اخلاقی - تربیتیاعتقادی - کلامیفرهنگیمعارف قرآنیمقالات

عوامل افزايش و كاهش رزق و روزي

samamosرزق و روزي بخشش هايي است كه خداوند به انسان در دنيا و آخرت مي دهد تا بدان نيازهاي مادي و معنوي خود را پاسخ دهد. البته واژه رزق بيشتر در امور مادي به كار مي رود و از همين روست كه برخي ها رزق را تنها به معناي غذا، طعام، خوراكي ها، نوشيدني ها و قوت روزانه مي دانند كه وارد شكم مي شود و به نيازهاي جسمي انسان پاسخ مي دهد. اما مفهوم رزق و روزي فراتر از اين مقولات است و همه ضروريات زندگي را شامل مي شود.

زندگي انسان در دنيا و آخرت برپايه رزق ساماندهي مي شود. از همين رو، مهمترين و اصلي ترين دغدغه انسان را تشكيل مي دهد. از آن جايي كه رزق و روزي از سوي خداوند تعيين و مشخص مي شود، هركسي بر آن است تا بداند چگونه مي تواند از كاهش آن رهايي يابد و شيوه هاي افزايش آن را به دست آورد. برهمين اساس نويسنده در مقاله حاضر براساس آموزه هاي وحياني اسلام بر آن است تاپاسخ اسلام را درباره علل و عوامل افزايش و كاهش رزق و روزي را تبيين كند.

رزق و روزي تعيين شده از سوي خدا

«رزق» واژه عربي است كه در فارسي به «روزي» ترجمه مي شود. رزق در فرهنگ قرآن، همه عطاياي جاري دنيا و آخرتي است كه از سوي خداوند به انسان و يا هر موجودي بخشيده مي شود. البته برخي آن را تنها در دايره محدود غذا، طعام، خوردني ها، آشاميدني ها و قوت روزانه يعني هر آنچه كه وارد شكم مي شود معني مي كنند. (مفردات الفاظ قرآن كريم، راغب اصفهاني، ص 351، «رزق») به نظر مي رسد كه روزي همه آن چيزي است كه موجود زنده به عنوان ضروريات زندگي به آن نياز دارد. (لغت نامه، دهخدا، ج8، ص10894، «روزي»)

براساس آموزه هاي وحياني قرآن، روزي و رزق تنها در دست خداوند است (ملك، آيه 21، ذاريات 58) و خداوند است كه روزي هركسي را در اختيارش قرار مي دهد. در هستي جز خداوند روزي دهنده نيست و خداوند روزي انسان ها را از آسمان و زمين تامين مي كند. (يونس ، آيه 31 و آيات ديگر)

خداوند به حكم الوهيت (مائده، آيه 88)، خالقيت (روم، آيه 40؛ فاطر، آيه3) و ربوبيت روزي موجودات ازجمله انسان را تامين مي كند. (بقره، آيات 21و 22، اسراء، آيه30) و براساس قدرت و علم تقسيم مي كند و روزي را بسط و قبض مي دهد. (سبا، آيات 36 و 39)

بنابراين، تفاوت روزي انسانها براساس حكمت و علم و آگاهي خداوند به احوال بندگان و مشيت و تدبير الهي در حق بندگان است (رعد، آيه 26، اسراء آيه30؛ عنكبوت، آيه62؛ روم، آيه 37) ولي هرگز اين تفاوت در رزق به معناي تفاوت در شرافت نيست، از همين رو لازم است تا علي رغم تفاوتها در ثروت و فقر، مساوات در ميان انسانها مراعات شود (نحل، آيه71)

عوامل افزايش روزي

اكنون كه دانسته شد روزي و رزق بندگان در دست خداوند وبراساس حكمت و مشيت و تدبير الهي است؛ اين پرسش مطرح مي شودكه عوامل ديگر چه تاثيري مي تواند در افزايش و يا كاهش روزي داشته باشد؟

در پاسخ بايد گفت كه خداوند در اصل براي هر انساني روزي مقدر شده اي قرار مي دهد، ولي عواملي موجب مي شود كه دير يا زود به دست آدم برسد، يا كيفيت بهره مندي آن تغيير كند و اين نعمت ها به شكل خير و مثبت مورد استفاده شخص قرار نگيرد و يا موجبات نقمت و گرفتاري او شود. به عنوان نمونه تقوا براساس آيات 2 و 3 سوره طلاق موجب مي شود تا در رزق آدمي بركت داده شود.

پس با تقوا مي توان كيفيت روزي را تغيير داد و موجب شد تا بركت در رزق ايجاد شود و بهره مندي انسان از آن افزايش يابد. پيامبر(ص) با اشاره با عامل ديگري چون سحرخيزي مي فرمايد كه چنين عملي موجب بركت بخشي به رزق مي شود. ايشان در اين باره مي فرمايد: باكروا طلب الرزق و الحوائج فان الغدو بركه و نجاح؛ در پي روزي و نيازها، سحرخيز باشيد؛ چرا كه حركت در آغاز روز و سحر خيزي مايه بركت و موفقيت است. (المعجم الاوسط، ج 7، ص 194، حديث 7250)

پيامبر(ص) خشنودي و رضايتمندي را از عوامل بركت بخشي به روزي دانسته و مي فرمايد:

هركس روزي اي دارد كه حتما به او خواهد رسيد. پس هر كس به آن راضي شود، برايش پر بركت خواهد شد و او را بس خواهد بود و هركس به آن راضي نباشد، نه بركت خواهد يافت و نه او را بس خواهد بود. روزي در پي انسان است، آن گونه كه اجلش در پي اوست. ( اعلام الدين، ص 342)

آنچه به عنوان عوامل مطرح مي شود، ناظر به بركت و نيز بهره مندي از همان چيزي است كه به عنوان لايحتسب (طلاق، آيات 2 و 3) مطرح شده است. از همين رو خداوند در آيه 32 سوره اعراف مي فرمايد كه در قيامت كافران از رزق پاك محروم خواهند شد؛ چرا كه كفر يكي از عوامل محروميت از رزق پاك در آخرت خواهد بود. تعبير طيبات و رزق پاك، خودگواهي بر مساله كيفيت رزق در بيان علل و عوامل است. پس بهره مندي و بركت يافتن همان چيزي است كه ما از آن به عوامل افزايش يا كاهش ياد مي كنيم.

1- عدالت: بي گمان دنيا برپايه عدالت بنياد نهاده شده است. هرگونه رفتاري بيرون از دايره عدالت موجب خروج از نظام احسن الهي است و به عنوان ظلم موجبات بدبختي شخص و ديگران را فراهم مي آورد.بر همين اساس بايد همه زندگي را بر مدار عدالت سامان داد تا در نظام احسن به درستي از همه چيز بهره مند شويم. از اين رو مهمترين عامل در جذب و افزايش روزي را عدالت دانسته اند. امام صادق(ع) مي فرمايد:

اگر در ميان مردم عدالت برقرار شود، همه بي نياز مي شوند و به اذن خداوند متعال آسمان، روزي خود را فرو مي فرستد و زمين بركت خويش را بيرون مي ريزد (كافي، ج3، ص568،حديث 6)

2. خوش خويي: از مهم ترين علل و عوامل افزايش روزي خوش خلقي است. امام علي(ع) در اين باره مي فرمايد: في سعه الاخلاق كنوز الارزاق؛ گنج هاي روزي در وسعت اخلاق نهفته است. (كافي، ج8، ص23)

3. خوشي خويي با خانواده: همان طوري كه گذشت خوش خويي عامل جلب نعمت و افزايش بركات و روزي است؛ ولي خوش خويي در خانواده تاثيرات مهمتري دارد و تاثير آن فوري تر و بهتر است. امام صادق(ع) درباره نقش خوش خلقي در خانواده مي فرمايد: من حسن بره باهل بيته زيد في رزقه؛ كسي كه به خانواده اش خوب احسان كند روزي اش زياد مي شود. (بحارالانوار، ج71، ص10)

4. نيت خوب: نيت خوب يعني داشتن حسن فاعلي كه خود نشانه اي از ايمان و اخلاص است، از علل و عوامل افزايش روزي است. نيت خوب و خوش خويي در كنار هم مهم ترين عواملي است كه امير مومنان علي(ع) به آنها اشاره داشته و مي فرمايد: انسان، با نيت خوب و اخلاق خوب، به تمام آنچه در جستجوي آن است، از زندگي خوش و امنيت محيط و روزي زياد، دست مي يابد. (غررالحكم، ح 10707) امام باقر(ع) نيز در اين باره مي فرمايد: من حسنت نيته زيد في رزقه؛ هر كه خوش نيت باشد، روزي اش افزايش مي يابد. (بحارالانوار، دار احياء التراث العربي، ج 57، ص 175)

5. صله رحم: با نگاهي به آيات و روايات اين معنا به دست مي آيد كه عوامل تنها در افزايش و كاهش كيفيت نقش ندارد، بلكه در افزايش و كاهش اصل رزق و روزي و كميت آن نيز مؤثر است. به عنوان نمونه امام صادق(ع) مي فرمايد: صله رحم، انسان را خوش اخلاق، با سخاوت و پاكيزه جان مي نمايد و روزي را زياد مي كند و مرگ را به تأخير مي اندازد. (كافي، ج2، ص151، حديث 6) پس صله رحم نقش اساسي در افزايش روزي از نظر كميت دارد.

6. زيارت قبر امام حسين(ع): از ديگر عواملي كه روزي را زياد مي كند، زيارت قبر امام حسين(ع) در كربلا است. امام صادق(ع) درباره تاثير زيارت امام حسين(ع) در افزايش روزي مي فرمايد: زيارت امام حسين(ع) را رها نكن و دوستان خود را هم به آن سفارش كن كه در اين صورت، خداوند عمرت را طولاني و روزي ات را زياد مي كند و زندگي ات را همراه با سعادت مي كند و جز سعادتمند نمي ميري و نام تو را در شمار سعادتمندان، ثبت مي كند. (كامل الزيارات، ص 286) امام باقر(ع) در بيان چرايي تاثير فوق العاده زيارت امام حسين(ع) در افزايش روزي مي فرمايد:

حسين، بزرگ مرد كربلا، مظلوم و رنجيده خاطر و لب تشنه و مصيب زده به شهادت رسيد. پس خداوند، به ذات خود، قسم ياد كرد كه هيچ مصيبت زده و رنجيده خاطر و گنهكار و اندوهناك و تشنه اي و هيچ بلا ديده اي به خدا روي نمي آورد و نزد قبر حسين(ع) دعا نمي كند و آن حضرت را به درگاه خدا شفيع نمي سازد، مگر اينكه خداوند، اندوهش را برطرف و حاجاتش را برآورده مي كند و گناهش را مي بخشد و عمرش را طولاني و روزي اش را گسترده مي سازد. پس اي اهل بينش، درس بگيريد! (بحارالانوار، ج101، ص 64، حديث 5)

7-صداقت در گفتار و انصاف در رفتار: پيامبر(ص) در اين باره مي فرمايد: هر كس، راستگويي در گفتار، انصاف در رفتار، نيكي به والدين و صله رحم الهام شود، اجلش به تاخير مي افتد، روزي اش زياد مي گردد، از عقلش بهره مند مي شود و هنگام سوال (ماموران الهي) پاسخ لازم به او تلقين مي گردد. (اعلام الدين، ص 265)

8-تقواي الهي: چنان كه گفته شد، يكي از عوامل افزايش روزي تقواست. البته تقوا هم در كيفيت تاثير مي گذارد و موجب بركت مي شود و هم ميزان آن، دگرگون مي كند، چرا كه خداوند افزون بر آنچه كه در حساب اوست، به او عنايت خاص خواهد كرد. پيامبر(ص) درباره نقش تقوا در افزايش روزي انسان ها مي فرمايد: من سره ان ينساله في عمره و يوسع له في رزقه فليتق الله و ليصل رحمه؛ هر كس دوست دارد كه عمرش طولاني و روزي اش زياد شود، تقواي الهي پيشه كند و صله رحم نمايد. (بحارالانوار، ج47، ص 102، حديث 65)

9- امر به معروف و نهي از منكر: همان گونه كه انسان بايد اهل تقوا باشد بايد ديگران را نيز بدان تشويق كند كه همان امر به معروف و نهي از منكر است تا از خسران ابدي رهايي يابد. (سوره عصر) البته برخي بر اين گمان باطل هستند كه عمل به اين وظيفه و تكليف عقلي و شرعي موجب مي شود كه رزق و روزي آنان كاسته شود و امكان بهره مندي از نعمت هاي الهي در دنيا را از دست بدهند، چرا كه انجام اين كار به معناي دشمن خريدن و ناخشنود كردن مردمان است. اما بايد دانست كه امر به معروف موجب كاهش روزي نيست بلكه وضعيت را براي شخص بهتر مي كند و از خسران و زيان در سرمايه رهايي مي بخشد. امام علي(ع) اين باره مي فرمايد: امر به معروف و نهي از منكر نه اجلي را نزديك مي كند و نه از روزي كم مي نمايد، بلكه ثواب را دو چندان و پاداش را بزرگ مي سازد و برتر از امر به معروف و نهي از منكر سخن عادلانه اي است نزد حاكمي ستمگر. (غررالحكم، ج2، ص611، حديث 3648)

01- نماز ويژه نماز شب: انجام فرايض الهي به ويژه نماز از موجبات افزايش روزي است. پيامبر(ص) در اين باره مي فرمايد: نماز، آيين هاي دين است و رضاي پروردگار در آن است و آن راه پيامبران است. براي نمازگزار، محبت فرشتگان، هدايت، ايمان، نور معرفت و بركت در روزي است. (خصال، ص522، ح11) البته نماز شب بركات و آثار بيشتري در زندگي بشر دارد. از اين رو در بيان فوايد و آثار نماز شب به افزايش روزي و بركت آن اشاره مي شود.

11- امانت داري: بي گمان اعتماد، مهمترين سرمايه اجتماعي هر انساني است. انسان با امانت داري و اموري از اين دست به اين سرمايه اجتماعي دست مي يابد و شريك مال مردم مي شود. البته امانت داري خود تاثير مستقيمي در افزايش رزق و روزي افراد دارد. امام علي(ع) درباره نقش امانت داري مي فرمايد: امانتداري روزي مي آورد و خيانت در امانت فقر. (بحارالانوار، ج78، ص60، حديث138) امام موسي كاظم(ع) نيز در اين باره مي فرمايد: اداي امانت و راستگويي، روزي را زياد مي كند و خيانت و دروغگويي باعث فقر و نفاق مي شود (بحارالانوار، ج78، ص372).

21- روشن كردن چراغ قبل از غروب خورشيد: برخي از رفتارهاي انسان كه نشانه اي از شكرگزاري است خود موجب افزايش روزي است. همان گونه كه رفتارهاي كفرآميز و ناسپاسي مانند بخل موجب مي شود كه خداوند بر آن بنده سخت گيرد، انجام برخي از كارهايي كه نشانه احسان و بخشش است، موجب مي شود كه خداوند درهاي روزي را به سوي بنده بگشايد؛ چرا كه اگر شكر كنيم بر ميزان آن مي افزايد. امام صادق(ع) با اشاره به يكي از رفتارهاي نيك كه موجب افزايش روزي مي شود مي فرمايد: خداوند زيبايي و خودآرايي را دوست دارد و از فقر و تظاهر به فقر بيزار است. هرگاه خداوند به بنده اي نعمتي بدهد، دوست دارد اثر آن را در او ببيند. عرض شد: چگونه؟ فرمودند: لباس تميز بپوشد، خود را خوشبو كند، خانه اش را گچكاري كند، جلوي در حياط خود را جارو كند، حتي روشن كردن چراغ قبل از غروب خورشيد فقر را مي برد و روزي را زياد مي كند. (امالي طوسي ص275، حديث 526)

31- نظافت و بهداشت: از ديگر عواملي كه موجب افزايش روزي مي شود، نظافت و بهداشت است. امام صادق(ع) در اين باره مي فرمايد: شستن ظروف و جارو زدن جلو در منزل، باعث جلب روزي مي شود. (خصال، ص45، حديث37)

41- سفر و هجرت: از ديگر عوامل افزايش و بركت در رزق و روزي بايد به سفر و هجرت از وطن اشاره كرد. امام علي(ع) در اين باره فرموده است: براي كسب بلند مرتبگي، از وطن خود دور شو و سفر كن كه در مسافرت پنج فايده است: برطرف شدن اندوه، بدست آوردن روزي و دانش و آداب زندگي و همنشيني با بزرگواران. (مستدرك الوسائل، ج8، ص 115، ح 9199)

51. نوميدي از غيرخدا: پيامبر(ص) در اين باره مي فرمايد: هر كس از غير خدا ببرد، خداوند، هزينه زندگي او را تامين مي كند و از جايي كه انتظار ندارد، روزي اش مي دهد؛ اما هر كس چشم اميدش به دنيا باشد، خداوند، او را به دنيا وامي گذارد.(نهج الفصاحه، حديث 3004)

61. استغفار و توبه: بسياري از مشكلات بشر به سبب گناهان است. استغفار و توبه موجب مي شود تا انسان به مسير درست بازگردد و خود را سرزنش كند كه مسير نادرستي را پيموده است. از اين رو در آيات قرآني استغفار به عنوان عامل مهم در دفع بلا و رفع بلا و جلب نعمت معرفي شده است. از جمله كاركردهاي استغفار افزايش رزق است كه در آيات آمده و اميرمؤمومنان علي(ع) نيز درباره آن مي فرمايد: الاستغفار يزيد في الرزق؛ استغفار روزي را زياد مي كند.(بحارالانوار ج73 ص 31)

عوامل كاهش روزي

اما عواملي كه موجب مي شود تا انسان دچار كاهش روزي شود و هم از كميت و هم از كيفيت محروم گردد، همان چيزهايي است كه گفته شد. به اين معنا كه هرگونه بي تقوايي يا قطع رحم يا ارتكاب گناهاني مثل زنا و دروغ و غيره موجب مي شود كه انسان دچار كاهش روزي شود.

1. قطع رحم: امام صادق علیه السلام درباره نقش گناهان در زندگی بشر از جمله نقش گناه بزرگ و کبیره قطع رحم به کاهش روزی قطع کنندگان رحم اشاره می کند و می فرماید: اَلذُّنوبُ الَّتى تُغَيِّيرُ النِّعَمَ البَغىُ وَ الذُّنوبُ التَّى تورِثُ النَّدَمَ القَتلُ وَ الَّتى تُنزِلُ النِّقَمَ الظُّلمُ وَالَّتى تَهتِكُ السُّتورَ شُربُ الخَمرِ وَ الَّتى تَحبِسُ الرِّزقَ الزِّنا وَ الَّتى تُعَجِّلُ الفَناءَ قَطيعَةُ الرَّحِمِ وَالَّتى تَرُدُّ الدُّعاءَ وَ تُظلِمُ الهَواءَ عُقوقُ الوالِدَينِ؛گناهی كه نعمت ها را تغيير مى دهد، تجاوز به حقوق ديگران است. گناهى كه پشيمانى مى آورد، قتل است. گناهى كه گرفتارى ايجاد مى كند، ظلم است. گناهى كه آبرو مى بَرد، شرابخوارى است. گناهى كه جلوى روزى را مى گيرد، زناست. گناهى كه مرگ را شتاب مى بخشد، قطع رابطه با خويشان است. گناهى كه مانع استجابت دعا مى شود و زندگى را تيره و تار مى كند، نافرمانى از پدر مادر است.(علل الشرايع، ج 2، ص 584)

2. زنا : گناهان کبیره که مصداق بی تقوایی بشر است، عامل مهم در خشم الهی است. از این روست که گناهانی چون زنا موجب می شود که انسان گرفتار حبس رزق و محرومیت و یا کاهش در روزی عطایی شود. همان که در حدیث پیشین آمده است زنا عامل مهمی در کاهش روزی یا کلا محرومیت بشر از رزق الهی می شود. پيامبر صلى الله عليه و آله نیز در سخنی به پیامدهای زیانبار زنا اشاره می کند و محرومیت زناکار از رزق الهی را یکی از پیامدهای آن بر می شمارد و می فرماید:فِى الزِّنا سِتُّ خِصالٍ: ثَلاثٌ مِنها فِى الدُّنيا وَ ثلاثٌ فِى الآخِرَةِ، فَاَمّا الَّتى فِى الدُّنيا فَيَذهَبُ بِالبَهاءِ وَ يُعَجِّلُ الفَناءَ وَ يَقطَعُ الرِّزقَ وَ اَمّا الَّتى فِى الآخِرَةِ فَسوءُ الحِسابِ وَ سَخَطُ الرَّحمنِ وَ الخُلودُ فِى النّارِ ؛ زِنا، شش پيامد دارد: سه در دنيا و سه در آخرت. سه پيامد دنيايى اش اين است كه: آبرو را مى بَرد، مرگ را شتاب مى بخشد و روزى را مى بُرد و سه پيامد آخرتى اش: سختى حسابرسى، خشم خداى رحمان و ماندگارى در آتش است.(خصال، ص 321، حدیث 3)

3. دروغ: همان گونه که صداقت موجب افزایش روزی است، دروغ نیز موجب کاهش آن است. رسول اكرم صلى الله عليه و آله در این باره می فرماید:اَلكَذِبُ يَنقُصُ الرِّزقَ؛ دروغ، روزى را كم مى كند.(الترغيب و الترهيب، ج3، ص596، ح29)

4. ناشکیبایی و بی صبری: ناشکیبایی عامل مهم در کاهش روزی است. امیرمومنان امام على عليه السلام در بیان علل محرومیت انسان از رزق حلال می فرماید :إِنَّ العَبدَ لَيَحرُمُ نَفسَهُ الرِّزقَ الحَلالَ بِتَركِ الصَّبرِ، وَلا يُزادُ عَلى ما قُدِّرَ لَهُ؛ بنده به سبب بى صبرى، خودش را از روزى حلال محروم مى كند و بيشتر از روزى مقدّر هم نصيبش نمى شود.(شرح نهج البلاغه، ج3، ص160)

5. بد خلقی: همان طور که خوش خویی موجب افزایش و برکت در رزق می شود، بدخلقی نیز موجب کاهش آن است. امیرمومنان امام على عليه‏السلام می فرماید:مَنْ ساءَ خُلْقُهُ ضاقَ رِزْقُهُ؛هر كس بد اخلاق باشد، روزى‏ اش تنگ مى‏شود. (غررالحكم، ح 8023)

انسان می بایست همواره امیدش به خداوند باشد و بداند که روزی تقسیم شده است و برای افزایش برکت و روزی می بایست امید به خدا داشته و از خلق بریده باشد که او برای بنده بس و کفایت می کند. پس همواره دست به دعا و نیایش به سوی خداوند داشته باشیم و همان ذکر امام صادق عليه‏السلام را برزبان جاری سازیم و بگوییم :اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ قَسَمتَ لى مِن قِسمٍ اَو رَزَقتَنى مِن رِزقٍ فَاجعَلهُ حَلالاً طَيِّبا واسِعا مُبارَكا قَريبَ المَطلَبِ سَهلَ المَخَذِ فى يُسرٍ مِنكَ وَ عافَيةٍ وَ سَلامَةٍ وَ سعادَةٍ اِنَّك عَلى كُلِّ شَى ءٍ قَديرٌ؛ خدايا! بر محمّد و خاندان او، درود فرست و آنچه را برايم قسمت كرده و يا روزى نموده اى، حلال، پاك، فراوان، با بركت، دست يافتنى و آسان به دست آمدنى قرار بده، با راحتى، عافيت، تندرستى و خوش بختى از سوى خود مقرر كن! به درستى كه تو بر هر چيز توانايى.(بحارالأنوار، ج 89، ص 377، حدیث 66)

امیرمومنان امام على عليه‏السلام نیز از خداوند می خواهد تا در همه احوال با او باشد و به زندگی اش برکت دهد. آن حضرت می فرماید :اَللّهُمَّ ارْزُقنى عَقْلاً كامِلاً وَ عَزْما ثاقِبا وَ لُبّا راجِحا وَ قَلْبا زَكيّا وَ عِلْما كَثيرا وَ اَدَبا بارِعا وَاجْعَلْ ذلِكَ كُلَّهُ لى وَلا تَجْعَلْهُ عَلَىَّ بِرَحْمَتِكَ يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ؛خدايا مرا عقلى كامل ، تصميمى نافذ، خردى برتر، دلى پاك، دانشى فراوان و ادبى والا روزى كن و تمام اينها را به سود من قرار ده نه به زيانم،اى مهربان‏ترين مهربانان.(غرر الحكم، ح 3813)

التبه باید توجه داشت هر که بامش بیش برف بیش تر،‌به این معنا که اگر رزق و روزی تو زیاد شد مسئولیت تو در قبال خود و خدا و خلق نیز افزایش می یابد. پس باید توجه داشت که هر افزایش روزی سودمند نیست چرا که مسئولیت های دوچندانی بر گرده و گردن شما خواهد آمد که اگر پاسخ گو نباشی می بایست در قیامت پاسخ گو باشی. پس اصل را در برکت خواهی بگذارید و از خداوند بخواهید تا به همان کم شما را قانع سازد و برکت دهد تا بهره خود را از دنیا برگرفته و در آخرت سعادتمند ابدی شوید. امام رضا علیه السلام می فرماید: مَن رَضى عن الله تعالى بالقَلیل مِن الرّزق رضَى الله منه بالقَلیل مِنَ العَمل؛ هر کـس به رزق و روزى کم از خدا راضى باشد، خداوند از عمل کم او راضى خواهد بود.(بحـارالانـوار،ج 78،ص 357)

انسان بايد همواره اميدش به خداوند باشد و بداند كه روزي تقسيم شده است و براي افزايش بركت و روزي بايد اميد به خدا داشته و از خلق بريده باشد كه او براي بنده كفايت مي كند.

البته بايد توجه داشت هر كه بامش بيش برفش بيشتر، به اين معنا كه اگر رزق و روزي تو زياد شد مسئوليت تو در قبال خود و خدا و خلق نيز افزايش مي يابد. پس بايد توجه داشت كه هر افزايش روزي سودمند نيست چرا كه مسئوليت هاي دوچنداني بر گرده شما خواهد آمدكه مي بايست در قيامت پاسخ گو باشيد. پس اصل را در بركت خواهي بگذاريد و از خداوند بخواهيد تا به همان كم، شما را قانع سازد و بركت دهد تا بهره خود را از دنيا برگرفته و در آخرت سعادتمند ابدي شويد. امام رضا(ع) مي فرمايد: من رضي عن الله تعالي بالقليل من الرزق رضي الله منه بالقليل من العمل؛ هر كس به رزق و روزي كم از خدا راضي باشد، خداوند از عمل كم او راضي خواهد بود.(بحارالانوار، ج87، ص 357).

مشاهده بیشتر

خلیل منصوری

آیت الله خلیل منصوری رامسری به مدت ده سال در مرکزفرهنگ و معارف قرآن به تحقیق و پژوهش در علوم و معارف قرآن پرداخته و در همین سال ها آثار چندی نگاشته که در مطبوعات علمی و پژوهشی چاپ و منتشر شده است. آیت الله هم چنین در مدت بیست سال همکاری با مرکز جهانی علوم اسلامی، سازمان حوزه های علمیه خارج از کشور و جامعه المصطفی مقالات و کتب بسیاری را در باره کشورهای جهان و اوضاع آن به شکل تحلیلی نگارش کرده است. لازم به ذکر است تمامی مقالات منتشر شده در این وبسایت تألیف ایشان است.

نوشته های مشابه

10 دیدگاه

  1. سلام تمام حرفاتون جز کشک و دوغ چیزی نیست همش یه مشت حرفی که از بچگی بهمون زوری یاد دادن این خوبه اون بده اره همش سرم تو دعا و نماز و روزه و این چیزاست ولی تا این لحظه هفت ماهه هزارتومان تو مغازه کار نکردم معنیش میدونید چیه یعنی خدای ما خدای ما خدای ما عدالتی نداره بین ما یکی نون حرام میخوره صد هزار برابر براش از اسمون میباره یکی هم مثل من باید شرمنده زن و بچه بشه واقعا اگه عدالت این باشه لعنت بهش

    1. به نام خدا
      خداوند در قرآن کریم می فرماید: وَمِنَ النَّاسِ مَن یَعْبُدُ اللَّهَ عَلَى حَرْفٍ فَإِنْ أَصَابَهُ خَیْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ وَإِنْ أَصَابَتْهُ فِتْنَهٌ انقَلَبَ عَلَى وَجْهِهِ خَسِرَ الدُّنْیَا وَالْآخِرَهَ ذَلِکَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِینُ ؛ و از میان مردم کسى است که خدا را فقط بر یک حال [و بدون عمل‏] مى‏پرستد. پس اگر خیرى به او برسد بدان اطمینان یابد، و چون بلایى بدو رسد روى برتابد. در دنیا و آخرت زیان دیده است. این است همان زیانِ آشکار. (حج ؛ آیه 11)

  2. اگه دعا و نیایشت فقط برای اینه که پول توی جیبت زیاد بشه اون دعا سرتو بخوره اون میشه یه جور سر خدا کلاه گذاشتن

    1. به نام خدا
      البته از نظر قرآن خواستن دنیا منافاتی با خواستن آخرت ندارد؛ زیرا دنیا مزرعه آخرت است. البته اگر انسان دنیا را برای دنیا بخواهد و در حقیقت دنبال تکاثر اموال و تفاخر و لهو و لعب باشد(حدید، آیه 20) این همان چیزی است که به عنوان محبوبیت فرع و تقدم آن بر اصل یعنی آخرت ، امری نادرست است و در آیات قرآنی نهی شده است.
      به هر حال، به ما آموخته اند بر اساس آیه قرآن بگوییم: ربنا آتنا فی الدنیا حسنه و فی الاخره حسنه و قنا عذاب النار؛ پروردگار ما! در دنیا حسنه و در آخرت حسنه به ما بده و از عذاب آتش نگه دار>
      خلیل منصوری

  3. اقای کوروش عزیز کاملا مشخصه دلشکسته هستید.اما من توکل و ایمان رو یقین دارم..مطمینا شما اون بخش رو کامل دارید..من نمیدونم کاسبیتون چیه..اما خوب میدونم یه نواوری تو شغلتون و یه کوچولو تغییر رویه در رحمت رو براتون باز میکنه..

  4. با سلام اگر کسی تمام این نکته هارا رعایت کند ولی با سختی فراوان زیادی زندگی کند .
    یعنی چه .
    واقعا رعایت کنه ولی …..

    به نام خدا
    توجه به آیات 22 و 23 سوره حدید می تواند به درک موضوع کمک کند. هم چنین توجه یابی به ایات 34 و 35 سوره زخرف در این درک مدد می رساند. این دسته آیات به ما می گوید که حکمت الهی به اموری تعلق گرفته که حتی اسبابی چون نماز و توسل و مانند آن ها هیچ تاثیری ندارد و امام سحاد(ع) نیز می فرماید: یا من لاتبدل حکمته الوسایل ، حکمت الهی را هیچ اسباب و وسایلی تبدیل نمی دهد. در ضمن خداوند مومنان را بر اساس آیات 2 و 3 سوره طلاق از جایی رزق می دهد که نمی داند و معلوم نیست تا هماره در خانه خدا باشند و دعا و نیایش کنند ولی کار را روزی بسیار می دهد تا دیگر به سمت و سوی خدا نیاید مگر سالی یک و دوبار تا شاید درس گیرد و بازگردد.
    خلیل منصوری

  5. همه این حرفا دروغه من شوهرم از صبح تا شب دنبال یه نون حلاله اما همیشه هستمون گرو نه مونه از بی پولی نمیتونیم بچه دار شیم شدیم مسخره فامیل هر وقت هم شوهرم یه پروژه درست حسابی میگیره یا به جایی نمیرسه یا کنسل میشه اصلا رزق نداریم خدد مارو فراموش کرده شدیم مسخره فامیل من حتی زیارت امام حسینم رفتم برای رزقمون دعا کردم ولی وضعمون بد تر شد

    1. بسم الله الرحمن الرحیم
      وقتی دروغ می دانید و تکذیب می کنید باید حرف خدا و قرآن را نیز تکذیب کنید. دعا شما چیزی جز همان مسخره کردن نیست؛‌مانند نمازی که با کف و صوت در مکه اقامه می شد و خداوند آن را نماز نمی داند. دعای شما نیز این گونه است. برای همین هیچ تاثیری ندارد.

  6. سلام یه امر مهم در زندگی هست و اون اینه خدا عادله پس اختیار داده به ادما تا انتخاب کنن اگر کسی ظلمی کرد و پول حروم آورد و حق کسی دیگه رو خورد از بدی اون شخصه نه خدا ،البته چون خدا باز عادله پاداش و جزا رو بنابر اعمال ما بهمون میده پس ظالم به سزای ستمش میرسه و انسان پاک که از راه درست زندگی کرده در دنیا به عزت نفس و شرافت و در اخرت به نعمت های فراوون پاداش داده میشه درضمن راه درست هم برا افزایش روزی هم هم مادی هم معنی
    تلاش و توکل و عاقبت اندیشی قبل از ورود به کار

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا