناخت. پس به کنیز خود گفت: بیرون رو و در بر او بگشا! کنیز بیرون رفت و برایش در گشود و زن عطرفروش وارد شد. ام سلمه گفت: حولاء ! به چه کاری آمده‌ای ؟

در پاسخ گفت: از عذاب خداوند ترسانم. همسرم بر من خشم گرفته و ترسانم که مصداق مبغوض باشم. ام سلمه گفت: بنشین و از جا برنخیز تا رسول خدا(ص) تشریف آورند. پس حولاء نشست و با ام سلمه سخن گفت. هنگامی که پیامبر(ص) وارد شد فرمود: به راستی که من حولاء را نزدتان می‌یابم، آیا عطر خوشبویی از او خریده و خود را بدان معطر کردید؟

گفتند: نه به خدا ! درود خدا بر تو و اهل بیت پاک تو باد! بلکه حولاء آمده و از حق همسرش پرسان است. سپس ماجرا را بازگفت.

سرمه دوزخ مجازات خشم شوهر

پس پیامبر(ص) فرمود:‌ای حولاء ! زنی که خشم شوهر را بر انگیزد، با خاکستر آتش دوزخ سرمه‌ای بر چشمش کشند.

گناه بی اعتنایی به حرف شوهر

ای حولاء! سوگند به کسی که مرا به حق به نبوت و رسالت بر انگیخت، هر زنی سخن منطقی شوهرش را نپذیرد و دست رد به همسرش زند او را در روز قیامت به زبانش آویزان کنند و با زبانش با میخ‌های آتشین می‌دوزند.

آزاررسانی به شوهر

ای حولاء، قسم به آن خدایی که مرا به رسالت مبعوث کرد، هر زنی که دستش را دراز کند و بخواهد مویی را از سر شوهرش بکند یا پیراهن و لباس او را پاره کند(و یا به هر طریقی) او را بیازارد، خداوند بزرگ دو دستش را با میخ‌های آتشین می‌دوزد.

خروج بی اذن از خانه

ای حولاء! سوگند به کسی که مرا به حق به پیامبری برانگیخت، هیچ زنی بی اذن همسر از خانه بیرون نرود و در مجلس عروسی (و یا مهمانی) حاضر نشود، مگر آنکه خداوند چهل لعنت از راست و چهل لعنت از چپ و لعنتی از پیش رویش بر او فرود آورد تا سراپای وجودش را لعنت فرا گیرد و در لعنت غرق شود؛ و خداوند به هر گامی که بر می‌دارد چهل گناه تا چهل سال برایش می‌نویسد. پس اگر به سن چهل سالگی رسید و چهل بر او تمام شد، به شماره افرادی که صدا و سخنش را شنیده اند، لعنت نوشته می‌شود. پس دعایش اجابت نشود مگر اینکه شوهرش به تعداد دعاهایی که زن برای او می‌نماید، استغفار کند و اگر همسرش برای او استغفار نکند این لعنت و دوری از رحمت خداوند سبحان، تا روز قیامت و روزی که می‌میرد و بر انگیخته می‌شود، ادامه می‌یابد.

نماز بیرون خانه و بی اذن

ای حولاء! سوگند به کسی که مرا به حق به پیامبری و رسالت فرستاده وبرانگیخته است؛ هیچ زنی بیرون از خانه اش یا در درون خانه اش نماز (بی اذن همسر و یا نماز مستحبی) نمی‌گزارد، مگر آن که روز قیامت خداوند آن نمازش را می‌آورد و بر صورتش می‌زند. سپس امر می‌کنند تا او را به آتش برند، پس چون ماهی تکه تکه شده و مانند گوشت کوبیده شده و در آتش پخته شود.

آبتنی در رود و نهر

ای حولاء! سوگند به کسی که مرا به حق به پیامبری و رسالت فرستاده، هیچ زنی در وادی یا نهر جاری(رودخانه) در نیامد در حالی که خود را ایمن داند، مگر آن که خداوند  عز و جل در روز قیامت او را در وادی از وادی های دوزخ می افکند و آتش شعله می شود و بسیار گّر می گیرد و آتش روشن می شود؛ سپس چون موجی درخشان می ایستد همانند آن که ماهی در آتش افکنده شود.

سنگینی مهریه زن

ای حولاء! سوگند به کسی که مرا به حق به پیامبری و رسالت فرستاده، هر زنی که مهریه اش را زیاد کند و باعث فشار بر شوهر شود؛ خداوند بزرگ در روز قیامت زنجیرهای آتشین جهنمی را بر او سنگین می‌گرداند.

تاخیر در مهریه

ای حولاء! سوگند به کسی که مرا به حق به پیامبری و رسالت فرستاده، هر زنی که مهریه اش را تا روز قیامت بر شوهرش اندازد جز آن نیست که در زندگی دنیا خواری را بچشد ، ‌در حالی که عذاب آخرت بزرگ از آن است اگر بدانند.

روزه بی اذن شوهر

ای حولاء! سوگند به کسی که مرا به حق به پیامبری و رسالت فرستاده،هر زنی که بدون اجازه شوهرش روزه مستحبی بگیرد، از گناهکاران محسوب می‌شود مگر اینکه روزه اش قضای ماه رمضان و روزه نذر باشد.

صدقه از مال شوهر

ای حولاء! سزاوار نیست زن از خانه شوهرش چیزی صدقه بدهد مگر از او اجازه بگیرد و در صورتی که بدون اجازه شوهر، صدقه بدهد ثواب آن به همسرش می‌رسد و چیزی جز بدبختی و گناه نصیب زن نمی‌شود.

خشنودی رب خانه

ای حولاء! سوگند به کسی که مرا به حق به پیامبری و رسالت فرستاده، جانشین و خلیفه رب و پروردگار – بزرگ است یادش- شوهر بر زن است؛ پس اگر شوهرش خشنود شد، خدا خشنود شود؛ و اگر بر او خشمگین شود و کینه به دل گیرد، خداوند و فرشتگان بر او خشم گیرند و کینه ورزند و غضب کنند.

وارونگی در درک اسفل به سبب خشم شوهر

ای حولاء! سوگند به کسی که مرا به حق به پیامبری و رسالت و هادی و مهدی فرستاده، هر گاه شوهر بر زنی غضب کند خداوند بر او غضب کرده و در روز قیامت وارونه در اصل و قعر دوزخ با منافقان در درک اسفل و پایین ترین درجه آتش دوزخ است و خداوند بر او مار و کژدم و افعی و مار بزرگ یا مارماهی بر او مسلط ساخته تا گوشتش را بگزند و در دهان برند و بلیسند. هر مار بزرگ به اندازه درخت یا کوهی استوار و بلند است.

بخشش گناهان برای زن مطیع و نمازگزار

ای حولاء! هر زنی نمازش را بگزارد و ملازم خانه اش باشد و اطاعت شوهرش کند، خداوند همه گناهان پیشین و پسین او را بیامرزد.

رنج افکندن شوهر

ای حولاء! حلال نیست که زنی شوهرش را بیش از توانش به تکلف و زحمت اندازد و این که از شوهرش نزد هیچ یک از خلق الله از خویش و غیر خویش گلایه و شکایت نبرد.

استقامت در سختی و آسانی

ای حولاء! بر زن است که در سود و زیان و بر سختی و آسانی شوهرش صبر و استقامت کند، همچنانکه همسر ایوب مبتلا(ع) صبر کرد. همسر ایوب بر خدمت شوهرش 18 سال صبر کرد و او را بر دوش حمل با باربران می‌کرد و با آسیاب کنندگان، آسیاب می‌کرد و با غسل کنندگان او را می‌شست و غذایی می‌آورد که بخورد و خدایش را حمد و سپاس می‌گفت و او را در کساء قرار می‌داد و بر دوشش حمل می‌کرد و این همه را برای شفقت و احسان و تقرب به خدای عز و جل انجام می‌داد.

ای حولاء! سوگند به کسی که مرا به حق به پیامبری و رسالت فرستاده، هر زنی بر سختی و آسانی شوهرش صبر کند و مطیع شوهر و دستورهایش باشد، خداوند تبارک و تعالی او را با همسر ایوب(ع) محشور می‌کند.‌ای حولاء! زینت خود را جز برای شوهرت نمایان نساز!‌ای حولاء! حلال نیست بر زن که دستبند‌ها و خلخال هایش را جز برای شوهرش آشکار سازد؛ و اگر این چنین کرد همواره در لعنت و خشم الهی است و خداوند بر او غضب می‌کند و فرشتگان خدا بر او لعنت فرستند و برایش عذاب دردناکی فراهم شده است.

زن در حمام

بدان ای حولاء! هیچ زنی داخل حمام نشد(شاید مراد لخت شدن و بی پوشش بودن کامل باشد)، مگر آن که ابلیس لعین دستش را بر فرج و قُبُل او گذارد. پس اگر ابلیس خواست از قُبُلش یا دُبُرش در آید و او را لعن کند تا از حمام بیرون آید؛ زیرا حمام خانه ای از خانه های دوزخ و از خانه های کفار و شیاطین است.

مجامعت در محمل

ای حولاء! سوگند به کسی که مرا به حق به نبوت و رسالت فرستاد؛ به راستی که برای مرد حقی بر همسرش است؛ زمانی که بخواند رضایت دهد و هنگامی که دستوری داد عصیان نورزد و بر خلافش پاسخ ندهد و مخالفت نورزد و شب نکند در حالی که همسرش بر او خشمگین است هر چند که مرد ظالم باشد و خودش را از او بازندارد هنگامی که از او خواست حتی اگر بر پشت شتر، روی محمل و بار و بنه ای باشد.

پابوسی شوهر

ای حولاء! به راستی بر زن است که رضایت و خشنودی شوهرش را هنگامی که بر او غضب کرده به دست آورد؛ و حلال نیست که به صورت شوهرش نگاهی از خشم افکند، بلکه خود را بر پای شوهر افکند و پاهایش را ببوسد و بر پاهایش دست نوازش کشد تا شوهرش که پروردگارش است از او خشنود شود و اگر شوهرش بر او خشمگین شود، خداوند بر او خشم گیرد.

واجبات شوهر

ای حولاء! بر شوهراست که همسرش را سیر کرده و جامه بپوشاند و نماز و روزه و زکات را به او بیاموزد تا اگر در مالش حق مالی است بپردازد و در این امور مخالف شوهرش نباشد.

خیری از شوهر ندیدم

ای حولاء! سوگند به خدایی که مرا به حق به پیامبری و رسالت فرستاده، خداوند مرا به مقام محمود بر انگیخته است و بهشت و دوزخ را بر من عرضه کرد، پس دیدم بیشتر اهل دوزخ از زنان هستند. پس گفتم:‌ای حبیبم جبرئیل! برای چه این گونه است؟ پس در پاسخ گفت: به سبب کفر زنان. پرسیدم: به خدای عزوجل کفر می‌ورزند؟ پاسخ داد: نه! ولی آنان به نعمت خدا کفر می‌ورزند. پرسیدم: این چگونه است‌ای دوست و حبیبم جبرئیل؟! پاسخ داد: اگر شوهرشان در تمام روزگار به آنان نیکی کندو هیچ بدی در حق ایشان اظهار نکند، زن می‌گوید: من هرگز از تو خیری ندیدم.

هیزم دوزخ

ای حولاء! بیش تر آتش دوزخ از هیزم آتش افروز زنان است. حولاء پرسید: ای پیامبر خدا! و این چگونه باشد؟ فرمود: زیرا هنگامی که ساعتی شوهرش بر او خشم گرفت و غضبناک شد، می گوید: من هرگز از تو خیری ندیدم، در حالی که برایت فرزندان آورده ام.

خیانت به شوهر

ای حولاء! بر زن است که ملازم خانه اش باشد و به شوهرش مودت و محبت و شفقت نماید و از سخط و خشمش پرهیز کرده و خشنودی‌اش را بجوید و به عهد و وعده اش وفا کند و از صولت شوهرش بپرهیزد و برای کسی در هیچ‌یک از فرزندان شریک نگیرد و اهانت نکند و به رنج و شقاوت نیندازد و در حضورش خیانت در مالش نکند و هنگام نبود شوهرش، مالش را حفظ و صیانت کند چنان‌که در حضورش می‌کرد و در خانه اش به اعتدال و استوا باشد و خودش را برای شوهرش بیاراید و نماز گزارد و غسل از جنابت و حیض و استحاضه کند. پس هنگامی که این کار‌ها را کرد در روز قیامت چون دوشیزه‌ای با رخساری درخشان خواهد شد. پس اگر همسرش نیز مومن صالح بود همسرش خواهد بود و اگر مومن نبود با مردی از شهدا ازدواج خواهد کرد؛ هم چنین در غیاب شوهرت خود راخوشبو نساز!

زینت زنان

ای حولاء! هر زنی به خدا و روز آخرت ایمان دارد، زینتش را برای غیر شوهر قرار ندهد و سینه ‌ها و دستبندهایش را برای غیر آشکار نسازد. اگر چنین کند و چیزی را برای غیر شوهرش قرار دهد، به راستی که دین خود را فاسد کرده و خشم خدایش را بر خود وارد ساخته است.

با نامحرم

ای حولاء! هیچ زنی را نرسد که وارد خانه اش کسی وارد شود که به بلوغ جنسی رسیده و چشم درچشمش ندوزد و یا چشم بیگانه در چشمش پر نشود و خیره نگردد، و جز با محرم خویش و در حضور شوهرش نخورد و ننوشد؛ یعنی این کارها باید در محضر شوهرش باشد. عایشه در این جا پرسید: ای پیامبر خدا! حتی اگر مملوک باشد؟ پیامبر (ص) فرمود: حتی اگر مملوک باشد. پس چیزی از این امور را انجام نده! پس اگر انجام دادی خشم، غضب و لعنت خدا و لعنت فرشتگان را بر خود خریده ای!

خدمت شوهر

ای حولاء! هر زنی که بهترین و پاک‌ترین و طیب ترین را برای شوهرش بیرون آورد، خداوند برایش در بهشت از هر رنگی خلق کند و به آن زن گفته می‌شود: بخور و بنوش! به سبب آنچه در گذشته و در دنیا نداشتی.

صبر بر بدگویی شوهر

ای حولاء! هر زنی که سخن (تلخ وناخوشایند)شوهرش را تحمل کند، خداوند به هر کلمه اش مزد روزه دار مجاهد در راه خدای عزوجل را برایش می‌نویسد.

گلایه از شوهر

ای حولاء: هیچ زنی از شوهرش گلایه و شکایت نکند مگر آنکه خشم خداوند را به جان خرد؛ و هر زنی که شوهرش را بپوشاند خداوند او را در روز قیامت هفتاد خلعتی بهشت دهد که هر خلعتی از آن مثل گل شقائق نعمان و ریحان است و خداوند در روز قیامت به او چهل کنیز و همراه از جنس حور العین دهد که در خدمتش باشند.

ثواب آبستنی و بارداری

ای حولاء! سوگند به خدایی که مرا به حق به عنوان پیامبر و رسول و بشیر و نذیر فرستاده، هیچ زنی برای شوهرش فرزندی را باردار نشود مگر آنکه در سایه الهی باشد با هر لگدی که از سوی فرزندش در شکم در می‌یابد، آزادی برده‌ای مومن برای او نوشته شود. هنگامی که زایید و وضع حمل کرد و به شیردهی کودک پرداخت، با هر مکیدن کودک از شیر مادر، برای مادر نوری درخشان تا روز قیامت است به طوری که هر یک از اولین و آخرین می‌بینند به شگفت می‌افتند، وبرای مادر ثواب و اجر روزه دار نمازگزار نوشته شود و اگر روزه دار باشد برایش روزه تمام روزگار تا قیامت نوشته می‌شود؛ پس اگر فرزندش را از شیر گرفت خداوند حق تعالی می‌فرماید:‌ای زن ! به راستی گناه پیشین تو را آمرزیدم.(مستدرک وسایل الشیعه، میرزا حسین نوری طبرسی، ج 14، ص 231 تا 237 و نیز صفحات 245)

حقوق زنان بر مردان

پس حولاء پرسید:‌ای رسول الله! صلوات خدا بر تو باد! همه اینها برای مرد است.

پیامبر(ص) پاسخ داد: بله! او گفت: پس زنان چه حقی بر مردان دارند؟

پیامبر(ص) فرمود: برادرم جبرئیل مرا خبرداد و همواره مرا به زنان سفارش می‌کرد به طوری که گمان کردم که حلال نیست بر مرد که به زنش «اف» بگوید. جبرئیل گفت:‌ای محمد! از خداوند عز و جل در حق زنان بترس و تقوا پیشه کن؛ زیرا آنان در ابتدای زندگی در دستان شمایند. آنان را به عنوان امانات الهی گرفتید و به کلمه الله و کتاب الهی به حکم فریضه و سنت و شریعت محمد بن عبدالله (ص) ازدواج با ایشان بر شما حلال شد، پس آنچه برای آنان بر شماست به عنوان حق واجب است ؛ چرا که اجسام ایشان بر شما حلال شد و ابدانشان در اختیار شما و وصل بر شماست و فرزندانتان را در درونشان حمل می‌کنند تا زمانی که وضع حمل اتفاق افتاد. پس بر ایشان شفقت و رحمت آورید و با دلهایشان پاک باشید تا با شما باشند و آنان را اجبار و اکراه نکنید و بر ایشان خشم نگیرید و آنچه از مال به ایشان دادید جز به رضا و اذن پس نگیرید. (مستدرک، ج 14، ص 242)

مجازات شوهر

(در بخشی دیگر از حدیث آمده که پیامبر(ص) فرمود:) مردی که یک سیلی به همسرش بزند خداوند بزرگ به مالک و رئیس آتش‌های جهنم دستور می‌دهد که هفتاد سیلی آتشین به صورت او بزنند و هر مردی که دستش را به موی زن نامحرم برساند، روز قیامت آن دست، با میخ‌های سوزان جهنم دوخته می‌شود.(مستدرک، ج 14، ص 242)

البته در اینجا تنها گوشه‌ای از وظایف و تکالیف و نیز مجازات‌هایی که برای مردان در قبال همسران است بیان شده است و در روایات بسیاری وظایف و تکالیفی بر عهده مردان گذاشته شده که باید در زمان مناسب به آن‌ها پرداخته شود. (نگاه کنید: مستدرک وسایل الشیعه، میرزا حسین نوری طبرسی، ج 14، ص 231 تا 237 و نیز ص 245)

متن کامل حدیث حولاء

عبد الله بن محبوب ، عن رجل قال : إن الحولاء كانت إمرأة عطارة لآل رسول الله ( صلى الله عليه و آله ) فلما كانت يوما من الايام أمرها زوجها بمعروف فانتهرته ، فأمسى و هو ساخط عليها ، فلما دخل المسجد للصلاة تبعته فأعرض عنها ، فمشت إليه و قبلت يده اليمنى و قبلت رأسه فأعرض عنها ، فعلمت أنه ساخط عليها فلطمت وجهها و عفرت ، خدها و بكت بكاء شديدا و انتحبت ، و رجفت بنفسها مخافة رب العالمين ، و خوفا من نار جهنم ، يوم وضع الموازين و نشر الدواوين ، و إشفاقا من عذاب مالك يوم الدين فأتت بسفط فيه عطر و طيب ، فتعطرت و تطيب كما تفعل العروس حين تزف إلى زوجها ، ثم وطأت الفراش و تنجزت ( 1) له اللحاف فدخلت و عرضت نفسها عليه فأعرض عنها ، فانكبت عليه تقبله فحول وجهه عنها ، فلطمت وجهها و بكت بكاء شديدا خوفا ، من الله عز و جل ، و إشفاقا من عذابه ، و فزعا و جزعا من نار وقودها الناس و الحجارة ، و لم تذق تلك الليلة نوما ، و كانت ( تلك ) ( 2 ) الليلة أطول عليها من يوم الحساب ، لسخط زوجها عليها ، و ما أوجب الله عز و جل عليها من الحق.

فلما أصبح الصباح قضت ( 3 ) ( صلاتها ) ( 4 ) و تبرقعت و أخذت على رأسها رداء ، و خرجت سائرة إلى دار رسول الله ( صلى الله عليه و آله ) ، فلما وصلت أنشأت تنادي : السلام عليكم آل بيت النبوة ، و معدن العلم و الرسالة ، و مختلف الملائكة ، أ تأذنون لي بالدخول عليكم رحمكم الله ؟

فسمعت أم سلمة ( رضي الله ) عنها كلامها فعرفتها ، فقالت لجاريتها : أخرجي فافتحي لها الباب ، ففتحته لها فدخلت ، فقالت أم سلمة : ما شأنك يا حولاء ؟ و كانت  ( الحولاء ) ( 5 ) أحسن أهل زمانها فقالت : يا ستي خائفة من عذاب رب العالمين ، غضب زوجي علي فخشيت أن أكون ( له ) ( 6) مبغضة.

فقالت  لها أم سلمة : اقعدي لا تبرحي حتى يجئ رسول الله ( صلى الله عليه و آله ) ، فجلست حولاء تتحدث مع أم سلمة.

فدخل رسول الله ( صلى الله عليه و آله ) فقال : " إني لاجد الحولاء عندكم ، فهل طيبتكم منها بطيب ؟ " فقالوا : لا و الله يا نبي الله ، صلى الله عليك و على أهل بيتك الطاهرين ، بل جاءت سائلة عن حق زوجها ، ثم قصت له القصة ،

فقال : " يا حولاء ، ما من إمرأة ترفع عينها إلى زوجها بالغضب ، إلا كحلت برماد من نار جهنم . يا حولاء و الذي بعثني بالحق نبيا و رسولا ، ما من إمرأة ترد على زوجها ، إلا و علقت يوم القيامة بلسانها ، و سمرت بمسامير من نار.

يا حولاء ، و الذي بعثني بالحق نبيا ، ما من إمرأة تمد يديها تريد أخذ شعرة من زوجها أو شق ثوبه ، إلا سمر الله كفيها بمسامير من نار ، يا حولاء و الذي بعثني بالحق نبيا ، ما من إمرأة تخرج من بيتها بغير إذن زوجها تحضر عرسا ( 7 ) ، إلا أنزل الله عليها أربعين لعنة عن يمينها ، و أربعين لعنة عن شمالها ، و ترد اللعنة عليها من قدامها فتغمرها ، حتى تغرق في لعنة الله من فوق رأسها إلى قدمها ، و يكتب الله عليها بكل خطوة أربعين خطيئة إلى أربعين سنة ، فإن أتت أربعين سنة كان عليها بعدد من سمع صوتها و كلامها ، ثم لا يستجاب لها دعاء حتى يستغفر لها زوجها ، بعدد دعائها له ، و إلا كانت تلك اللعنة ( عليها ) ( 8 ) إلى يوم تموت و تبعث .

یا حَولاء، والذی بَعَثنی نبیُاً، ما مِن اِمرأةٍ تَمُدُّ یَدَیها تُریدُ اَخذَ شَعرَةٍ مِن زَوجِها اَو شَقَّ ثَوبِهِ الّا سمَّرَاللهَ کَفَّیها بِمَسامیرَ من نار.

يا حولاء ، و الذي بعثني بالحق نبيا و رسولا ما من إمرأة تصلي خارجة عن بيتها أو دارها ، إلا أتاها الله يوم القيامة بتلك الصلاة فتضرب بها وجهها ، ثم يأمر بها إلى النار ، فتشرح كما تشرح الحوت ، فتقدد كما يقدد اللحم في نار جهنم. يا حولاء ، و الذي بعثني بالحق نبيا و رسولا ، ما من إمرأة ( 9 ) في واد أو نهر جار و هي محصنة إلا رمادها الله عز و جل يوم القيامة في واد من أودية جهنم ، تلهب نارا و جمرا عظيما ، ثم تقوم فيه موجا ساطعا كما يقوم الحوت إذا طرح في النار .

يا حولاء ، و الذي بعثني بالحق نبيا و رسولا ، ما من إمرأة تثقل على زوجها المهر ، إلا ثقل الله عليها سلاسل من نار جهنم .

يا حولاء ، و الذي بعثني بالحق نبيا و رسولا ، ما من إمرأة تؤخر المهر على زوجها إلى يوم القيامة ، إلا أذاقها الخزي في الحياة الدنيا ، و عذاب الاخرة أكبر لو كانوا يعلمون .

يا حولاء ، و الذي بعثني بالحق نبيا و رسولا ، ما من إمرأة تصوم بغير إذن زوجها تطوعا ، لا لفرض شهر رمضان و غيره من النذر ، إلا كانت من الآثمين .

يا حولاء ، و الذي بعثني بالحق نبيا و رسولا ، لا ينبغي للمرأه أن تتصدق بشيء من بيت زوجها إلا بإذنه ، فإن فعلت ذلك كان له الاجر و عليها الوزر ( 10 ) .

يا حولاء ، و الذي بعثني بالحق نبيا و رسولا ، خليفة الرب جل ذكره الرجل على المرأة ، فإن رضى عنها رضي الله عنها ، و إن سخط عليها و مقتها سخط الله عليها و مقتها و غضب عليها و ملائكته .

يا حولاء ، و الذي بعثني بالحق نبيا و رسولا و هاديا مهديا ، إن المرأة إذا غضب عليها زوجها فقد غضب عليها ربها ، و حشرت يوم القيامة منكوسة متعوسة في أصل جهنم يعني قعرها مع المنافقين في الدرك الاسفل من النار ، و سلط الله عليها الحيات و العقارب و الافاعي و الثعابين تنهش لحمها ، كل ثعبان مثل الشجر و الجبال الراسيات .

يا حولاء ، ما من إمرأة صلت صلاتها ، و لزمت بيتها ، و أطاعت زوجها ( 11 ) ، إلا غفر الله لها ذنوبها ما قدمت و ما أخرت .

يا حولاء ، لا يحل للمرأة أن تكلف زوجها فوق طاقته ، و لا تشكوه إلى أحد من خلق الله عز و جل ، لا قريب و لا بعيد .

يا حولاء ، يجب على المرأة أن تصبر على زوجها على الضر و النفع ، و تصبر على الشدة و الرخاء ، كما صبرت زوجة أيوب المبتلى ، صبرت على خدمته ثماني عشرة سنة تحمله على عاتقها مع الحاملين ، و تطحن مع الطاحنين ، و تغسل مع الغاسلين ، و تأتيه بكسرة يأكلها و يحمد الله عز و جل ، و كانت تلقيه في الكساء و تحمله على عاتقها ، شفقة و إحسانا إلى الله و تقربا إليه عز و جل .

يا حولاء ، و الذي بعثني بالحق نبيا و رسولا ، كل إمرأة صبرت على زوجها في الشدة و الرخاء ، و كانت مطيعة له و لامره ، حشرها الله تعالى مع إمرأة أيوب ( عليه السلام ) يا حولاء ، لا تبدي زينتك لغير زوجك ، يا حولاء لا يحل لامرأة أن تظهر معصمها و قدمها لرجل بعلها ، و إذا فعلت ذلك لم تزل في لعنة الله و سخطه ، و غضب الله عليها و لعنتها ملائكة الله ، وأعد لها عذابا أليما .

و اعلمي يا حولاء ، أيما إمرأة دخلت الحمام ، إلا وضع إبليس اللعين يده على قبلها ، فإن شاء أقبل بها و إن شاء أدبر بها ، و يلعنها حتى تخرج منه ، لان الحمام بيت من بيوت جهنم ، و من بيوت الكفار و الشياطين .

يا حولاء ، و الذي بعثني بالحق نبيا و رسولا ، إن للرجل حقا على إمرأته ( 12 ) إذا دعاها ترضيه ( 13 ) ، و إذا أمرها لا تعصيه ، و لا تجاوبه بالخلاف ، و لا تخالفه ، و لا تبيت و زوجها عليها ساخط و لو كان ظالما ، و لا تمنعه نفسها إذا أراد و لو كانت على ظهر قتب .

يا حولاء ، إن المرأة يجب عليها أن ترضى زوجها إذا غضب عليها ، و لا يحل لها أن تنظر إلى وجهه نظرة مغضبة ، و لكن تقتحم على رجليه تقبلهما ، و تمسح على رجليه حتى يرضى عنها ربها ، و إن سخط عليها فقد سخط الله عز و جل عليها .

يا حولاء ، للمرأة على زوجها أن يشبع بطنها ، و يكسو ظهرها ، و يعلمها الصلاة و الصوم و الزكاة إن كان في مالها حق ، و لا تخالفه في ذلك .

يا حولاء ، و الذي بعثني بالحق نبيا و رسولا ، لقد بعثني ( ربي ) ( 14 ) المقام المحمود ، فعرضني على جنته و ناره ، فرأيت أكثر أهل النار النساء ، فقلت : يا حبيبي جبرئيل ، و لم ذلك ؟ فقال : بكفرهن ، فقلت: يكفرن بالله عز و جل ، فقال : لا ، و لكنهن يكفرن النعمة ، فقلت : كيف ذلك يا حبيبي جبرئيل ؟ فقال : لو أحسن إليها زوجها الدهر كله ، ( لم يبد إليها ) ( 15 ) ، سيئة قالت : ما رأيت منه خيرا قط .

يا حولاء ، أكثر النار من حطب سعير النساء " فقالت الحولاء : يا رسول الله ، و كيف ذلك ؟ قال : " لانها إذا غضب على زوجها ساعة تقول : ما رأيت منك خيرا قط ، عسى أن تكون قد ولدت منه أولادا .

يا حولاء ، للرجل على المرأة أن تلزم بيته ، و تودده و تحبه و تشفقه ، و تجتنب سخطه و تتبع مرضاته ، و توفي بعهده و وعده ، و تتقي صولاته ، و لا تشرك معه أحدا في أولاده ، و لا تهينه و لا تشقيه ( 16 ) ، و لا تخونه في مشهده و لا ( في ) ( 17 ) ماله ، و إذا حفظت غيبته حفظت ( مشهده ) ( 18 ) ، و استوت في بيتها و تزينت لزوجها ، و أقامت صلاتها ، و اغتسلت من جنابها و حيضها و استحاضتها ، فإذا فعلت ذلك كانت يوم القيامة عذراء بوجه منير ، فإن كان زوجها مؤمنا صالحا فهي زوجته ، و إن لم يكن مؤمنا تزوجها رجل من الشهداء ، و لا تطيبي ( 19 ) و زوجك غائب .

يا حولاء ، من كانت منكن تؤمن بالله و اليوم الاخر ، لا تجعل زينتها لغير زوجها ، و لا تبدي خمارها و معصمها ، و أيما إمرأة جعلت شيئا من ذلك لغير زوجها ، فقد أفسدت دينها ، و أسخطت ربها عليها .

يا حولاء ، لا يحل لامرأة أن تدخل بيتها من قد بلغ الحلم ، و لا تملا عينها منه و لا عينه منها ، و لا تأكل معه و لا تشرب إلا أن يكون محرما عليها ، و ذلك بحضرة زوجها " فقالت عائشة عند ذلك : يا رسول الله ، و إن كان مملوكا ، فقال رسول الله ( صلى الله عليه و آله ) : " و إن كان مملوكا ، فلا تفعل شيئا من ذلك ، فإن فعلت فقد سخط الله عليها و مقتها و لعنها و لعنتها الملائكة .

يا حولاء ( 20 ) ، ما من إمرأة تستخرج ( ما طيبت ) ( 21 ) لزوجها ، إلا خلق الله ( لها ) ( 22 ) في الجنة من كل لون ، فيقول لها : كلي و اشربي بما أسلفت في الايام الخالية .

يا حولاء ، ما من إمرأة تحمل من زوجها كلمة ، إلا كتب الله لها بكل كلمة ما كتب من الاجر للصائم و المجاهد في سبيل الله عز وجل .

يا حولاء ، ما من إمرأة تشتكي زوجها ، إلا غضب الله عليها ، و ما من إمرأة تكسو زوجها إلا كساها الله يوم القيامة سبعين خلعة من الجنة ، كل خلعة منها مثل شقائق النعمان ( 22 ) و الريحان ، و تعطى يوم القيامة أربعين جارية تخدمها من الحور العين .

يا حولاء ، و الذي بعثني بالحق نبيا و رسولا و مبشرا و نذيرا ، ما من إمرأة تحمل من زوجها ولدا إلا كانت في ظل الله عز و جل حتى يصيبها طلق .

يكون لها بكل طلقة عتق رقبة مؤمنة ، فإذا وضعت حملها و أخذت في رضاعه ، فما يمض الولد مصة من لبن أمة إلا كان بين يديها نورا ساطعا يوم القيامة ، يعجب من رآها من الاولين و الآخرين ، و كتبت صائمة قائمة ، و إن كانت مفطرة كتب لها صيام الدهر كله و قيامه ، فإذا فطمت ولدها ، قال الحق جل ذكره : يا أيتها المرأة ، قد غفرت لك ما تقدم من الذنوب ، فاستأنفي العمل رحمك الله " فقالت الحولاء : يا رسول الله ، صلى الله عليك ، هذا كله للرجل ، قال ( صلى الله عليه و آله ) : " نعم " قالت : فما للنساء على الرجال .

قال رسول الله ( صلى الله عليه و آله ) ، " أخبرني أخي جبرئيل ، و لم يزل يوصيني بالنساء حتى ظننت أن لا يحل لزوجها أن يقول لها : أف ، يا محمد : اتقوا الله عز و جل في النساء ، فإنهن عوان ( 23 ) بين أيديكم ، أخذتموهن ( 24 ) على أمانات الله عز و جل ، ما ( 25 ) استحللتم من فروجهن بكلمة الله و كتابه من فريضة و سنة و شريعة محمد بن عبد الله ( صلى الله عليه و آله ) ، فإن لهن عليكم حقا واجبا لما استحللتم من أجسامهن ، و بما و اصلتم من أبدانهن ، و يحملن أولادكم في أحشائهن ، حتى أخذهن الطلق من ذلك ، فاشفقوا عليهن و طيبوا قلوبهن حتى يقفن معكم ، و لا تكرهوا النساء و لا تسخطوا بهن ، لا تأخذوا مما آتيتموهن شيئا إلا برضاهن و اذنهن " .

و في حديث الحولاء ، بالسند المتقدم عن رسول الله ( صلى الله عليه و آله ) ، أنه قال : " فأي رجل لطم إمرأته لطمة ، أمر الله عز و جل مالك خازن النيران فيلطمه على حر وجهه سبعين لطمة في نار جهنم ، وأي رجل منك وضع يده على شعر إمرأة مسملة ، سمر كفه ( 25 ) بمسامير من نار " الخبر .إلى آخر ما يأتي في باب استحباب إكرام الزوجة ، و في باب الاحسان إلى الزوجة .

——————————————————————————–

1 – في المصدر : و بخرت .

2- أثبتناه من المصدر .

3 – في الطبعة الحجرية : قضبت ، و ما أثبتناه من المصدر .

4 – أثبتناه من المصدر .

5- أثبتناه من المصدر .

6 – أثبتناه من المصدر .

7 – في المصدر زيادة : أو جنازة .

8 – أثبتناه من المصدر .

9- كذا في الاصل ، و الظاهر سقوط كلمة هنا مثل : سبحت ، أو اغتسلت .

10 – في المصدر زيادة : يا حولاء و الذي بعثني بالحق نبيا و رسولا ، و ما من إمرأة خرجت بغير اذن زوجها من بيتها إلا كانت من الآثمين ، و كان عليها من الوزر إلى يوم القيامة ، ثم يلعنها الله من فوق عرشه و تلعنها الملائكة إلى أن تموت ، أو تتوب و ترجع إلى زوجها .

11 – في المصدر زيادة : و حمدت ربها وصلت على محمد و آل محمد ودعت لزوجها .

12 – في المصدر زيادة : كحق الله على خلقه ، يا حولاء إن للرجل حقا على إمرأته .

13 – في المصدر زيادة : و تجيبه من ثمان خصال ، إن غضب عليها ترضيه ، و إن حلف عليها بر يمينه .

14 – أثبتناه من المصدر .

15 – في المصدر : ثم يبدأ منه إليها .

16 – في المصدر : تستعينه .

( 17 ، 18 ) أثبتناه من المصدر .

19 – في المصدر زيادة : و تروحي .

20 – في المصدر زيادة : و الذي بعثني بالحق نبيا و رسولا .

21 – في المصدر : ماء طيب .

22 – شقائق النعمان : زهرة جميلة ، نسبت إلى النعمان بن المنذر لانه استحسنها فأمر بأن تحمى أرضها و تحرم على غيره ( لسان العرب شقق ج 10 ص 181 ) .

22. اعوان

23. في المصدر : اخدموهن .

24- في نسخة : و طمنوهن .

26 – أثبتناه من المصدر .

(مستدرک وسایل الشیعه، میرزا حسین نوری طبرسی، ج 14، ص 231 تا 237 و نیز صفحات 245 و دیگر صفحات)

در منابع دیگر نیز این حدیث این گونه نقل شده است:

وَجَدْتُ فِی مَجْمُوعَةٍ عَتِیقَةٍ، بِخَطِّ بَعْضِ الْعُلَمَاءِ وَ فِیهَا بَعْضُ الْخُطَبِ وَ یَظْهَرُ مِنْ بَعْضِ الْقَرَائِنِ أَنَّهُ أَخَذَهُ مِنْ کِتَابِ الْخُطَبِ لِأَحْمَدَ بْنِ عَبْدِ الْعَزِیزِ الْجَلُودِیِّ مَا صُورَتُهُ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ حَدَّثَنَا یَحْیَى بْنُ عُمَرَ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْسُ بْنُ مُسْلِمٍ قَالَ حَدَّثَنَا عُمَرُ بْنُ إِسْحَاقَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِی بَکْرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ مِهْرَانَ الثَّقَفِیِّ عَنْ‏عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ رَجُلٍ قَالَ إِنَّ الْحَوْلَاءَ کَانَتِ امْرَأَةً عَطَّارَةً لآِلِ رَسُولِ اللَّهِ ص فَلَمَّا کَانَتْ یَوْماً مِنَ الْأَیَّامِ أَمَرَهَا زَوْجُهَا بِمَعْرُوفٍ فَانْتَهَرَتْهُ فَأَمْسَى وَ هُوَ سَاخِطٌ عَلَیْهَا فَلَمَّا دَخَلَ الْمَسْجِدَ لِلصَّلَاةِ تَبِعَتْهُ فَأَعْرَضَ عَنْهَا فَمَشَتْ إِلَیْهِ وَ قَبَّلَتْ یَدَهُ الْیُمْنَى وَ قَبَّلَتْ رَأْسَهُ فَأَعْرَضَ عَنْهَا فَعَلِمَتْ أَنَّهُ سَاخِطٌ عَلَیْهَا فَلَطَمَتْ وَجْهَهَا وَ عَفَّرَتْ خَدَّهَا وَ بَکَتْ بُکَاءً شَدِیداً وَ انْتَحَبَتْ وَ رَجَفَتْ بِنَفْسِهَا مَخَافَةَ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ خَوْفاً مِنْ نَارِ جَهَنَّمَ یَوْمَ وَضْعِ الْمَوَازِینِ وَ نَشْرِ الدَّوَاوِینِ وَ إِشْفَاقاً مِنْ عَذَابِ مَالِکِ یَوْمِ الدِّینِ فَأَتَتْ بِسَفَطٍ فِیهِ عِطْرٌ وَ طِیبٌ فَتَعَطَّرَتْ وَ تَطَیَّبَتْ کَمَا تَفْعَلُ الْعَرُوسُ حِینَ تُزَفُّ إِلَى زَوْجِهَا ثُمَّ وَطِئَتِ الْفِرَاشَ وَ تَنَجَّزَتْ لَهُ اللِّحَافَ فَدَخَلَتْ وَ عَرَضَتْ نَفْسَهَا عَلَیْهِ فَأَعْرَضَ عَنْهَا فَانْکَبَّتْ عَلَیْهِ تُقَبِّلُهُ فَحَوَّلَ وَجْهَهُ عَنْهَا فَلَطَمَتْ وَجْهَهَا وَ بَکَتْ بُکَاءً شَدِیداً خَوْفاً مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِشْفَاقاً مِنْ عَذَابِهِ وَ فَزَعاً وَ جَزَعاً مِنْ نَارٍ وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجَارَةُ وَ لَمْ تَذُقْ تِلْکَ اللَّیْلَةَ نَوْماً وَ کَانَتْ [تِلْکَ‏] اللَّیْلَةُ أَطْوَلَ عَلَیْهَا مِنْ یَوْمِ الْحِسَابِ لِسَخَطِ زَوْجِهَا عَلَیْهَا وَ مَا أَوْجَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَیْهَا مِنَ الْحَقِّ فَلَمَّا أَصْبَحَ الصَّبَاحُ قَضَتْ [صَلَاتَهَا] وَ تَبَرْقَعَتْ وَ أَخَذَتْ عَلَى رَأْسِهَا رِدَاءً وَ خَرَجَتْ سَائِرَةً إِلَى دَارِ رَسُولِ اللَّهِ ص فَلَمَّا وَصَلَتْ أَنْشَأَتْ تُنَادِی السَّلَامُ عَلَیْکُمْ آلَ بَیْتِ النُّبُوَّةِ وَ مَعْدِنَ الْعِلْمِ وَ الرِّسَالَةِ وَ مُخْتَلَفَ الْمَلَائِکَةِ أَ تَأْذَنُونَ لِی بِالدُّخُولِ عَلَیْکُمْ رَحِمَکُمُ اللَّهُ فَسَمِعَتْ أُمُّ سَلَمَةَ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهَا کَلَامَهَا فَعَرَفَتْهَا فَقَالَتْ لِجَارِیَتِهَا اخْرُجِی فَافْتَحِی لَهَا الْبَابَ فَفَتَحَتْهُ لَهَا فَدَخَلَتْ فَقَالَتْ أُمُّ سَلَمَةَ مَا شَأْنُکِ یَا حَوْلَاءُ وَ کَانَتِ‏ [الْحَوْلَاءُ] أَحْسَنَ أَهْلِ زَمَانِهَا فَقَالَتْ یَا سِتِّی خَائِفَةٌ مِنْ عَذَابِ رَبِّ الْعَالَمِینَ غَضِبَ زَوْجِی عَلَیَّ فَخَشِیتُ أَنْ أَکُونَ [لَهُ‏] مُبْغِضَةً فَقَالَتْ لَهَا أُمُّ سَلَمَةَ اقْعُدِی لَا تَبْرَحِی حَتَّى یَجِی‏ءَ رَسُولُ اللَّهِ ص فَجَلَسَتْ حَوْلَاءُ تَتَحَدَّثُ مَعَ أُمِّ سَلَمَةَ فَدَخَلَ رَسُولُ اللَّهِ ص فَقَالَ إِنِّی لَأَجِدُ الْحَوْلَاءَ عِنْدَکُمْ فَهَلْ طَیَّبَتْکُمْ مِنْهَا بِطِیبٍ فَقَالُوا لَا وَ اللَّهِ یَا نَبِیَّ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْکَ وَ عَلَى أَهْلِ بَیْتِکَ الطَّاهِرِینَ بَلْ جَاءَتْ سَائِلَةً عَنْ حَقِّ زَوْجِهَا ثُمَّ قَصَّتْ لَهُ الْقِصَّةَ فَقَالَ یَا حَوْلَاءُ مَا مِنِ امْرَأَةٍ تَرْفَعُ عَیْنَهَا إِلَى زَوْجِهَا بِالْغَضَبِ إِلَّا کُحِّلَتْ بِرَمَادٍ مِنْ نَارِ جَهَنَّمَ یَا حَوْلَاءُ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ نَبِیّاً وَ رَسُولًا مَا مِنِ امْرَأَةٍ تَرُدُّ عَلَى زَوْجِهَا إِلَّا وَ عُلِّقَتْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ بِلِسَانِهَا وَ سُمِّرَتْ بِمَسَامِیرَ مِنْ نَارٍ یَا حَوْلَاءُ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ نَبِیّاً مَا مِنِ امْرَأَةٍ تَمُدُّ یَدَیْهَا تُرِیدُ أَخْذَ شَعْرَةٍ مِنْ زَوْجِهَا أَوْ شَقَّ ثَوْبِهِ إِلَّا سَمَّرَ اللَّهُ کَفَّیْهَا بِمَسَامِیرَ مِنْ نَارٍ یَا حَوْلَاءُ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ نَبِیّاً مَا مِنِ امْرَأَةٍ تَخْرُجُ مِنْ بَیْتِهَا بِغَیْرِ إِذْنِ زَوْجِهَا تَحْضُرُ عُرْساً إِلَّا أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَیْهَا أَرْبَعِینَ لَعْنَةً عَنْ یَمِینِهَا وَ أَرْبَعِینَ لَعْنَةً عَنْ شِمَالِهَا وَ تَرِدُ اللَّعْنَةُ عَلَیْهَا مِنْ قُدَّامِهَا فَتَغْمُرُهَا حَتَّى تَغْرِقَ فِی لَعْنَةِ اللَّهِ مِنْ فَوْقِ رَأْسِهَا إِلَى قَدَمِهَا وَ یَکْتُبُ اللَّهُ عَلَیْهَا بِکُلِّ خُطْوَةٍ أَرْبَعِینَ خَطِیئَةً إِلَى أَرْبَعِینَ سَنَةً فَإِنْ أَتَتْ أَرْبَعِینَ سَنَةً کَانَ عَلَیْهَا بِعَدَدِ مَنْ سَمِعَ صَوْتَهَا وَ کَلَامَهَا ثُمَّ لَا یُسْتَجَابُ لَهَا دُعَاءٌ حَتَّى یَسْتَغْفِرَ لَهَا زَوْجُهَا بِعَدَدِ دُعَائِهَا لَهُ وَ إِلَّا کَانَتْ تِلْکَ اللَّعْنَةُ [عَلَیْهَا] إِلَى یَوْمِ تَمُوتُ وَ تُبْعَثُ یَا حَوْلَاءُ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ نَبِیّاً وَ رَسُولًا مَا مِنِ امْرَأَةٍ تُصَلِّی خَارِجَةً عَنْ بَیْتِهَا أَوْ دَارِهَا إِلَّا أَتَاهَا اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ بِتِلْکَ الصَّلَاةِ فَتُضْرَبُ بِهَا وَجْهَهَا ثُمَّ یَأْمُرُ بِهَا إِلَى النَّارِ فَتُشَرَّحُ کَمَا تُشَرَّحُ الْحُوتُ فَتُقَدَّدُ کَمَا یُقَدَّدُ اللَّحْمُ فِی نَارِ جَهَنَّمَ یَا حَوْلَاءُ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ نَبِیّاً وَ رَسُولًا مَا مِنِ امْرَأَةٍ فِی وَادٍ أَوْ نَهْرٍ جَارٍ وَ هِیَ مُحْصَنَةٌ إِلَّا رَمَاهَا اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فِی وَادٍ مِنْ أَوْدِیَةِ جَهَنَّمَ تَلَهَّبُ نَاراً وَ جَمْراً عَظِیماً ثُمَّ تَقُومُ فِیهِ مَوْجاً سَاطِعاً کَمَا یَقُومُ الْحُوتُ إِذَا طُرِحَ فِی النَّارِ یَا حَوْلَاءُ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ نَبِیّاً وَ رَسُولًا مَا مِنِ امْرَأَةٍ تُثَقِّلُ عَلَى زَوْجِهَا الْمَهْرَ إِلَّا ثَقَّلَ اللَّهُ عَلَیْهَا سَلَاسِلَ مِنْ نَارِ جَهَنَّمَ یَا حَوْلَاءُ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ نَبِیّاً وَ رَسُولًا مَا مِنِ امْرَأَةٍ تُؤَخِّرُ الْمَهْرَ عَلَى زَوْجِهَا إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ إِلَّا أَذَاقَهَا الْخِزْیَ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَ عَذَابُ الْآخِرَةِ أَکْبَرُ لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ یَا حَوْلَاءُ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ نَبِیّاً وَ رَسُولًا مَا مِنِ امْرَأَةٍ تَصُومُ بِغَیْرِ إِذْنِ زَوْجِهَا تَطَوُّعاً لَا لِفَرْضِ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ غَیْرِهِ مِنَ النَّذْرِ إِلَّا کَانَتْ مِنَ الْآثِمِینَ یَا حَوْلَاءُ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ نَبِیّاً وَ رَسُولًا لَا یَنْبَغِی لِلْمَرْأَةِ أَنْ تَتَصَدَّقَ بِشَیْ‏ءٍ مِنْ بَیْتِ زَوْجِهَا إِلَّا بِإِذْنِهِ فَإِنْ فَعَلَتْ ذَلِکَ کَانَ لَهُ الْأَجْرُ وَ عَلَیْهَا الْوِزْرُ یَا حَوْلَاءُ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ نَبِیّاً وَ رَسُولًا خَلِیفَةُ الرَّبِّ جَلَّ ذِکْرُهُ الرَّجُلُ عَلَى المَرْأَةِ فَإِنْ رَضِیَ عَنْهَا رَضِیَ اللَّهُ عَنْهَا وَ إِنْ سَخِطَ عَلَیْهَا وَ مَقَتَهَاسَخَطِ اللَّهُ عَلَیْهَا وَ مَقَتَهَا وَ غَضِبَ عَلَیْهَا وَ مَلَائِکَتُهُ یَا حَوْلَاءُ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ نَبِیّاً وَ رَسُولًا وَ هَادِیاً وَ مَهْدِیّاً إِنَّ المَرْأَةَ إِذَا غَضِبَ عَلَیْهَا زَوْجُهَا فَقَدْ غَضِبَ عَلَیْهَا رَبُّهَا وَ حُشِرَتْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مَنْکُوسَةً مَتْعُوسَةً فِی أَصْلِ جَهَنَّمَ یَعْنِی قَعْرَهَا مَعَ الْمُنَافِقِینَ فِی الدَّرْکِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ وَ سَلَّطَ اللَّهُ عَلَیْهَا الْحَیَّاتِ وَ الْعَقَارِبَ وَ الْأَفَاعِیَ وَ الثَّعَابِینَ تَنْهَشُ لَحْمَهَا کُلُّ ثُعْبَانٍ مِثْلُ الشَّجَرِ وَ الْجِبَالِ الرَّاسِیَاتِ یَا حَوْلَاءُ مَا مِنِ امْرَأَةٍ صَلَّتْ صَلَاتَهَا وَ لَزِمَتِ بَیْتَهَا وَ أَطَاعَتْ زَوْجَهَا إِلَّا غَفَرَ اللَّهُ لَهَا ذُنُوبَهَا مَا قَدَّمَتْ وَ مَا أَخَّرَتْ یَا حَوْلَاءُ لَا یَحِلُّ لِلْمَرْأَةِ أَنْ تُکَلِّفَ زَوْجَهَا فَوْقَ طَاقَتِهِ وَ لَا تَشْکُوَهُ إِلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ لَا قَرِیبٍ وَ لَا بَعِیدٍ یَا حَوْلَاءُ یَجِبُ عَلَى المَرْأَةِ أَنْ تَصْبِرَ عَلَى زَوْجِهَا عَلَى الضَّرِّ وَ النَّفْعِ وَ تَصْبِرَ عَلَى الشِدَّةِ وَ الرَّخَاءِ کَمَا صَبَرَتْ زَوْجَةُ أَیُّوبَ الْمُبْتَلَى صَبَرَتْ عَلَى خِدْمَتِهِ ثَمَانِیَ عَشْرَةَ سَنَةً تَحْمِلُهُ عَلَى عَاتِقِهَا مَعَ الْحَامِلِینَ وَ تَطْحَنُ مَعَ الطَّاحِنِینَ وَ تَغْسِلُ مَعَ الْغَاسِلِینَ وَ تَأْتِیهِ بِکِسْرَةٍ یَأْکُلُهَا وَ یَحْمَدُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ کَانَتْ تُلْقِیهِ فِی الْکِسَاءِ وَ تَحْمِلُهُ عَلَى عَاتِقِهَا شَفَقَةً وَ إِحْسَاناً إِلَى اللَّهِ وَ تَقَرُّباً إِلَیْهِ عَزَّ وَ جَلَّ یَا حَوْلَاءُ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ نَبِیّاً وَ رَسُولًا کُلُّ امْرَأَةٍ صَبَرَتْ عَلَى زَوْجِهَا فِی الشِدَّةِ وَ الرَّخَاءِ وَ کَانَتْ مُطِیعَةً لَهُ وَ لِأَمْرِهِ حَشَرَهَا اللَّهُ تَعَالَى مَعَ امْرَأَةِ أَیُّوبَ ع یَا حَوْلَاءُ لَا تُبْدِی زِینَتَکِ لِغَیْرِ زَوْجِکِ یَا حَوْلَاءُ لَا یَحِلُّ لِامْرَأَةٍ أَنْ تُظْهِرَ مِعْصَمَهَا وَ قَدَمَهَا لِرَجُلٍ غَیْرِ بَعْلِهَا وَ إِذَا فَعَلَتْ ذَلِکَ لَمْ تَزَلْ فِی لَعْنَةِ اللَّهِ وَ سَخَطِهِ وَ غَضِبَ اللَّهُ عَلَیْهَا وَ لَعَنَتْهَا مَلَائِکَةُ اللَّهِ وَ أَعَدَّ لَهَا عَذَاباً أَلِیماً وَ اعْلَمِی یَا حَوْلَاءُ أَیُّمَا امْرَأَةٍ دَخَلْتِ الْحَمَّامَ إِلَّا وَضَعَ إِبْلِیسُ اللَّعِینُ یَدَهُ عَلَى قُبُلِهَا فَإِنْ شَاءَ أَقْبَلَ بِهَا وَ إِنْ شَاءَ أَدْبَرَ بِهَا وَ یَلْعَنُهَا حَتَّى تَخْرُجَ مِنْهُ لِأَنَّ الْحَمَّامَ بَیْتٌ مِنْ بُیُوتِ جَهَنَّمَ وَ مِنْ بُیُوتِ الْکُفَّارِ وَ الشَّیَاطِینِ یَا حَوْلَاءُ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ نَبِیّاً وَ رَسُولًا إِنَّ لِلرَّجُلِ حَقّاً عَلَى امْرَأَتِهِ إِذَا دَعَاهَا تُرْضِیهِ وَ إِذَا أَمَرَهَا لَا تَعْصِیهِ وَ لَا تُجَاوِبُهُ بِالْخِلَافِ وَ لَا تُخَالِفُهُ وَ لَا تَبِیتُ وَ زَوْجُهَا عَلَیْهَا سَاخِطٌ وَ لَوْ کَانَ ظَالِماً وَ لَا تَمْنَعُهُ نَفْسَهَا إِذَا أَرَادَ وَ لَوْ کَانَتْ عَلَى ظَهْرِ قَتَبٍ یَا حَوْلَاءُ إِنَّ المَرْأَةَ یَجِبُ عَلَیْهَا أَنْ تُرْضِیَ زَوْجَهَا إِذَا غَضِبَ عَلَیْهَا وَ لَا یَحِلُّ لَهَا أَنْ تَنْظُرَ إِلَى وَجْهِهِ نَظْرَةً مُغْضِبَةً وَ لَکِنْ تَقْتَحِمُ عَلَى رِجْلَیْهِ تُقَبِّلُهُمَا وَ تَمْسَحُ عَلَى رِجْلَیْهِ حَتَّى یَرْضَى عَنْهَا رَبُّهَا وَ إِنْ سَخِطَ عَلَیْهَا فَقَدْ سَخِطَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَیْهَا یَا حَوْلَاءُ لِلْمَرْأَةِ عَلَى زَوْجِهَا أَنْ یُشْبِعَ بَطْنَهَا وَ یَکْسُوَ ظَهْرَهَا وَ یُعَلِّمَهَا الصَّلَاةَ وَ الصَّوْمَ وَ الزَّکَاةَ إِنْ کَانَ فِی مَالِهَا حَقٌّ وَ لَا تُخَالِفْهُ فِی ذَلِکَ یَا حَوْلَاءُ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ نَبِیّاً وَ رَسُولًا لَقَدْ بَعَثَنِی [رَبِّیَ‏] الْمَقَامَ الْمَحْمُودَ فَعَرَضَنِی عَلَى جَنَّتِهِ وَ نَارِهِ فَرَأَیْتُ أَکْثَرَ أَهْلِ النَّارِ النِّسَاءَ فَقُلْتُ یَا حَبِیبِی جَبْرَئِیلُ وَ لِمَ ذَلِکَ فَقَالَ بِکُفْرِهِنَّ فَقُلْتُ یَکْفُرْنَ بِاللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَالَ لَا وَ لَکِنَّهُنَّ یَکْفُرْنَ النِّعْمَةَ فَقُلْتُ کَیْفَ ذَلِکَ یَا حَبِیبِی جَبْرَئِیلُ فَقَالَ لَوْ أَحْسَنَ إِلَیْهَا زَوْجُهَا الدَّهْرَ کُلَّهُ لَمْ یُبْدِ إِلَیْهَا سَیِّئَةً قَالَتْ مَا رَأَیْتُ مِنْهُ خَیْراً قَطُّ یَا حَوْلَاءُ أَکْثَرُ النَّارِ مِنْ حَطَبِ سَعِیرِ النِّسَاءِ فَقَالَتِ الْحَوْلَاءُ یَا رَسُولَ اللَّهِ وَ کَیْفَ ذَلِکَ قَالَ لِأَنَّهَا إِذَا غَضِبَتْ عَلَى زَوْجِهَا سَاعَةً تَقُولُ مَا رَأَیْتُ مِنْکَ خَیْراً قَطُّ عَسَى أَنْ تَکُونَ قَدْ وَلَدَتْ مِنْهُ أَوْلَاداً یَا حَوْلَاءُ لِلرَّجُلِ عَلَى المَرْأَةِ أَنْ تَلْزَمَ بَیْتَهُ وَ تَوَدَّدَهُ وَ تُحِبَّهُ وَ تُشْفِقَهُ وَ تَجْتَنِبَ سَخَطَهُ وَ تَتَّبِعَ مَرْضَاتَهُ وَ تُوفِیَ بِعَهْدِهِ وَ وَعْدِهِ وَ تَتَّقِیَ صَوْلَاتِهِ وَ لَا تُشْرِکَ مَعَهُ أَحَداً فِی أَوْلَادِهِ وَ لَا تُهِینَهُ وَ لَا تُشْقِیَهُ وَ لَا تَخُونَهُ فِی مَشْهَدِهِ وَ لَا [فِی‏] مَالِهِ وَ إِذَا حَفِظَتْ غَیْبَتَهُ حَفِظَتْ [مَشْهَدَهُ‏] وَ اسْتَوَتْ فِی بَیْتِهَا وَ تَزَیَّنَتْ لِزَوْجِهَا وَ أَقَامَتْ صَلَاتَهَا وَ اغْتَسَلَتْ مِنْ جَنَابَتِهَا وَ حَیْضِهَا وَ اسْتِحَاضَتِهَا فَإِذَا فَعَلَتْ ذَلِکَ کَانَتْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ عَذْرَاءَ بِوَجْهٍ مُنِیرٍ فَإِنْ کَانَ زَوْجُهَا مُؤْمِناً صَالِحاً فَهِیَ زَوْجَتُهُ وَ إِنْ لَمْ یَکُنْ مُؤْمِناً تَزَوَّجَهَا رَجُلٌ مِنَ الشُّهَدَاءِ وَ لَا تَطَیَّبِی وَ زَوْجُکِ غَائِبٌ یَا حَوْلَاءُ مَنْ کَانَتْ مِنْکُنَّ تُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ لَا تَجْعَلُ زِینَتَهَا لِغَیْرِ زَوْجِهَا وَ لَا تُبْدِی خِمَارَهَا وَ مِعْصَمَهَا وَ أَیُّمَا امْرَأَةٍ جَعَلَتْ شَیْئاً مِنْ ذَلِکَ لِغَیْرِ زَوْجِهَا فَقَدْ أَفْسَدَتْ دِینَهَا وَ أَسْخَطَتْ رَبَّهَا عَلَیْهَا یَا حَوْلَاءُ لَا یَحِلُّ لِامْرَأَةٍ أَنْ تُدْخِلَ بَیْتَهَا مَنْ قَدْ بَلَغَ الْحُلُمَ وَ لَا تَمْلَأَ عَیْنَهَا مِنْهُ وَ لَا عَیْنَهُ مِنْهَا وَ لَا تَأْکُلَ مَعَهُ وَ لَا تَشْرَبَ إِلَّا أَنْ یَکُونَ مَحْرَماً عَلَیْهَا وَ ذَلِکَ بِحَضْرَةِ زَوْجِهَا فَقَالَتْ عَائِشَةُ عِنْدَ ذَلِکَ یَا رَسُولَ اللَّهِ وَ إِنْ کَانَ مَمْلُوکاً فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ إِنْ کَانَ مَمْلُوکاً فَلَا تَفْعَلْ شَیْئاً مِنْ ذَلِکَ فَإِنْ فَعَلَتْ فَقَدْ سَخِطَ اللَّهُ عَلَیْهَا وَ مَقَتَهَا وَ لَعَنَهَا وَ لَعَنَتْهَا الْمَلَائِکَةُ یَا حَوْلَاءُ مَا مِنِ امْرَأَةٍ تَسْتَخْرِجُ مَا طَیَّبَتْ لِزَوْجِهَا إِلَّا خَلَقَ اللَّهُ [لَهَا] فِی الْجَنَّةَ مِنْ کُلِّ لَوْنٍ فَیَقُولُ لَهَا کُلِی وَ اشْرَبِی بِمَا أَسْلَفْتِ فِی الْأَیَّامِ الْخَالِیَةِ یَا حَوْلَاءُ مَا مِنِ امْرَأَةٍ تَحَمَّلُ مِنْ زَوْجِهَا کَلِمَةً إِلَّا کَتَبَ اللَّهُ لَهَا بِکُلِّ کَلِمَةٍ مَا کَتَبَ مِنَ الْأَجْرِ لِلصَّائِمِ وَ الْمُجَاهِدِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ یَا حَوْلَاءُ مَا مِنِ امْرَأَةٍ تَشْتَکِی زَوْجَهَا إِلَّا غَضِبَ اللَّهُ عَلَیْهَا وَ مَا مِنِ امْرَأَةٍ تَکْسُو زَوْجَهَا إِلَّا کَسَاهَا اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ سَبْعِینَ خِلْعَةً مِنَ الْجَنَّةِ کُلُّ خِلْعَةٍ مِنْهَا مِثْلُ شَقَائِقِ النُّعْمَانِ وَ الرَّیْحَانِ وَ تُعْطَى یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَرْبَعِینَ جَارِیَةً تَخْدُمُهَا مِنَ الْحُورِ الْعِینِ یَا حَوْلَاءُ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ نَبِیّاً وَ رَسُولًا وَ مُبَشِّراً وَ نَذِیراً مَا مِنِ امْرَأَةٍ تَحْمِلُ مِنْ زَوْجِهَا وَلَداً إِلَّا کَانَتْ فِی ظِلِّ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ حَتَّى یُصِیبَهَا طَلْقٌ یَکُونُ لَهَا بِکُلِّ طَلْقَةٍ عِتْقُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ فَإِذَا وَضَعَتْ حَمْلَهَا وَ أَخَذَتْ فِی رَضَاعِهِ فَمَا یَمَصُّ الْوَلَدُ مَصَّةً مِنْ لَبَنِ أُمِّهِ إِلَّا کَانَ بَیْنَ یَدَیْهَا نُوراً سَاطِعاً یَوْمَ الْقِیَامَةِ یُعْجِبُ مَنْ رَآهَا مِنَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ وَ کُتِبَتْ صَائِمَةً قَائِمَةً وَ إِنْ کَانَتْ مُفْطِرَةً کُتِبَ لَهَا صِیَامُ الدَّهْرِ کُلِّهُ وَ قِیَامُهُ فَإِذَا فَطَمَتْ وَلَدَهَا قَالَ الْحَقُّ جَلَّ ذِکْرُهُ یَا أَیَّتُهَا المَرْأَةُ قَدْ غَفَرْتُ لَکِ مَا تَقَدَّمَ مِنَ الذُّنُوبِ فَاسْتَأْنِفِی الْعَمَلَ رَحِمَکِ اللَّهُ فَقَالَتِ الْحَوْلَاءُ یَا رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْکَ هَذَا کُلُّهُ لِلرَّجُلِ قَالَ ص نَعَمْ قَالَتْ فَمَا لِلنِّسَاءِ عَلَى الرِّجَالِ… إِلَى آخِرِ مَا یَأْتِی فِی بَابِ اسْتِحْبَابِ إِکْرَامِ الزَّوْجَةِ وَ فِی بَابِ الْإِحْسَانِ إِلَى الزَّوْجَةِ

مشاهده بیشتر

خلیل منصوری

آیت الله خلیل منصوری رامسری به مدت ده سال در مرکزفرهنگ و معارف قرآن به تحقیق و پژوهش در علوم و معارف قرآن پرداخته و در همین سال ها آثار چندی نگاشته که در مطبوعات علمی و پژوهشی چاپ و منتشر شده است. آیت الله هم چنین در مدت بیست سال همکاری با مرکز جهانی علوم اسلامی، سازمان حوزه های علمیه خارج از کشور و جامعه المصطفی مقالات و کتب بسیاری را در باره کشورهای جهان و اوضاع آن به شکل تحلیلی نگارش کرده است. لازم به ذکر است تمامی مقالات منتشر شده در این وبسایت تألیف ایشان است.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا