اصولی فقهیاعتقادی - کلامیمعارف قرآنیمقالاتمناسبت ها

چگونه ماه رمضان را تعظيم كنيم؟

samamoآموزه هاي قرآني بر تعظيم برخي از امور از جمله شعائر الهي تاكيد دارد. از آن جمله مي فرمايد: ذلك و من يعظم حرمات الله فهو خيرله عند ربه و و أحلت لكم الانعام الا ما يتلي عليكم فاجتنبوا الرجس من الاوثان و اجتنبوا قول الزور؛ اين است كه آنچه مقرر شده و هر كس مقررات خدا را بزرگ دارد، آن براي او نزد پروردگارش بهتر است و براي شما چهارپايان حلال شده است، مگر آنچه بر شما خوانده مي شود. پس، از پليدي بتها دوري كنيد و از گفتار باطل اجتناب ورزيد. (حج، آيه 30)

دراين آيه سخن از تعظيم و بزرگداشت مقررات و قوانين الهي است كه در شكل احكام پنج گانه بيان شده است. تعظيم مقررات و قوانين آن است كه به درستي براساس آن، سبك زندگي خويش را سامان دهيم و از آن مقررات و قوانين سرپيچي نكنيم.

اگر شخص كسي را دوست مي دارد اين دوستي را با اطاعت به نمايش مي گذارد، تعظيم شعاير نيز به اين است كه درچارچوب آن زندگي كنيم؛ و از محدوده آن خارج نشويم. اين كار هم تعظيم آن امر است و هم فوايد آن به خود ما باز مي گردد از اين رو قرآن تعظيم قوانين و مراعات آن را امر خير براي انسان دانسته و بر آن تاكيد نموده است.

خداوند همچنين مي فرمايد: ذلك و من تعظيم شعائر الله فانها من تقوي القلوب؛ اين است فرايض خدا و هر كس شعاير خدا را بزرگ دارد درحقيقت، آن حاكي از پاكي دلهاست. (حج، آيه 32) بنابر اين تعظيم شعاير و فرائض الهي نشانه اي از تقواي دل است. دلي كه درگرو اطاعت و ولايت است هرگز سرپيچي نمي كند و هر آنچه محبوب گفت اطاعت كرده و از آن پيروي مي كند. (آل عمران، آيه 31).

بنابر اين اگر بخواهيم شعائر الهي و فرائض و قوانين او را بزرگ داريم بايد زندگي خود را درچارچوب آن سامان دهيم و در باطن و ظاهر و درجوانح و جوارح اطاعت و پيروي خود را نشان دهيم.

تعظيم و بزرگداشت ماه رمضان نيز به آن است كه همه آنچه كه درباره آن ماه از سوي خداوند بيان شده بشناسيم و قدر و منزلت آن را در حد ظرفيت وجودي و وسعت معنوي خود بدانيم و در تكريم و تعظيم آن بكوشيم.

بزرگداشت اين ماه به اين است كه با روح و جسم در انجام فرائض و مستحباتي كه در اين ماه وارد شده و در ترك محرمات و مكروهاتي كه گفته شده كوشا باشيم و در چارچوب آن عمل كنيم.

خداوند اين ماه را چنان كه در دعاي ماثور آمده تكريم و تعظيم كرده است: و هو شهر عظمته و كرمته و شرفته؛ پس برماست كه آن را بزرگ و شريف و محترم شماريم. در عظمت اين ماه رسول خدا(ص) فرموده است: لو يعلم العبد ما في رمضان لود ان يكون رمضان السنه ؛ اگر بنده «خدا» مي دانست كه در ماه رمضان چه بركتي وجود دارد دوست مي داشت كه تمام سال، رمضان باشد. (بحارالانوار، ج 39، ص 346)

ضرورت خواندن قرآن

از جمله كارهايي كه مي توان در تعظيم اين ماه انجام داد، افزون بر روزه گرفتن، قرائت قرآن است. امام رضا(ع) فرمود: من قرا في شهر رمضان آيه من كتاب الله كان كمن ختم القرآن في غيره من الشهور؛ هر كس ماه رمضان يك آيه از كتاب خدا را قرائت كند مثل اينست كه در ماه هاي ديگر تمام قرآن را بخواند. (بحارالانوار ج 39، ص 346)

آن حضرت همچنين در جايي ديگر فرمود: و أكثر في هذا الشهر المبارك من قراءه القرآن و الصلاه علي رسول الله-ص- و كثره الصدقه و ذكرالله في آناء الليل و النهار و بر الاخوان و افطارهم معك بما يمكنك؛ در اين ماه با بركت (رمضان)، بسيار قرآن تلاوت كن و بر رسول خدا-ص- درود بسيار فرست و صدقه فراوان بده. همچنين در شبانه روز بسيار به ياد خدا باش و از نيكي به برادران و افطاري دادن به ايشان تا حد ممكن كوتاهي مكن كه البته در آن عمل، پاداشي بزرگ مي باشد. (مستدرك الوسائل، ج 7، ص 435)

امام باقر-ع- نيز فرمود: لكل شيء ربيع و ربيع القرآن شهر رمضان؛ هر چيزي بهاري دارد و بهار قرآن، ماه رمضان است. (الكافي، ج 2، ص 630)

كار نيك در شب هاي ماه رمضان به ويژه شب قدر خيلي مهم است كه با اين كارهاي نيك مي توانيم در تكريم و تعظيم و تشريف اين ماه بكوشيم. از امام صادق(ع) سؤال شد: كيف تكون ليله القدر خيرا من الف شهر؟ قال: العمل الصالح فيها خير من العمل في الف شهر ليس فيها ليله القدر؛ چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است؟ حضرت فرمود: كار نيك در آن شب از كار در هزار ماه كه در آنها شب قدر نباشد بهتر است. (وسائل الشيعه، ج 7 ص 256، ح 2)

براي تعظيم اين ماه بايد به كارهاي نيكي چون دعا كه مغز عبادت است تمسك جست و در اين ميان با استغفار، راه را براي ورود به كلاس تقواي ماه رمضان باز كرد. از اين رو اميرالمؤمنين-ع- فرمود: عليكم في شهر رمضان بكثره الاستغفار و الدعا؛، فاما الدعاء فيدفع البلاء عنكم و اما الاستغفار فتمحي به ذنوبكم؛ در ماه رمضان زياد دعا و استغفار كنيد كه دعا بلا را از شما دور مي سازد و طلب مغفرت و آمرزش، گناهان شما را پاك مي گرداند. (وسائل الشيعه،، ج 7، ص 220)

همچنين پيامبر اكرم-ص- شش چيز را براي تعظيم ماه رمضان مطرح مي كند كه مي توان به بزرگداشت اين ماه با اين اعمال اقدام كرد. ايشان فرموده است: ان من تمسك في شهر رمضان بست خصال، غفرالله له ذنوبه: ان يحفظ دينه و يصون نفسه و يصل رحمه و لا يؤذي جاره و يرعي اخوانه و يخزن لسانه، اما الصيام فلا يعلم ثواب عامله الا الله؛ همان كسي كه به شش ويژگي در ماه رمضان چنگ زند، خداوند گناهانش را مي بخشد: 1-دينش را حفظ كند. 2- نفسش را نگاه دارد. 3-با بستگانش پيوند برقرار كند. 4-همسايه اش را آزار نرساند. 5-رعايت (حقوق) برادرانش بنمايد. 6-زبانش را (از ناروا) باز دارد. اما روزه، پس هيچ كس جز خدا پاداش عمل كننده اش را نمي داند. (مستدرك الوسائل، ج 7، ص 370)

اينها تنها نمونه هايي از كارهايي است كه مي توانيم در اين ماه انجام دهيم و با آن، ماه رمضان را تكريم و تعظيم نمائيم. البته انجام همين امور خود گامي بلند براي درك مقام و منزلت ماه رمضان و به ويژه شب قدر است. باشد با تعظيم و بزرگداشت اين ماه و شب هاي مبارك آن بتوانيم مسير كمالي را به درستي تحت ولايت اهل بيت(ع) بپيماييم و مسير صعود و بازگشت را به مقام عز و صعق فناي الهي با انوار طيب و نوراني اهل بيت(ع) طي كرده و حجاب هاي نوري را بشكافيم و به حقيقت محض و شب عزت و عظمت الهي برسيم.

مشاهده بیشتر

خلیل منصوری

آیت الله خلیل منصوری رامسری به مدت ده سال در مرکزفرهنگ و معارف قرآن به تحقیق و پژوهش در علوم و معارف قرآن پرداخته و در همین سال ها آثار چندی نگاشته که در مطبوعات علمی و پژوهشی چاپ و منتشر شده است. آیت الله هم چنین در مدت بیست سال همکاری با مرکز جهانی علوم اسلامی، سازمان حوزه های علمیه خارج از کشور و جامعه المصطفی مقالات و کتب بسیاری را در باره کشورهای جهان و اوضاع آن به شکل تحلیلی نگارش کرده است. لازم به ذکر است تمامی مقالات منتشر شده در این وبسایت تألیف ایشان است.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا