نقش امام معصوم در جامعه و جهان

بسم الله الرحمن الرحیم

امام رضا(ع) در سخنی به تبیین جایگاه و نقش امام معصوم(ع) در جامعه و جهان پرداخته است. نویسنده بر آن است تا تعلیل امام (ع) را در این باره را تحلیل نماید. با هم این مطلب را از نظر می گذرانیم.

امامت استمرار نبوت و رسالت

بر اساس آموزه های قرآنی، نظام امامت و ولایت، استمرار نبوت و رسالت است؛ به این معنا که هرگز زمین خالی از حجت الهی نیست و خداوند تا آخرین روز حیات بشری حتی اگر یک نفر باشد، زمین را خالی از حجت نمی گذارد؛ زیرا لطف الهی به این تعلق گرفته است تا افزون بر هدایت فطری و تکوینی در قالب هدایت تشریعی با حضور معصومان(ع) مردم را به راه راست هدایت کند.(بقره، آیه 38)

همان طوری که خداوند از زمان هبوط حضرت آدم(ع) به زمین، هدایت بشر را با انواع متنوع وحی(شوری، آیه 51) به عهده گرفته و در قالب دین اسلام، شرایع و کتب آسمانی را فرو فرستاده است(آل عمران، آیات 19 و 85؛ مائده، آیه 48؛ شوری، آیه 13) و از پیامبران (ع) خواسته تا عهده دار مسئولیت هدایت مردم باشند و با تعلیم و تزکیه آنان را به سوی حق و عدالت دعوت کنند تا توده های مردم از هر دین و مذهب و رنگ و نژاد و جنسی با شناخت حق و عدالت، قیام به عدالت نمایند(حدید، آیه 25)؛ هم چنین پس از پایان ماموریت پیامبران(ع) و ختم نبوت(احزاب، آیه 40) با آخرین کتاب آسمانی یعنی قرآن و آخرین پیامبر یعنی محمد مصطفی(ص)، خلفا و جانشینانی از جنس عصمت و طهارت برگزیده است تا راه آنان را در قالب ولایت و امامت ادامه دهند.

از همین روست که خداوند در آیاتی از جمله 59 و 83 سوره نساء و آیات 3 و 55 سوره مائده جایگاه خلفای رسول الله (ص) در قالب «ولی الله» و «اولوا الامر» تبیین کرده و در آیه 33 سوره احزاب از عصمت و طهارت آنان از هر گونه رجس و پلیدی سخن به میان آورده و در آیه 61 سوره آل عمران به عنوان «نفس» پیامبر(ص) معرفی و در آیه 8 تا 10 سوره انسان به عنوان اهل بهشت و سرمشق نیکو برای بشر از آنان یاده نموده است.

خداوند به صراحت در آیه 67 سوره مائده به پیامبر(ص) هشدار می دهد که تمامیت رسالت به ابلاغ امامت و ولایت است و اگر این ابلاغ از سوی پیامبر(ص) صورت نگیرد گویی رسالتی را انجام نداده است؛ زیرا اگر امامت و ولایت ابلاغ رسمی نشود، دین اسلام و شریعت محمد مصطفی (ص) ابتر و دم بریده خواهند ماند و بقای نخواهد یافت؛ زیرا اسلام «محمدی الحدوث و علوی البقا» است؛ چرا که با اثبات ولایت و امامت حضرت امیرمومنان علی(ع) است که دوره جدید رسالت الله در قالب امامت شکل می گیرد و اسلام تا پایان جهان و آخر زمان ادامه می یابد.

خداوند در آیه 33 سوره انفال می فرماید: وَمَا كَانَ اللّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ وَأَنتَ فِيهِمْ وَمَا كَانَ اللّهُ مُعَذِّبَهُمْ وَهُمْ يَسْتَغْفِرُونَ؛ ولى تا تو در ميان آنان هستى، خدا بر آن نيست كه ايشان را عذاب كند، و تا زمانی که آنان طلب استغفار و آمرزش مى‏كنند، خدا عذاب‏كننده ايشان نخواهد بود.

پس از نظر قرآن دو حالت است که عذاب از مردم برداشته می شود: 1. وجود پیامبر(ص) در میان مردم؛ 2. استغفار دایمی آنان.

شکی نیست که وجود پیامبر(ص) در میان مردم در چند شکل است که از جمله آن ها می توان به حضور نفس آن حضرت (ص) اشاره کرد که امیرمومنان علی(ع) بر اساس آیه 61 سوره آل عمران یعنی آیه مباهله است. پیامبر(ص) فرزندان خود یعنی امام حسن(ع) و امام حسین(ع) را نیز نفس خویش معرفی می کند و می فرماید: حسین منی و انا من حسین؛ من از حسین و حسین از من است.(بحار الانوار، ج 43، ص 261؛ فضائل الخمسة من الصحاح الستة، فیروزآبادی، ج 3، ص 262، خاندان وحی در احادیث اهل سنت، عبدالمعطی امین قلمجی، ترجمه آئینه وند، ص74)

بر اساس روایات بسیاری از پیامبر(ص) بقای پیامبر(ص) و استمرار رسالت وی از طریق معصومان(ع) از اهل بیت(ع) است و در این مطلب هیچ شکی نیست.

جایگاه و وظایف امامت از منظر امام رضا(ع)

امام رضا(ع) به عنوان یکی از معصومان(ع) که وظیفه استمرار رسالت پیامبران از جمله رسالت محمد مصطفی(ص) را به عهده دارد و خود را وارث پیامبران می داند، در تبیین جایگاه و وظایف امام معصوم(ع) بر اساس آموزه های وحیانی می فرماید: إِنَّ الْإِمَامَةَ هِيَ مَنْزِلَةُ الْأَنْبِيَاءِ وَ إِرْثُ الْأَوْصِيَاء. إِنَّ الْإِمَامَةَ خِلَافَةُ اللَّهِ وَ خِلَافَةُ الرَّسُولِ ص وَ مَقَامُ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع وَ مِيرَاثُ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ ع. إِنَّ الْإِمَامَةَ زِمَامُ الدِّينِ وَ نِظَامُ الْمُسْلِمِينَ وَ صَلَاحُ الدُّنْيَا وَ عِزُّ الْمُؤْمِنِينَ إِنَّ الْإِمَامَةَ أُسُّ الْإِسْلَامِ النَّامِي وَ فَرْعُهُ السَّامِي بِالْإِمَامِ تَمَامُ الصَّلَاةِ وَ الزَّكَاةِ وَ الصِّيَامِ وَ الْحَجِّ وَ الْجِهَادِ وَ تَوْفِيرُ الْفَيْ‏ءِ وَ الصَّدَقَاتِ وَ إِمْضَاءُ الْحُدُودِ وَ الْأَحْكَامِ وَ مَنْعُ الثُّغُورِ وَ الْأَطْرَافِ الْإِمَامُ يُحِلُّ حَلَالَ اللَّهِ وَ يُحَرِّمُ حَرَامَ اللَّهِ وَ يُقِيمُ حُدُودَ اللَّهِ وَ يَذُبُّ عَنْ دِينِ اللَّهِ وَ يَدْعُو إِلَى سَبِيلِ رَبِّهِ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ الْحُجَّةِ الْبَالِغَةِ الْإِمَامُ كَالشَّمْسِ الطَّالِعَةِ الْمُجَلِّلَةِ بِنُورِهَا لِلْعَالَمِ وَ هِيَ فِي الْأُفُقِ بِحَيْثُ لَا تَنَالُهَا الْأَيْدِي وَ الْأَبْصَارُ الْإِمَامُ الْبَدْرُ الْمُنِيرُ وَ السِّرَاجُ الزَّاهِرُ وَ النُّورُ السَّاطِعُ وَ النَّجْمُ الْهَادِي فِي غَيَاهِبِ الدُّجَى وَ أَجْوَازِ الْبُلْدَانِ وَ الْقِفَارِ وَ لُجَجِ الْبِحَارِ الْإِمَامُ الْمَاءُ الْعَذْبُ عَلَى الظَّمَإِ وَ الدَّالُّ عَلَى الْهُدَى….

همانا امامت مقام پيغمبران و ميراث اوصيا است. همانا امامت خلافت خدا و خلافت رسول خدا صلی الله علیه و آله و مقام امير المؤمنين علیه‌السلام و ميراث حسن و حسين عليهما السلام است. همانا امامت زمام دين و مايه نظام مسلمين و صلاح دنيا و عزت مؤمنين است. همانا امامت ريشۀ با نُمُوّ اسلام و شاخه بلند آنست. كامل شدن نماز و زكاة و روزه و حج و جهاد و بسيار شدن غنيمت و صدقات و اجرای حدود و احكام و نگهدارى مرزها و اطراف به وسيلۀ امام است. امام است كه حلال خدا را حلال و حرام او را حرام كند و حدود خدا را بپا دارد و از دين خدا دفاع كند و با حكمت و اندرز و حجت رسا مردم را به طريق پروردگارش دعوت نمايد. امام مانند خورشيد طالع است كه نورش عالم را فرا گيرد و خودش در افق است؛ به نحوى كه دست‌ها و ديدگان به آن نرسد. امام ماه تابان، چراغ فروزان، نور درخشان و ستاره‏ايست راهنما در شدت تاريكى‏ها و رهگذر شهرها و كويرها و گرداب درياها يعنى زمان جهل و فتنه و سرگردانى مردم. (اصول كافي ، چاپ الإسلامية، ج‏1، ص 200)

1. منزلت پیامبران: بر اساس آموزه های قرآنی جایگاه امامت و ولایت همان جایگاه رسالت است. بنابراین امامان معصوم(ع) همان اختیاراتی را دارا هستند که پیامبران (ع) در اختیار داشتند. تنها تفاوتی که میان امامان و پیامبران(ع) وجود دارد، مساله وحی تشریعی است که با ختم نبوت، وحی تشریعی پایان می یابد و دیگر پس از آن کتاب آسمانی و شریعتی نخواهد بود. از همین روست که گفته شده «حلال محمد(ص) حلال الی یوم القیامه و حرامه حرام الی یوم القیامه». به این معنا آن چه در شریعت پیامبر(ص) حلال و حرام شده تا قیامت تغییر نخواهد کرد؛ زیرا دیگر شریعتی نیست تا بخواهد در احکام تغییر دهد.
2. وارث اوصیاء: امام رضا(ع) جایگاه امامان معصوم(ع) را جایگاه وراثت از اوصیای الهی می داند. در حقیقت به وصایت پیامبران، امامان (ع) در این جایگاه قرار گرفته و مسئولیت انجام مسئولیت های پیامبران (ع) را پس از مرگ و رحلت آنان به عهده دارند. امیرمومنان علی(ع) در مقام وصایت پیامبر(ص) قرار گرفته است. این بدان معناست که محدوده وصایت آن حضرت(ع) همان محدوده پیامبری است و امام مسئولیت دارد تا وظایف پیامبری را در قالب دیگر به عهده گرفته و انجام دهد. امامان معصوم(ع) در مقام وصایت از مقام پیامبری قرار می گیرند نه شخص تا محدوده وصایت محدود به امور شخصی و جزیی زندگی باشد؛ چنان که در انسان های معمولی وصایت این گونه است.
3. خلافت الهی: هم چنین امامان معصوم(ع) در مقام خلافت الهی قرار می گیرند؛ یعنی همان طوری که حضرت آدم(ع) از سوی خداوند به عنوان خلیفه الهی در زمین انتخاب شده، پیامبران(ع) و امامان (ع) نیز این مسئولیت الهی را به عهده داشته و دارند. پس دایره خلافت معصومان(ع) همه هستی و ما سوی الله از قرارگاه زمین است. از همین روست که همه فرشتگان تابع خلیفه الله بوده و برای انجام ماموریت به نزد آنان می آیند؛ چنان که خلیفه الهی عهده دار تعلیم و تزکیه همه ما سوی الله از جمله فرشتگان و جنیان و انسان ها است، امام معصوم(ع) در مقام خلافت الهی عهده دار چنین مسئولیتی است که در آیات سوره قدر به آن نیز توجه داده شده است.
4. خلیفه پیامبر(ص) : از دیگر مسئولیت هایی امامان معصوم(ع) عهده دار شدن مسئولیت خلافت از پیامبر(ص) است. در حقیقت کسی که خلیفه الله است همان خلیفه رسول الله (ص) است. پس دیگرانی که خود را خلیفه رسول الله (ص) معرفی کرده این مقام را غصب کرده اند و صلاحیتی برای آن ندارند.
5. مقام امیرمومنان علی(ع): امامت هم چنین از مقاماتی است که از امیرمومنان علی(ع) نشات می گیرد. این مطلب تاکیدی بر این نکته است که مقاماتی برای امیرمومنان علی(ع) در آیات و روایات بیان شده که بخش اعظم آن ها ارتباط با امامت دارد و اختصاصی آن حضرت (ع) نیست، بلکه برای دیگر امامان (ع) نیز اثبات می شود. در حقیقت امامت و مقامات آن استمراری از امامت و مقامات امیرمومنان علی(ع) است. از جمله مقاماتی که برای امیرمومنان علی(ع) مقام نفسیت آن حضرت (ع) نسبت به پیامبر(ص) است.(آل عمران، آیه 61) هم چنین مقام و ولایت و اولوا الامری برای آن حضرت (ع) اثبات شده که برای دیگرامامان معصوم(ع) نیز اثبات می شود.(نساء، آیه 59؛ مائده، آیه 55)
6. میراث حسنین(ع): بر اساس آموزه های قرآنی ، امام حسن (ع) و امام حسین(ع) فرزندان پیامبر(ص) هستند.(آل عمران، آیه 61) آن حضرات هم چنین اسوه هایی بهشتی برای مردمان هستند که باید از آنان سبک زندگی قرآنی و اسلامی را آموخت.(سوره انسان) هم چنین حسنین(ع) به عنوان ذی القربی از حقوقی چون خمس و انفال خاص(انفال، آیه 41؛ اسراء، آیه 26؛ روم، آیه 36)، مودت و محبت و اطاعت و از سوی مردم برخوردارند.(شوری، آیه 23) هم چنین آنان به عنوان اهل بیت پیامبر(ص) شناخته می شوند و از طهارت و عصمت الهی برخوردارند.(احزاب، آیه 33) پس همین امور به ارث به امامان معصوم(ع) می رسد و آنان نیز میراث دار همین امور هستند و باید در حق آنان مراعات شود؛ چرا که همه آنان از یک نور واحد هستند.
7. زمامت دینی مردم : از دیگر مقامات و نیز وظایف امام معصوم(ع) زمامت و زعامت امور دین مردم است؛ زیرا امامان معصوم(ع) همان جایگاهی را دارند که پیامبران (ع) و نیز اوصیای آنان در باره مسائل دینی داشتند. از همین رو، آنان به عنوان رهبران دینی باید مرجعیت یابند و مردم برای پاسخ به پرسش هایشان به ایشان مراجعه نمایند (نحل، آیه 43؛ انبیاء، آیه 7) و در صورت آن که مساله ای بر آنان پوشیده است و یا گرفتار فتنه هستند به آنان مراجعه نمایند تا ایشان حکم را تبیین نمایند و راه را نشان دهند.(نساء، آیات 59 و 83)
8. نظام جامعه اسلامی: از دیگر وظایف و مسئولیت های امام معصوم(ع) مسئولیت رهبری و نظم بخشی به جامعه اسلامی و مدیریت آن است. در حقیقت امام معصوم(ع) مسئولیت دین و دنیای مردم را به عهده دارد و مردم برای سامان دهی به مسایل شرعی و اخروی و نیز دنیوی خود می بایست به آنان مراجعه کنند و آنان را مرجعیت خویش قرار دهند. پس محدوده امامت محدود به حوزه دین و آخرت مردم و تبیین شریعت و مانند آن نیست، بلکه حوزه دنیا و سیاست و قضاوت و مدیریت نظام جامعه به عهده آنان است.
9. مصلحت دنیا: امامان معصوم(ع) هستند که مصلحت دنیای مردم را نیز می دانند و می شناسند و به حکم الهی و عصمت و طهارت الهی که دارا هستند می توانند مردم را بدان بخوانند و هدایت کنند. بسیاری از مردم مصلحت خویش را نمی دانند و نمی شناسند؛ زیرا حقایق امور بر آنان پوشیده یا مشتبه است؛ اما امامان معصوم (ع) به سبب این که از علم الهی و حتی علم غیب به رضایت و اذن الهی برخوردارند، می توانند مصلحت مردم را تشخیص داده و آنان را به آن سمت و سو هدایت کنند.
10. عزت مومنان: بر اساس آموزه های قرآنی خداوند خاستگاه عزت است. بنابراین، هر کسی به این منبع وصل باشد از عزت برخوردار می شود.(نساء، آیه 139؛ یونس، آیه 65) بر اساس آیه 8 سوره منافقون خداوند عزت خویش را نخست به پیامبر(ص) و سپس مومنان می دهد: وَلِلَّهِ الْعِزَّةُ وَلِرَسُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَلَكِنَّ الْمُنَافِقِينَ لَا يَعْلَمُونَ؛ اما شکی نیست که این مومنان حقیقی دارای مصداق اتم و اکملی است که همان امامان معصوم(ع) هستند که در جایگاه امامت و ولایت قرار گرفته اند. پس اگر جامعه ایمانی عزت را بخواهد باید در سایه سار هدایت های الهی امامان معصوم(ع) و اطاعت از آنان بیابد.
11. اساس اسلام زنده و رشد کننده: اسلام بدون امامت و ولایت می میرد؛ زیرا این امامت است که با مدیریت و مرجعیت خویش دین و دنیای مردم را بر اساس آموزه های وحیانی قرآن و اسلام سامان می دهد و اسلام را زنده نگه می دارد. در صورت فقدان امامت و ولایت، اسلام از یادها می رود و در جامعه تعطیل می شود. از همین روست که گفته شده است که اسلام محمدی الحدوث و علوی البقا است؛ زیرا علی(ع) نمادی از همه امامت و امامان معصوم(ع) است. اسلام در سایه امامت است که هم چنان به رشد و بالندگی خود ادامه می دهد و زنده و جاوید خواهد بود. به سخن دیگر، این امامت است که هم چنان چون ریشه ای اسلام را تغذیه می کند و آن را زنده نگه داشته و موجبات رشد و بالندگی آن را فراهم می آورد.
12. شاخه های بلند و نام آور اسلام: هم چنین این امامت است که چون شاخه های بلند و نام آور بر تارک هستی بالا می رود و خودنمایی می کند. اگر میوه ای برای درخت اسلام است از همین شاخه های بلند بر می آید؛ زیرا این شجره طیبه و نورانی که از خانه پیامبر(ص) و اهل بیت عصمت و طهارت (ع) برآمده است، هماره شاخه های جوانی را دارا می شود و میوه های پر طراوت و نشاط آور خود را به اسلام و مسلمین و بلکه جهانیان عرضه می کند.(نور، آیه 36؛ ابراهیم، آیات 24 و 25)
13. تمامیت اعمال عبادی : بر اساس آیه 3 سوره مائده اسلام به امامت تمامیت یافت و کمال خود را به دست آورده است. از همین رو، هر عملی عبادی از جمله نماز و زکات و روزه و حج و جهاد، با امامت معنا و مفهوم و تمامیت می یابد و ارزش عبادی خود را به دست می آورد. از همین روست که امام رضا(ع) می فرماید: بِالْإِمَامِ تَمَامُ الصَّلَاةِ وَ الزَّكَاةِ وَ الصِّيَامِ وَ الْحَجِّ وَ الْجِهَادِ.
14. فراهم آمدن حقوق مالی: در سایه سار امامت است که فی و انفال و صدقات و زکوات گرد آمده و به درستی در مصارف خود هزینه می شود. اگر امامت نباشد، هر کسی به هوی و هوس خویش بیت المال را بیت الحال خویش می کند و سرمایه های عمومی را برای خویش مصادره کرده و به کار می گیرد و مستحقان را محروم می کند. در حقیقت حوزه اقتصاد عمومی و عمل اجتماعی رهایی از فقر تنها در سایه سار امامت است که تحقق می یابد.
15. اجرای حدود الهی : اجرای حدود الهی و احکام شریعت در باره کسانی که جرم و جنایتی را مرتکب شده و براساس قضاوت اسلامی محاکمه و مجرم شناخته می شوند، تنها در سایه سار ولایت و امامت شدنی است. اگر امامت و ولایت نباشد، حدود شرعی تعطیل و احکام قضایی اسلام غیر قابل اجرا می شود.
16. اجرای احکام حکومتی : هم چنین بخشی اعظم احکام اجتماعی و سیاسی اسلام در صورت فقدان امام و امامت تعطیل می شود. مسئولیت و وظیفه امام معصوم(ع) اجرای و امضای حدود و احکام الهی به ویژه در حوزه اجتماعی و ساسی در کنار احکام قضایی است. اگر جامعه بخواهد عدالت فراگیر را به اجرا در آورده و توده های مردم به حکم آیه 25 سوره حدید بخواهند به عدالت قیام کنند، نیازمند مدیری الهی و رهبری متقی و معصوم هستند که امامت آن را تامین می کند.
17. دفاع از حدود جغرافیایی و امنیت نظامی: هم چنین از وظایف امام معصوم(ع) این است که از حدود جغرافیایی و مرزهای جهان اسلام دفاع کرده و مانع تجاوزات دشمنان شوند. به سخن دیگر وظایفی که در جهان امروز برای قوه قضایی و لشکری و کشوری در نظر گرفته شده است تنها در سایه سار امام معصوم(ع) است که می تواند به درستی سامان یابد و عدالت در جامعه و جهان پیاده شود.
18. تقنین قوانین: هر چند که حلال و حرام شریعت تا قیامت تغییری نخواهد کرد ولی این امام (ع) است که حلال خداوند را می شناسد و می تواند آن را تحلیل عملی کند و حرام خداوند را هم چنان حرام نگه دارد؛ زیرا برخی به هر دلیلی چون دین فروشی و بدعت و افترا به خدا و تحریف معنوی و عقلانی ممکن است که حلال را حرام و حرام را حلال جلوه دهند. مسئولیت امام معصوم(ع) که با شناخت جامع و علم الهی که دارد از حلال و حرام محافظت نماید و اجازه ندهد که تغییری در این زمینه رخ دهد.
19. اقامه حدود الهی: بخشی از جرم ها در حقوق اسلامی به حوزه حق الله و برخی به حوزه حق الناس باز می گردد. اجرای هر دو بخش به عهده امام است. امام معصوم(ع) همان طوری که به امضای حدود و اجرای حدود در حوزه حق الناس می پردازد می بایست از حق الله نیز محافظت نمایند و آن را برپا دارد. اقامه نماز و امر به معروف و نهی از منکر از جمله این حدود الهی است که باید توسط امام معصوم(ع) اقامه شود.
20. دفاع از دین الهی : حمایت از شریعت و آموزه های اسلامی بر عهده امام معصوم(ع) است. امام (ع) هم به تبیین حقایق اسلامی و فلسفه دین می پردازد و هم بر اوست که در برابر شبهات علمی براساس آموزه های قرآنی به آن ها پاسخ دهد و روشنگری نموده و اجازه ندهد تا اسلام مورد هجوم علمی شبهه سازان قرار گیرد. به سخن دیگر، مسئولیت امام(ع) دفاع از اسلام در قالب جهاد اکبر و کبیر و اصغر است. خداوند در باره جهاد کبیر علمی در آیه 25 سوره فرقان سخن گفته است. این مسئولیت بر عهده امام (ع) است.
21. دعوت اسلامی: از دیگر مسئولیت های امام معصوم(ع) دعوت مردمان و بشریت به اسلام و دین الهی از راه های سه گانه حکمت و موعظه حسنه و حجت بالغه است در قالب جدال احسن است. خداوند در آیه 125 سوره نحل می فرماید: ادْعُ إِلِى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُم بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ؛ با حكمت و اندرز نيكو به راه پروردگارت دعوت كن و با آنان به شيوه‏اى‏ كه نيكوتر است مجادله نماى. در حقيقت، پروردگار تو به حال‏ كسى كه از راه او منحرف شده داناتر، و او به حال‏ راه‏يافتگان نيز داناتر است. از آن جایی که دعوت به اسلام در همه زمان ها و عصور لازم و ضروری است این مسئولیت پس از پیامبر(ص) به امامان معصوم(ع) واگذار شده است و امروز این مسئولیت را امام زمان(ع) به اشکال گوناگون از جمله مراجع تقلید متقی و صالح و زاهد و عابد و عامل انجام می دهد.