در گذشته به ویژه در شب های بلند زمستانی و یا مناسبت های خاص مانند شب های رخت وچینی و خیاط سری که مقدمات عروسی است، جوانان بازی ای را به اجرا می گذاشتند که از آن به گندله بازی یاد می کردند.
البته ممکن است که در گوشه های دیگر شهر این بازی به گونه ای دیگر اجرا می شد ولی در دهستان شل محله که شامل دزکول بن ، تنگدره و شل محله را شامل می شد و در اسناد تاریخی اداره ثبت اسناد شهسوار این گونه آمده است، طریقه بازی به گونه ای است که در این جا توضیح داده می شود.
جوانان به طور حلقه ای می نشستند و پارچه ای را گلوله کرده و سر آن را گره می زدند. آن گاه از سر گلوله گره زده آن را یک به یک نگه داشته و به سمت پایین یک به یک دست ها را جا به جا می کردند. اگر سر گلوله که به آن گندله می گفتند خم می شد آن فرد انتخابی بود که می بایست در وسط دایره می نشست. آن گاه افراد گندله را در پشت سر خویش به حرکت در می آوردند به گونه ای که فرد وسط متوجه نشود که گندله دست چه کسی است. وی که می کوشید هوشیار باشد و خود را از ضربات گندله حفظ کند به هر سوی می گردید. اشخاص می کوشیدند به شکلی با گندله ضربه ای به شخص وسط دایره بزنند. هر کس می کوشید تا وسطی را غافل کند و به او ضربه بزند. شرط ضربه این بود که به صورت و یا سر شخص اصابت نکند. این ضربات هر چند که با پارچه گلوله شده بود، ولی بسیار سنگین و محکم بود. وسطی می کوشید تا هنگام ضربه زدن ، گندله را از دست ضربه زننده بیرون آورد. هر گاه وسطی موفق می شد گندله را از دست کسی که به او ضربه می زد بیرون آورد، آن شخص به عنوان وسطی میان دایره می نشست و بازی ادامه می یافت.
این بازی به گونه ای مشهور بوده است که برخی از ضرب المثل ها در باره آن ساخته شده است . از جمله آن ها می توان به این ضرب المثل اشاره کرد: گندله وی دس سر بکته ،( گندله روی دست وی افتاد) یعنی گرفتار مشکل شد و در دام افتاد.
منابع
به نقل از حاج حسن پورمنصوری، سکینه پورمنصوری و عباس آقاخانی
خلیل منصوری
