امام صادق(ع) می فرماید: منه یفیض العلم الی سائر البلدان؛ از قم علم به دیگر شهرها و کشورها روان و جاری می شود. (بحارالانوار، ج 60، ص 213)
قم بر اساس روایات پایگاه جهانی شیعه و امامان معصوم(ع) است. برای تحقق این جایگاه جهانی لازم است تا شرایط و بسترهای لازم برای آن فراهم آید. البته مقام معظم رهبری امام خامنه ای مدظله العالی برای تحقق این هدف گام هایی را برداشتند که شامل استانی کردن قم و ایجاد وجه جهانی برای آن از طریق زیرساخت هایی از جمله «جامعه المصطفی العالمیه » به عنوان بزرگ ترین دانشگاه بین المللی بر اساس مذهب اهل بیت عصمت و طهارت (ع) در سطح و قواره جامعه الازهر مصر است.
اما این به تنهایی نمی تواند جهانی سازی قم را به دنبال داشته باشد؛ زیرا امروز موانع جدی بر سر راه جهانی شدن قم به عنوان بزرگ ترین پایگاه اسلامی بر اساس مذهب اهل بیت(ع) است.
به عنوان نمونه، عدم استقلال کامل مالی حوزه های علمیه و وابستگی هر چند نصف و نیمه در حوزه زیرساخت ها و بودجه عمرانی و خدماتی می تواند مانع جدی به حساب آید؛ زیرا سیاست های متغیر دولت ها در انجام ماموریت و رسالت های حوزه ها اخلال جدی ایجاد می کند.
هم چنین رهبری که در قم به عنوان مدیریت حوزه های جهانی شیعی عمل می کند، باید با بهره گیری از همه توانمندی ها و ظرفیت های جهانی شیعه باشد. بنابراین، لازم است تا از میان مجتهدان شیعه در سطح جهان، در شورای نخبگانی به انتخاب رهبری برای حوزه های شیعی با مرکزیت قم اقدام کنند. لازمه این امر، نوعی استقلال قم در سطح خودمختاری واتیکانی است.
امروز بسیاری از دانشجویان و طلاب که با حوزه علمیه قم از طریق جامعه المصطفی العالمیه و مانند آن ها ارتباط دارند، به اسباب سیاسی و نقش پررنگ دولت های ایران، با مشکلات عدیده ای در تردد مواجه هستند. اگر خودمختاری واتیکانی قم شکل گیرد، این مشکلات عدیده مرتفع می شود و طلاب و دانشجویان و نخبگان شیعی در سطح جهان با آزادی عمل بیش تری بدون هیچ اتهام سیاسی به ایران تردد خواهند داشت.
از سوی دیگر، مراجع تقلید افغانستانی، عراقی، لبنانی، اندونزیایی، ژاپنی، نیجریایی، بحرانی، هندی، آمریکایی، کانادایی، آلمانی و دیگر نقاط جهان به سادگی می توانند به قم تردد داشته باشند و یا از منصب رهبری در شورای مجتهدان و مراجع تقلید برخوردار شوند و رهبری جهانی قم به عنوان پایگاه مذهب اسلامی شیعی تثبیت شود. البته امروز چنین شرایطی برای مثلا استاد شيخ ابراهيم ساوادا از ژاپن، یا شیخ ابراهیم زکزاکی از نیجریه یا مانند آن ها فراهم نیست؛ اما با ایجاد قم خودمختار به عنوان پایگاه جهانی تشیع این افراد از سرتاسر جهان در مجمع جهانی مجتهدان حضور یافته و زمینه صعود تا درجه مرجعیت و بلکه رهبریت جهانی شیعه فراهم می آید.
