اجتماعیاخلاقی - تربیتیاعتقادی - کلامیتاریخیسیاسیمعارف قرآنیمقالاتمناسبت ها

وظایف مسلمانی از نظر امام زمان(عج)

samamosبسم الله الرحمن الرحیم

شیعیان مدعیان انتظار امام زمان(عج) هستند و برای آمدن ایشان لحظه شماری می کنند و خود را آماده خدمت و همراهی با ایشان و بهره مندی از خلافت جهانی و عدالت گستر ایشان می کنند. بنابراین، شناخت انتظارات محبوب می تواند بسیار مهم و اساسی باشد. نویسنده بر همین اساس به سراغ آموزه ها و سخنان ایشان رفته تا برخی از انتظارات ایشان و وظایف مدعیان انتظار را بیان کند. با هم این مطلب را از نظر می گذرانیم.

محبوبیت در سایه اتباع و اطاعت

بر اساس اصول عقلانی و وحیانی، هر کسی اگر بخواهد محبوب کسی باشد باید نوعی مناسخت و مناسبت میان خود و محبوب ایجاد کند. اصولا حب و محبت زمانی شکل می گیرد که انسان چیزی را بپسندد و به آن علاقه مند شود و عواطف و احساساتش تحت تاثیر وی قرار گیرد و شوق و ذوق دیدار و وصل وی در دل پدید آید. محبت حالتی عاطفی و انفعالی و احساسی در قلب آدمی است؛ این حالت زمانی شکل می گیرد که انسان چیزی را بپسندد و بخواهد و نسبت به آن اشتیاق نشان دهد.

هماره میان دو طرف محبت نوعی مناسخت و مناسبت وجود دارد؛ زیرا اگر چنین سخنیت و تناسبی نباشد، شوق و اشتیاق قلبی پدید نمی آید. بنابراین اگر میان دو طرف دوستی و محبت سخنیت و مناسبتی وجود نداشته باشد، تنها ادعای محبت است و هیچ واقعیتی ندارد؛ چنان که خداوند در آیاتی از جمله آیه 18 سوره مائده می فرماید که یهودیان ادعای محبت خدا را دارند؛ زیرا هیچ گونه سنخیتی میان آنان و خدا نیست و آنان خود را متاله و خدایی نکرده و صفات و اخلاق خدایی را در خود ظهور نداده و به اطاعت و اتباع از محبوب خود نمی پردازند. بنابراین خداوند هیچ گونه محبتی را نسبت به آنان نداشته و آنان احباء و دوستداران خداوند نیستند.

خداوند در آیات قرآنی با واژگانی چون حب، ولی، ود، خلیل و مانند آن ها بر آن است تا دوستان و محبان خود را معرفی کند و بگوید محبوب خداوند چه خصوصیاتی داشته و چه کسانی هستند. از نظر قرآن محبان کسانی چون پیامبران، صدیقان، شهیدان و گواهان اعمال، صالحان و مومنان واقعی هستند که از خدا و پیامبر(ص) پیروی و اطاعت می کنند.(نساء، آیه 56)

این افراد خصوصیاتی که دارند همان اطاعت محض از خداوند و تسلیم او بودن است؛ زیرا با این کار خود را در مسیر صراط مستقیم عبودیت قرار داده و متاله و ربانی می شوند و صفات الهی را گرفته و در مقام خلافت الهی قرار می گیرند.(ذاریات، آیه 56؛ بقره، آیات 30 و 31 و 138؛ آل عمران، آیه 79 و آیات دیگر)

این گونه است که میان خداوند به عنوان محبوب و خلق به عنوان محب و دوستدار ارتباط دوستی ایجاد می شود؛ چرا که انسان با چنین روش و رویه ای می تواند صفات الهی را به دست آورده و نوعی سنخیت با خداوند پیدا کند. در این صورت است که خلق نیز محبوب خداوند می شود و دوستی دو سویه و سازنده خواهد بود. پس معنا ندارد کسی مدعی دوستی باشد در حالی که هیچ سنخیتی میان او و محبوب نباشد.

محبوبیت در سایه اتباع از پیامبر(ص) و اهل بیت(ع)

خداوند به صراحت در آیه 31 سوره آل عمران می فرماید: قُلْ إِن كُنتُمْ تُحِبُّونَ اللّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَاللّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ؛ بگو: «اگر خدا را دوست داريد، از من پيروى كنيد تا خدا دوستتان بدارد و گناهان شما را بر شما ببخشايد، و خداوند آمرزنده مهربان است.»

پس کسی که مدعی دوستداری خداوند است می بایست آن را در اطاعت و اتباع از رسول الله (ص) به نمایش گذارد و کسانی که مدعی دوستی هستند ولی اتباع و اطاعتی از پیامبر(ص) ندارند مدعیان دروغین هستند؛ چرا که از نظر خداوند نشانه ای دوستی خداوند در اطاعت از پیامبرش است.

از جمله مهم ترین موضوعاتی که لازم است تا در آن مدعیان دوستی خدا از پیامبرش اطاعت و اتباع کنند، محبت و مودت اهل بیت عصمت و طهارت(ع) و اتباع و پیروی از آنان است. خداوند در آیه 23 سوره شوری می فرماید: قُل لَّا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى وَمَن يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَّزِدْ لَهُ فِيهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَكُورٌ ؛ بگو: «به ازاى آن رسالت‏ پاداشى از شما خواستار نيستم، مگر دوستى درباره خويشاوندان.» و هر كس نيكى به جاى آورد و طاعتى اندوزد، براى او در ثواب آن خواهيم افزود. قطعاً خدا آمرزنده و قدرشناس است.

امام زمان(عج) درباره پیوند محبت و اطاعت می فرماید: یَعْمَلُ کُلُّ امْرِیء مِنْکُمْ ما یَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنا، وَ لْیَتَجَنَّب ما یُدْنیهِ مِنْ کَراهیَّتِنا وَ سَخَطِنا، فَاِنَّ امْرَءاً یَبْغَتُهُ فُجْاهٌ حینَ لا تَنْفَعُهُ تَوْبَهٌ، وَ لا یُنْجیهِ مِنْ عِقابِنا نَدَمٌ عَلی حُوبَه؛ هر یک از شما باید عملی را انجام دهد که سبب نزدیکی به ما و جذب محبّت ما گردد؛ و باید دوری کند از کرداری که ما نسبت به آن، ناخوشایند و خشمناک می باشیم، پس چه بسا شخصی در لحظه ای توبه کند که دیگر به حال او سودی ندارد و نیز او را از عِقاب و عذاب الهی نجات نمی بخشد.( بحارالانوار: ج 53، ص 176، س 5، ضمن ح 7، به نقل از احتجاج)

پس محبت خدا با محبت پیامبر(ص) و اهل بیت ایشان(ع) و اطاعت از چهارده معصوم(ع) به دست می آید و کسی که مدعی محبت است باید این گونه باشد.

در کتاب فضائل الصحابه از سعيد بن جبير از عامر نقل شده: هنگامى كه آيه” قُلْ‏ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى‏” نازل شد، اصحاب عرض كردند: اى رسول خدا! خويشاوندان تو كه مودت آنها بر ما واجب است، كيانند؟ فرمود: على و فاطمه و دو فرزند آن دو. پیامبر(ص) اين سخن را سه بار تكرار فرمود.(مجمع البیان، طبرسی، ذیل آیه)

براساس آموزه های قرآنی محبت و اطاعت اهل بیت عصمت و طهارت(ع)، پاداش تعيين شده از جانب خداوند براى رسالت پيامبر(صلى الله عليه وآله)، خواسته ای از پيامبر(صلى الله عليه وآله) از مردم(شوری، ایه 23)، از نعمتهاى باطنى خداوند نسبت به مردم(همان)، از مصاديق تمسك به ريسمان محكم الهى(بقره، آیه 256؛ لقمان، ایه 22 و روایات تفسیری)، از وظایف امت و تکالیف آنان(شوری، ایه 23)، مصداق عمل نيك(همان)، موجب افزايش حسنات(همان)، زمينه ساز برخوردارى از مغفرت و لطف و سپاس الهى(همان) و حسنه اى با پاداش مضاعف(همان) است.

وظایف دوستان و محبان امام زمان(عج)

بر پایه آن چه بیان شد می بایست گفت که هر مسلمانی به عنوان مدعی دوست خدا و پیامبر(ص) و اهل بیت عصمت و طهارت(ع) باید این دوستی و محبت خود را در عمل نشان دهد و شکی نیست که اتباع و اطاعت از محبوب نخستین و ابتدایی ترین نشانه دوستی و محبت کسی است. کسی مدعی محبت شود ولی وقتی محبوب از او خواسته داشته باشد انجام ندهد یا حتی بی تفاوت و بلکه خلاف آن عمل کند، دروغگویی بیش در محبت و دوستی نیست. پس کسانی که مدعی دوست و محبت هستند و به دشمنی با محبوب بر می خیزند جزو منافقان و دروغگویان خواهند بود و نه تنها بهره ای مسلمانی نبرده اند، بهره ای از اخلاق انسانی و رفتار نیک انسانی مبتنی بر فطرت و عقل نیز نبرده اند.

برخی از انتظاراتی که امام زمان(عج) به عنوان محبوب مسلمانان و شیعیان از آنان دارد و به عنوان تکلیف و وظیفه بر آنان فرض و واجب است، عبارتند از:

  1. اعتقاد به حقانیت با اهل بیت(ع) : یکی از وظایف مسلمانی آن است که هماره بر این اعتقاد باشیم که حق با اهل بیت(ع) است و دشمنان آنان باطل هستند. پس تولی و تبری نسبت به این دو امر باید هماره در نظر ما باشد. در این باره هیچ تردید و شکی نکرده و خود را به ریب و اضطراب بر خاسته از آن نیاندازیم. امام زمان(عج) درباره اهل بیت(ع) و حقانیت آنان می فرماید: إنَّ الْحَقَّ مَعَنا وَ فینا، لا یَقُولُ ذلِکَ سِوانا إلاّ کَذّابٌ مُفْتَر، وَ لا یَدَّعیهِ غَیْرُنا إلاّ ضالٌّ غَویٌّ؛ حقیقت – در همه موارد و امور – با ما و در بین ما اهل بیت عصمت و طهارت خواهد بود و چنین سخنی را هر فردی غیر از ما بگوید دروغ گو و مفتری است؛ و کسی غیر از ما آن را ادّعا نمی کند، مگر آن که گمراه باشد.( بحارالانوار، ج 53، ص 191، ضمن ح 19)و نیز می فرماید: الَّذی یَجِبُ عَلَیْکُمْ وَ لَکُمْ انْ تَقُولُوا: إنّا قُدْوَهٌ وَ ائِمَّهٌ وَ خُلَفاءُ اللهِ فی ارْضِهِ، وَ اُمَناوُهُ عَلی خَلْقِهِ، وَ حُجَجُهُ فی بِلادِهِ، نَعْرِفُ الْحَلالَ وَ الْحَرامَ، وَ نَعْرِفُ تَاْویلَ الْکِتابِ وَ فَصْلَ الْخِطابِ؛ بر شما واجب است و به سود شما خواهد بود که معتقد باشید بر این که ما اهل بیت رسالت، محور و اساس امور، پیشوایان هدایت و خلیفه خداوند متعال در زمین هستیم. همچنین ما امین خداوند بر بندگانش و حجّت او در جامعه هستیم، حلال و حرام را می شناسیم، تاویل و تفسیر آیات قرآن را عارف و آشنا هستیم.( تفسیر عیّاشی، ج 1، ص 16؛ بحارالانوار، ج 89، ص 96، ح 58)
  2. آن حضرت (عج) در جایی دیگر می فرماید: إنَّ اللهَ مَعَنا، فَلا فاقَهَ بِنا إلی غَیْرِهِ، وَالْحَقُّ مَعَنا فَلَنْ یُوحِشَنا مَنْ قَعَدَ عَنّا. خدا با ما است و نیازی به دیگران نداریم؛ و حقّ با ما است و هر که از ما روی گرداند باکی نداریم.( بحارالانوار، ج 53، ص 191؛ إکمال الدّین، ج 2، ص 511) هم چنین در جایی دیگر فرموده است: إنَّ اللهَ قَنَعَنا بِعَوائِدِ إحْسانِهِ وَ فَوائِدِ اِمْتِنانِهِ؛ همانا خداوند متعال، ما اهل بیت را به وسیله احسان و نعمت هایش قانع و خودکفا گردانده است.(بحارالانوار، ج 52، ص 38، ضمن ح 28)
  3. آن حضرت(ع) در جایی دیگر می فرماید: الحَقُّ مَعَنا، فَلَنْ یُوحِشَنا مَنْ قَعَدَعَنّا، وَ نَحْنُ صَنائِعُ رَبِّنا، وَ الْخَلْقُ بَعْدُ صَنائِعِنا؛ حقانیّت و واقعیّت با ما اهل بیت رسول الله صلّی الله علیه وآله وسلّم است و کناره گیری عدّه ای، از ما هرگز سبب وحشت ما نخواهد شد؛ چرا که ما دست پروره های نیکوی پروردگار هستیم؛ و دیگر مخلوقین خداوند، دست پرورده های ما خواهند بود.( بحارالانوار: ج 53، ص 178، ضمن ح 9)
  4. اتباع و اطاعت از سنت: چنان که گفته شد اصولا دوستی با اطاعت و اتباع پیوند خورده است. پس کسی که مدعی مسلمانی و تشیع است باید کامل مطیع باشد و مودت و محبت را به نمایش بگذارد. از این روست که امام زمان (عج) می فرماید: وَاجْعَلُوا قَصْدَکُمْ إلَیْنا بِالْمَوَدَّهِ عَلَی السُّنَّهِ الْواضِحَهِ، فَقَدْ نَصَحْتُ لَکُمْ، وَ اللّهُ شاهِدٌ عَلَیَّ وَ عَلَیْکُمْ؛ هدف و قصد خویش را نسبت به محبّت و دوستی ما – اهل بیت عصمت و طهارت – بر مبنای عمل به سنّت و اجرای احکام الهی قرار دهید، پس همانا که موعظ ها و سفارشات لازم را نموده ام؛ و خداوند متعال نسبت به همه ما و شما گواه می باشد.( بحارالانوار، ج 53، ص 179، س 16، ضمن ح 9) از نظر آن حضرت(عج) دوستی با انکار قولی و فعلی نمی سازد. پس کسی که مدعی دوستی و محبت اهل بیت(ع) و امام زمان(عج) است باید در رفتار و قول خویش منکر آن حضرت (عج ) نباشد؛ چرا که برخی مدعی محبت و دوستی و تشیع هستند ولی با قول و یا فعل زشت خود علیه آن حضرت (ع) عمل و رفتار می کنند. از این روست که آن حضرت می فرماید: إنَّهُ لَیْسَ بَیْنَ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ بَیْنَ اَحَد قَرابَهٌ، وَ مَنْ انْکَرَنی فَلَیْسَ مِنّی، وَ سَبیلُهُ سَبیلُ ابْنِ نُوح؛ فرمود: بین خداوند و هیچ یک از بندگانش، خویشاوندی وجود ندارد – و برای هرکس به اندازه اعمال و نیّات او پاداش داده می شود – هرکس مرا انکار نماید از (شیعیان و دوستان) ما نیست و سرنوشت او همچون فرزند حضرت نوح (علیه السلام) خواهد بود.( بحارالانوار، ج 50، ص 227، ح 1، به نقل از احتجاج.)
  5. عدم تعدی به حقوق اهل بیت(ع): از دیگر وظایف دوستان مسلمان و شیعیان آن است که حقوق کامل اهل بیت عصمت (ع) را در حوزه مالی و معرفتی و شخصیتی ادا کنند و چیزی کم نگذارند. پس کسی که خمس را می خورد و ادا نمی کند یا کاری می کند که حق خلافت و امامت آنان تضییع شود و مردم با اهل بیت(ع) دشمن شوند، باید در مسلمانی خود شک کند. امام مهدی (عج) می فرماید: نفرین خداوند و ملائکه و مردم گرویده بر کسی که تعدّی نماید به حقوق و اعتبارات ما.(کمال الدین، شیخ صدوق)البته اطاعت و تسلیم محض آنان بودن و پرداخت حقوق مالی و غیر مالی آنان به سود ماست و باید از سرکشی بترسیم ؛ زیرا خشم خداوند را موجب می شود. آن حضرت(عج) در این باره می فرماید: اِتَّقُوا اللهُ وَ سَلِّمُوا لَنا، وَ رُدُّوا الاْمْرَ إلَیْنا، فَعَلَیْنا الاْصْدارُ کَما کانَ مِنَّا الاْیراُ، وَ لا تَحاوَلُوا کَشْفَ ما غُطِّیَ عَنْکُمْ؛ از خدا بترسید و تسلیم ما باشید، و امور خود را به ما واگذار کنید، چون وظیفه ما است که شما را بی نیاز و سیراب نمائیم همان طوری که ورود شما بر چشمه معرفت به وسیله ما می باشد؛ و سعی نمائید به دنبال کشف آنچه از شما پنهان شده است نباشید.( إکمال الدّین: ج 2، ص 510؛ بحارالانوار، ج 53، ص 191)
  6. آن حضرت (عج) در جایی دیگر می فرماید: امّا امْوالُکُمْ فَلا نَقْبَلُها إلاّ لِتُطَهِّرُوا، فَمَنْ شاءَ فَلْیَصِلْ، وَ مَنْ شاءَ فَلْیَقْطَعْ؛ اموال – خمس و زکوت – شما را جهت تطهیر و تزکیه زندگی و ثروتتان می پذیریم، پس هر که مایل بود بپردازد، و هر که مایل نبود نپردازد.( إکمال الدّین، ج 2، ص 484؛ بحارالانوار، ج 53، ص 180) پس پرداخت حقوق مالی برای نفع و سودی است که از این طریق به ما می رسد؛ یعنی همان طوری که دوستی و مودت و محبت و اطاعت از اهل بیت(ع) راه هدایت و برای منفعت و سودی است که به ما از این راه می رسد(سباء، آیه 47)، هم چنین پرداخت حقوق مالی این گونه تاثیر خواهدداشت.
  7. اطاعت از ولی فقیه: از دیگر وظایف مسلمانی به ویژه در عصر غیبت ، اطاعت و پیروی از ولی فقیه به عنوان نواب عام آن حضرت(عج) است. امام زمان(عج) در این باره چنین حکم و دستور داده است: امَّا الْحَوادِثُ الْواقِعَهُ فَارْجِعُوا فیها إلی رُواهِ حَدیثِنا (احادیثِنا)، فَإنَّهُمْ حُجَّتی عَلَیْکُمْ وَ انَا حُجَّهُ اللهِ عَلَیْکُمْ؛ جهت حلّ مشکلات در حوادث و رخدادها – امور سیاسی، عبادی، اقتصادی، نظامی، فرهنگی، اجتماعی و… – به راویان حدیث و فقهاء مراجعه کنید که آن ها در زمان غیبت خلیفه و حجّت من بر شما هستند و من حجّت خداوند بر آن ها هستم.( بحارالانوار، ح 2، ص 90، ح 13، و53، ص 181، س 3، وج 75، ص 380، ح 1)
  8. دعای برای ظهور: امام مهدی (عج) در این باره می فرماید : برای ظهور من بسیار دعا کنید که فرج شما نیز در آن است .( کمال الدّین، ج 2، ص 485، توقیع امام زمان به نایب دوم خویش اسحاق بن یعقوب) ایشان فرموند: اکْثِرُواالدُّعاءَ بِتَعْجیلِ الْفَرَجِ، فَإنَّ ذلِکَ فَرَجَکُمْ؛ براي تعجیل فرج؛ بسیار دعا كنید، پس بدرستی كه این دعا موجب فرج شما است». (بحارالانوار: ج 53، ص 181، س 23، ضمن ح 10؛ الاحتجاج، طبرسی، توقیع مبارک) امام صادق(ع) فرمودند: هر کس بعد از نماز صبح و نماز ظهر بگوید: «الّلهمّ صلّ علی محمّدٍ و آل محمّدٍ و عجّل فرجهم؛ خداوندا! بر محمّد و خاندان او درود فرست و در فرج ایشان تعجیل فرما» نمیرد تا قائم(ع) را دریابد.( طوسی، محمّدبن الحسن، مصباح المتهجّد، ص328) امام صادق ( ع) هم چنین خود به عنوان یکی از منتظران، در روز بیست و یکم رمضان، در حال سجده با این عبارات با خدای خود راز و نیاز می کردند: ان تصلی علی محمد و اهل بیته و ان تاذن لفرج من بفرجه فرج اولیائک و اصفیائک من خلقک و به تبید الظالمین و تهلکهم عجل ذلک یا رب العالمین … پروردگارا درود و صلوات بر پیامبراکرم ( ص) و اهل بیتش بفرست و اذن فرج و ظهور آن کسی را عنایت کن که با فرج او، فرج اولیاء و برگزیدگان از خلق تو حاصل می شود . ای پروردگار جهانیان در این کار تعجیل بفرما!(افعال الاعمال، ج 1، ص 386) و حضرت عسکری ( علیه السلام) در ضمن اشاره به مشکلات موجود در دوره ی غیبت در این باره می فرمایند: لاینجو فیها من الهلاکة الا … [من] وفقه فیها الدعا تبعجیل الفرج؛ کسی در این شرایط از هلاکت و نابودی نجات پیدا نمی کند، مگر این که خداوند او را به دعا برای تعجیل فرج و ظهور موفق بگرداند . (بحار الانوار، ج 102، ص 112) امام صادق (ع) درباره نقش دعا در تعجيل فرج فرمودند: وقتي عذاب و سختي بر بني اسرائيل طولاني شد، چهل روز به درگاه خدا گريه و ناله كردند. خداوند متعال به موسي و هارون وحي فرمود كه آن ها را از دست فرعون نجات دهند و اين در حالي بود كه از چهارصد سال عذاب صدوهفتاد سال باقي مانده بود و خداوند به واسطه ي دعاي بني اسرائيل از آن صدوهفتاد سال صرف نظر نمود. از امام زمان(عجل الله تعالي فرجه الشريف) نقل شده كه فرمودند: شيعيان ما به اندازه ي آب خوردني ما را نمي خواهند، اگر بخواهند دعا مي كنند و فرج ما مي رسد. امام جواد(ع) مي فرمايند: «برترين اعمال شيعيان ما انتظار فرج است.» امام زمان (عج) هم چنین می فرماید: هر مؤمنی که در مجالس سوگواری پس از ذکر مصایب حضرت سیّدالشّهداء(ع) برای من دعا کند، من برای او دعا می نمایم ( مکیال المکارم، ج 1، ص 333) و نیز می فرماید: به شیعیان و دوستان ما بگویید که خدا را به حقّ عمّه ام حضرت زینب(س) قسم دهند که فرج را نزدیک گرداند.(شیفتگان حضرت مهدی(ع)، ج 1، ص 251.) در برخی روایات، دعا برای فرج از حقوق اهل بیت(ع) بر شیعیان شمرده شده است؛ چنان که امام صادق(ع) فرموده اند: همانا از حقوق ما بر شیعیان این است که بعد از هر نماز واجب، دست هایشان را بر چانه گذاشته و سه مرتبه بگویند: یا رَبَّ مُحَمَّدٍ عَجِّل فَرَجَ آلِ مُحَمَّدٍ. یا رَبَّ مُحَمَّدٍ إِحفَظ غَیبَةَ مُحَمَّدٍ. یا رَبَّ مُحَمَّدٍ إِنتَقِم لِابنَةِ مُحَمَّدٍ؛ ای پروردگار محمّد(ص)، فرج و گشایش امور آل محمّد را تعجیل فرما.ای پروردگار محمّد(ص)، محافظت کن (دین را در) غیبت محمّد(ص). ای پروردگار محمّد(ص)، انتقام دختر محمّد(ص) را بگیر.( صحیفة مهدیّه، ص 195) امام حسن عسکری (ع) در روایتی فرمودند:هر گاه صبحگاهان روزی دیدید که امامی از آل محمّد(ص) غایب گشته او را مشاهده نمی کنید، پس به درگاه خداوند عزّوجلّ استغاثه نمایید (و فرج و ظهور او را از پروردگار بخواهید)… پس چه زود باشد که فرج و گشایش بر شما رخ نماید.(کمال الدّین، باب 32، ح 8.(
  9. اتحاد و وفای به عهد: امام زمان (ع) می فرماید: اگر شيعيان ما با دل هاي متحد و يكپارجه بر وفاي به عهد و پيمان خويش اجتماع مي كردند ملاقات ما با آن ها به تاخير نمي افتاد و سعادت ديدار و مشاهده ي با معرفت براي آن ها به زودي حاصل مي شد و زودتر از اين به ديدار ما نايل مي شدند.( بحارالانوار، ج53، ص 176 توقيع شريف خطاب به شيخ مفيد)
  10. تاخیر در نماز صبح: مدعی دوستی می بایست خود مطیع خداوند و پیامبر(ص) و امامان(ع) باشد و به اصول و فروع دین اهتمام ورزد. از آن جایی که نماز ستون دین و مرز ایمان و کفر است ، باید به این فریضه که امام حسین(ع) همانند دیگر معصومان(ع) در اوج کارزار دست از آن برنداشت و برای اقامه آن قیام کرد، توجه و اهتمام ویژه داشت و در این میان نماز صبح که اکثرا در آن موقع به خواب می روند و شیطان آنان را فریب می دهد، باید توجه خاص مبذول داشت تا پیرو و مطیع آن حضرت(عج) بوده و محبوب ایشان گردیم؛ زیرا دوستدار هماره تلاش می کند که تا کاری که محبوب می کند الگو و سرمشق قرار دهد؛ چه رسد که ایشان از دوستانش چنین چیزی را بخواهد و شخص انجام ندهد جز دروغگویی بیش نیست. از نظر امام زمان(ع) نماز مهم ترین چیزی است که می توان به وسیله آن از شیطان برائت و تبری جست و بینی او را به خاک مالید. ایشان می فرماید: ما ارغم انف الشیطان بشیء مثل الصلاة فصلها و ارغم انف الشیطان؛ هیچ چیز مثل نماز بینی شیطان را به خاک نمی مالد و او را خوار نمی کند، پس نماز بخوان و بینی شیطان را به خاک بمال.( بحار الانوار، ج 53 ، ص 182 ، حدیث 11) پس کسی که خلاف این رفتار کند نه تنها محبوب امام زمان(ع) و یا دوستدارش نخواهد بود، بلکه ایشان از چنین افرادی بیزاری می جوید، چنان امام مهدی (عج) می فرماید: مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ مَنْ أَخَّرَ الْغَداةَ إِلى أَنْ تَنْقَضيِ الْنُجُومْ ؛ ملعون و نفرين شده است آن كسى كه نماز صبح را عمدا تاخير بيندازد تا موقعى كه ستارگان ناپديد شوند.( الغيبة، طوسى، ص271، ح236 ؛ احتجاج، ج2، ص298 ؛ بحارالأنوار، ج52، ص16، ح12 ؛ وسائل الشيعة، ج4، ص201، ح4919 )
  11. اهتمام تعقیبات نماز و سجده شکر: از دیگر وظایف شیعیان مدعی دوستی امام زمان(عج) اهتمام به تعقیبات نماز است؛ زیرا آن حضرت (عج) بدان سفارش کرده و فرموده است: فَضْلُ الدُّعاءِ وَ التَّسْبیحِ بَعْدَ الْفَرائِضِ عَلَی الدُّعاءِ بِعَقیبِ النَّوافِلِ کَفَضْلِ الْفَرائِضِ عَلَی النَّوافِلِ؛ فضیلت تعقیب دعا و تسبیح بعد از نمازهای واجب نسبت به بعد از نمازهای مستحبّی همانند فضیلت نماز واجب بر نماز مستحبّ است.(بحارالانوار، ج 53، ص 161، ضمن ح 3) آن حضرت(ع) درباره سجده شکر به عنوان یک سنت نیک می فرماید: سَجْدَهُ الشُّکْرِ مِنْ الْزَمِ السُّنَنِ وَ اوْجَبِها؛ سجده شکر پس از هر نماز از بهترین و ضروری ترین سنّتها است.(وسائل الشّیعه، ج 6، ص 490، ح 3؛ بحارالانوار، ج 53، ص 161، ضمن ح 3)
  12. غیب و ظهور مشیت الهی : مسلمان باید مطیع امر الهی باشد و این را از اهل بیت(ع) و سنت و سیره عملی آنان بیاموزد. باید دانست و پذیرفت که غیبت و ظهور بر اساس مشیت الهی است و اهل بیت(ع) نیز بر اساس مشیت الهی رفتار و عمل می کنند؛ چنان که امام زمان(عج) می فرماید: قُلُوبُنا اَوْعِیَهٌ لِمَشیَّهِ اللهِ، فَإذا شاءَ شِئْنا؛ قلوب ما ظرف هائی است برای مشیّت و اراده الهی، پس هرگاه او بخواهد ما نیز می خواهیم. (بحارالانوار، ج 52، ص 51، س 4، به نقل از غیبه نعمانی) پس وظیفه ما دعا کردن و فرج خواستن است و امام زمان(عج) هم تابع مشیت الهی و اذن خداوندی است؛ پس اگر فرمانی رسید بدان عمل خواهد کرد و حق را اظهار و باطل را اذهاق و نابود خواهد کرد؛ چنان که خود آن حضرت(عج) می فرماید: إذا اذِنَ اللهُ لَنا فِی الْقَوْلِ ظَهَرَ الْحَقُّ، وَ اضْمَحَلَّ الْباطِلُ، وَ انْحَسَرَ عَنْکُمْ؛ چنانچه خداوند متعال اجازه سخن و بیان حقایق را به ما بدهد، حقانیّت آشکار می گردد و باطل نابود می شود و خفقان و مشکلات برطرف خواهد شد. (بحارالانوار، ج 53، ص 196، س 12، ضمن ح 21)

مشاهده بیشتر

خلیل منصوری

آیت الله خلیل منصوری رامسری به مدت ده سال در مرکزفرهنگ و معارف قرآن به تحقیق و پژوهش در علوم و معارف قرآن پرداخته و در همین سال ها آثار چندی نگاشته که در مطبوعات علمی و پژوهشی چاپ و منتشر شده است. آیت الله هم چنین در مدت بیست سال همکاری با مرکز جهانی علوم اسلامی، سازمان حوزه های علمیه خارج از کشور و جامعه المصطفی مقالات و کتب بسیاری را در باره کشورهای جهان و اوضاع آن به شکل تحلیلی نگارش کرده است. لازم به ذکر است تمامی مقالات منتشر شده در این وبسایت تألیف ایشان است.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا