درباره آیت الله خلیل منصوری رامسری

استاد حوزه علمیه قم، استاد حوزه ، محقق و نویسنده

مشخصات فردی

آیت الله خلیل منصوری رامسری مشهور  به خلیل رضا (المنصوری) – تاریخ تولد: ۱۳۴۳ ؛ محل تولد: رامسر

آیت الله خلیل منصوری رامسری در سال ۱۳۴۳ در رامسر استان مازندران  در یک خانواده مذهبی متولد شد. پدرش‌ مرحوم‌ حاج‌ رضا شل آقاخانی فرزند کدخدا آقاجان فرزند سلطان محمدتقی – سلطان از اصطلاحات دوره قاجار به معنای سروان امروزی است- فرزند کربلای آقا معروف به آقاخان  از نوادگان “شل شریف جوردهی ” از علمای برجسته عصر صفوی و بنیانگذار حوزه های علمیه در “آخوندمحله رامسر” و بانی بازسازی و تجدیدبنا کننده “مسجد آدینه جواهرده ” است. وی برای آموزش دینی به اصفهان رفت و در نزد بزرگان آن جا تلمذ کرد. “شل شریف” از شیوخ صاحب اجازه به “علامه مجلسی” است و شیخ نیز به وی اجازه حدیث داده‌است. نامبرده در دوره صفوی برای دعوت زیدیان گیلان به «کیا کلایه» رامسر کوچ می‌کند و به عنوان شیخ الاسلام منطقه مدارسی بسیاری را ایجاد می‌کند و نام کیا کلایه را به «آخوند محله» تغییر می‌دهد. وی پس از تخریب مسجد آدینه جواهرده به بازسازی آن اقدام می‌کند.

«حاج رضا شل آقاخانی یا پورمنصوری پس از تغییر شناسامه»  از کشاورزان‌ با تقوا و مؤمن‌ رامسر  بود. خلیل منصوری در چهار سالگی به مکتب خانه آخوند «میرزا عبدالله طالقانی» رفت که در منزل مسکونی و ملکی آیت الله شیخ علی اکبر الهیان برگزار می شد. سپس مدرسه ابتدایی را در دبستان عبدالرحمن فرامرزی و راهنمایی را در مدرسه امام سجاد(ع) و دبیرستان را در مدارس دکتر علی شریعتی و امام خمینی و شهید استاد مرتضی مطهری گذارند که همزمان با انقلاب اسلامی و پیروزی آن بود. پس از کسب مدرک دیپلم در رشته فرهنگ و ادبیات فارسی به حوزه علمیه لاهیجان رفت.

 تحصیلات

خارج فقه و اصول- حوزه عملیه قم از سال ۱۳۶۷ خورشیدی؛

دوره های نخصصی از جمله دوره حقوق قوه قضائیه-آموزش روحانیون قوه قضائیه قم

اساتید

آیات عظام و مراجع تقلید حضرات آقایان محمد فاضل لنکرانی، حسین وحید خراسانی، حسن حسن زاده آملی، عبد الله جوادی آملی، محمد تقی بهجت فومنی، شیخ جواد تبریزی، حسین علی منتظری، شیخ علی پناه اشتهاردی، سید محمدحسن مرتضوی لنگرودی، شیخ جعفر سبحانی، محمد دشتی، مهدی هاودی تهرانی، محمد هاشم صالحی افغانی، شیخ حیدر نظری میانجی، آیت الله محمد رضا محامی، مصطفی اعتمادی، سید احمد خاتمی، آیت الله حسینی بوشهری، محمد جواد فاضل لنکرانی، مرتضی بنی فضل، شیخ قدرت الله وجدانی فخر، قنبر فلاح مشفقی لاهیجی ، احمد پایانی ، خسروشاهی، قربان علی ذوالقدر زنجانی، آیت الله راستی کاشانی، رضا استادی ، موسوی گرگانی ، سید جواد طالقانی .

نامبرده مدتی کوتاه در رشته حقوق جدید به تحصیل پرداخت و  در این دوره که زیر نظر قوه قضاییه و  به دستور آیت الله محمد یزدی در قم برگزار شده بود در نزد اساتید بنامی چون دکتر محمود آخوندی حقوق دان برجسته و پدر حقوق جزای نوین و دکتر حقیقی به تحصیل پرداخت.

آشنایی با زبان عربی : در حد تکلم و نگارش

گزارشی از تحصیلات حوزوی

الف.  تحصیلات دوره مقدماتی و سطح:

آیت الله خلیل منصوری در سال تحصیلی ۱۳۶۰-۱۳۶۱ در مدرسه مسجد جامع لاهیجان مشغول به تحصیل شد. کتاب جامع المقدمات را در خدمت اساتید آن حوزه آقایان شیخ قنبر فلاح مشفقی لاهیجی، غلام حسین کاشفی، محمد حجت سعیدی و محمد علی ادیب لاهیجی(خدابخش فتح الله پورلنگرودی) خواند. پس از شش ماه و پایان مجموعه کتب جامع المقدمات، کتاب سیوطی را در نزد اساتید فوق شروع کرد و به مدت سه ماه نیز بخش نخست سیوطی را در نزد کاشفی تلمذ کرد. در این زمان در مجالس آیت الله مهدوی لاهیجی شرکت کرد و از اخلاق علمی و عملی ایشان بهره گرفت.

در سال ۱۳۶۲ – ۱۳۶۲ وارد حوزه علمیه قم شده و در مدرسه مقدس رضوی به مدیریت آقای ابراهیم کاظمی خوانساری زیر نظر شورای مدیریت حوزه علمیه که تازه تاسیس شده و مدیریت عالی آن به عهده آیت الله دکتر ضیایی بود، مشغول تحصیل شد. در گام نخست کتاب جامع المقدمات را دوباره امتحان داده و پس از قبولی و تایید شورای مدیریت، در نزد آقای کاشانی درس سیوطی و حاشیه ملاعبدالله در منطق و نیز در نزد محمد جواد فاضل لنکرانی کتاب معالم الاصول را تلمذ کرد. در زمان حضور در این مدرسه و سالهای پس از آن در جبهه حضور یافته و مفتخر به نشان جانبازی شد.

بخشی از کتاب مطول را در نزد اساتید خواند و در همان زمان کتاب مختصر در علم معانی و بیان و بدیع را در نزد موسوی گرگانی و کتاب مغنی را در نزد آیت الله سید جواد طالقانی خواند. در مدرسه مقدسه رضویه ، آقایان دیگری چون علوی خراسانی ، سید هادی خسروشاهی، مصطفی ملکیان، مرحوم تیموری ، شب‌زنده‌دار، احمدی‌میانجی، راستی کاشانی، دکتر ضیایی، و مانند آنان تدریس داشتند.

پس از اتمام دوره مقدماتی، به دوره متوسطه وارد شد ودر این دوره:

 ۱- کتاب لمعه در فقه را در نزد آقایان شیخ علی پناه اشتهاردی، وجدانی فخر، محامی ، قربان علی ذوالقدر ، راستی کاشانی و برخی از اساتید دیگرخواند.

۲- قوانین الاصول را در نزد آیت الله راستی کاشانی، و هم چنین کتاب اصول فقه مظفر را در نزد صالحی افغانی، سید هاشم حسینی بوشهری، سید احمد خاتمی، خسروشاهی خواند.

۳- جوهرالنضید و منطق منظومه در منطق را نزد حکیم شفتی تلمذ کرد.

۴-  کتاب مکاسب شیخ انصاری را در خدمت آقایان محامی ، بنی فضل، پایانی، ستوده و برخی دیگر از اساتید خواند.

۵-  کتاب  رسایل شیخ انصاری در اصول را با آقای اعتمادی و کفایه الاصول آخوند خراسانی را با آقایان نظری و محمد فاضل لنکرانی خواند.

ب.  تحصیلات دوره عالی حوزوی :

۱-  خارج اصول :

به مدت پانزده سال در دروس آیت الله فاضل لنکرانی، آیت الله وحید خراسانی  و مرتضوی لنگرودی شرکت داشته و در نزد ایشان زانوی تلمذ بر زمین سایید.

۲-  خارج فقه:

کتاب طهارت را ازمحضر آیت الله شیخ جواد تبریزی

کتاب حج را از محضر آیت الله محمد فاضل لنکرانی

ولایت فقیه را ازمحضر آیت الله حسینعلی منتظری

کتاب زکات را در محضر آیت الله بهجت فومنی

کتاب بیع را در محضر آیت الله وحید خراسانی

برخی دیگر از کتب فقهی را در محضر آیت الله مرتضوی لنگرودی و آیت سید محمود شاهرودی

۳-   فلسفه و کلام

کتاب الحادی عشر فاضل مقداد و عقاید الامامیه مظفر را در نزد برخی اساتید به نام حوزه

شرح منظومه سبزواری را در محضر حکیم شفتی

بدایه الحکمه و نهایه الحکمه علامه طباطبایی را در نزد برخی از اساتید حوزه

اسفار اربعه را در محضر آیت الله حسن زاده آملی و آیت الله جوادی آملی

۴-  عرفان

فصوص الحکم را در محضر آیت الله حسن زاده آملی و آیت الله جوادی آملی

مصباح الانس را در محضر آیت الله حسن زاده آملی

۵-  تفسیر قرآن را در محضر آیت الله جوادی آملی بوده و از انفاس قدسی ایشان بهره برد.

۶- رجال ، درایه، عقاید امامیه، روش تحقیق: هم چنین برخی از دروس جنبی چون تمهید در علوم قرآن را در نزد آیت الله معرفت، داریه الحدیث و عقاید و رجال را در نزد آیت الله سبحانی آموخت و هم چنین روش تحقیق را در نزد محمد دشتی یاد گرفت.

نظریه اجتهادی

آیت الله خلیل منصوری رامسری پس از شرکت در مصاحبه دروس خارج فقه و اصول و موفقیت در آن ها، در سال ۱۳۶۸ نظریه اجتهادی خود را در اصول با نام «نظریه العرف و دورها فی عملیه الاستنباط» در سن ۲۵ سالگی نگاشت و آن را در سال ۷۲ توسط انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم یعنی بوستان کتاب منتشر کرد. سپس نظریه اجتهادی خود را در فقه درباره بیمه با عنوان «عقد التامین فی الفقه الاسلامی» نگاشت که توسط انتشارات نبوغ منتشر شد. آیت الله خلیل منصوری صاحب اجازه نقل روایت از آیت الله مرتضوی لنگرودی از شاگردان امام خمینی و علامه طباطبایی است.

 کتابها

۱- نظریه العرف و دورها فی عملیه الاستنباط؛ بوستان کتاب، صفحه ۲۲۴، سال ۱۴۱۳ هحری قمری؛ این کتاب به عنوان نظریه اجتهادی ایشان نگاشته و از سوی علمای اعلام و اساتید و مراجع مورد توجه قرار گرفت.

۲- عقد التامین فی الفقه الاسلامی؛ قم، انتشارات نبوغ، ۱۴۹ صفحه، سال ه.ق ۱۴۱۶

۳- آیت عرفان (زندگی و سرگذشت آیت الله شیخ علی اکبر الهیان)؛ انتشارات لاهیجی ۱۳۷۹

۴- آیات عزت در سیمای حسین (ع)، انتشارات عصر رسانه( فارسی بررسی آیات عزت و رابطه آن با حماسه عاشورا ؛۱۳۸۱ )

۵- عوامل جذب جوانان و نوجوانان به مسجد، مرکز رسیدگی به امور مساجد، انتشارات ثقلین، ۱۳۸۶

۶-  شیخ نارین؛ زندگی آیت الله شیخ محمد ابراهیم اعرافی، کتاب دانشجویی، میراث اهل قلم، ۱۳۹۳

۷- همسایه تجرد؛ مصاحبه ها و گفت و گو درباره آیت الله اعرافی، ۱۳۹۳

۸- فقه رسانه؛ بایدها و نبایدها. قم : همای غدیر، ‏‫۱۳۹۵. ۷۰۸ صفحه.

۹- فقه رسانه در اسلام ؛‌ مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی (ص)؛ ۱۳۹۶.

۱۰- آتش در مدینه ، تحلیل فاطمی از اوضاع مدنی، ۳۹۱ صفحه ، موسسه آموزشی تالیفی ارشدان، سال ۱۳۹۸

۱۱- زندگی در برزخ؛‌ قم، انتشارات نورالامین، ۲۸۸ صفحه، سال ۱۳۹۹

۱۲- عرفان در قرآن؛ منازل و مقامات عرفانی. قم: انتشارات نورالامین، ۶۶۴ صفحه، سال ۱۳۹۹

۱۳- روان شناسی و روان درمانی قرآنی. ۱۶۸۹ صفحه. قم: انتشارات نور الامین، سال ‏‫۱۴۰۱

۱۴- فلسفه و فقه سیاسی در قرآن، قم، انتشارات نورالامین، ۸۸۰ صفحه، سال ۱۴۰۲

۱۵-  فلسفه و فقه اجتماعی در قرآن، قم، انتشارات نورالامین، ‏‫۸۳۶ صفحه، سال  ‏‫۱۴۴۵ ق.‬، ‏‫۱۴۰۲

۱۶- تحلیل انتقادی عرفان با رویکرد مبانی امام خمینی رحمه الله علیه، قم، انتشارات نورالامین، ۳۳۰ صفحه، سال ۱۴۰۲

۱۷- تفسیر سلوک سالکان و جهان‌بینی عارفان، قم، انتشارات نورالامین، ۵۹۰ صفحه، سال ۱۴۰۲

آثار منتشر نشده

۱- النص القرآنی ؛چاپ نشده

۲- المنهج الاجتهادی لفقه الواقع ، چاپ نشده؛

۳- النظریه الظروف الطارئه ، چاپ نشده؛

۴- آدم ها و سایه ها، رمان ، چاپ نشده

۵- اهل بیت(ع) در قرآن، چاپ نشده

۶- معرفت نفس در قرآن ؛ چاپ نشده

۷- معرفه الله ؛چاپ نشده

۸- شادی در قرآن ؛چاپ نشده

۹- عدالت در حوزه های برنامه ریزی ؛چاپ نشده

۱۰- فرهنگ سیاسی جامعه قرآنی ؛چاپ نشده

۱۱- مبانی استنباط حقوق اسلام؛ چاپ نشده

۱۲- جریان شناسی و تبار شناسی اصلاحات در قرآن؛ چاپ نشده

 مقالات

تاکنون بیش از ۴۰۰۰ مقاله در معارف قرآن چاپ و منتشر شده است. برخی از عناوین این مقالات و زمان و محل نشر در این جا آورده شده است. گفتنی است بسیاری از مقالات در وبگاه سماموس قرار داده شده و در اختیار خوانندگان است. البته صدها مقاله هنوز در این وبگاه قرار نگرفته و امید است به زودی در این وبگاه قرار گیرد.

۱- شادی در قرآن ؛۱۳۸۲؛گلستان قرآن

۲- شادی و سرور در قرآن ؛۱۳۸۱؛نسیم صبا – کیهان

۳- پرسش دریچه أی به سوی حقایق ؛۱۳۸۱؛نسیم صبا – کیهان

۴- یهود از منظر قرآن ؛۱۳۸۱؛کیهان

۵- قرآن و عدالت اقتصادی؛۱۳۸۱؛پاسدار اسلام

۶- بررسی دیدگاه قرآن پیرامون مفاسد اقتصادی؛۱۳۸۱؛پاسدار اسلام

۷- قدس در نگاه قرآن؛۱۳۸۱؛کیهان

۸- شب قدر؛۱۳۸۰؛صدای عدالت

۹- نقش قرآن در رشد افکار عمومی ؛۱۳۸۳؛نسیم صبا – کیهان

۱۱- درآمدی بر آزادی سیاسی؛۱۳۸۲؛کیهان

۱۲- تسامح و تساهل در قرآن؛۱۳۸۲؛کیهان

۱۳- عشق و کمال طلبی؛۱۳۸۲؛نسیم صبا

۱۴- روانشناختی شخصیت متکبران؛۱۳۸۳؛گلستان قرآن

۱۵- روشنفکری و روشنگری؛۱۳۸۳؛نسیم صبا

۱۶- ظرفیت های اندیشه اسلامی برای جهانی شدن؛۱۳۸۳؛نسیم صبا – کیهان

۱۷- آزادی رسالت پیامبران؛۱۳۸۳؛کیهان

۱۸- نگرش قرآن به فرایند رشد؛۱۳۸۳؛کیهان

۱۹- عدالت تحقق یافتین است بشرط …؛۱۳۸۳؛کیهان

۲۰- سطوح مشارکت امت در جامعه قرآنی ؛۱۳۸۲؛نسیم صبا

۲۱- گفتمان غدیر؛۱۳۸۳؛آفتاب یزد

۲۲- نقش و جایگاه افکار عمومی در قرآن؛۱۳۸۲؛نسیم صبا

۲۳- مبانی تسامح و تساهل در شریعت قرآنی؛۱۳۸۲؛نسیم صبا

۲۴- عشق و محبت در قرآن؛۱۳۸۲؛نسیم صبا

۲۵- نقش قدرت در حکومت اسلامی؛۱۳۸۲؛نسیم صبا

۲۶- پیامدهای شتابزدگی ؛۱۳۸۲؛نسیم صبا

۲۷- نقش پیامبران در آگاهی بخشی و روشنگری ؛۱۳۸۲؛نسیم صبا

۲۸- نقش عزت در حماسه عاشورا ؛۱۳۸۱؛کنگره امام حسین (ع) در تهران

۲۹- مفهوم آزادی در قرآن ؛۱۳۸۲؛نسیم صبا

۳۰- نگاه قرآن به آزادی بیان و عمل ؛۱۳۸۲ ؛کیهان

۳۱-  نشانه های بلوغ در قرآن؛

۳۲- روش های نوین پژوهش قرآنی؛

۳۳- قرآن و ثروت های بادآورده ؛۱۳۸۱؛کیهان

۳۴- سنت های اهی و قداست های دینی ؛۱۳۸۱؛کیهان

۳۵- دین و دمکراسی ؛۱۳۸۱؛صدای عدالت

۳۶- زلیخا در قرآن ؛ زن روز؛ ۱۳۸۸ در چندشماره و هم چنین ده‌ها مقاله منتشرشده در مجلات و روزنامه‌هایی چون فرهنگ کوثر ، ره توشه‌های رمضان

۳۷- التفاعل بین النص و الواقع فی الخطاب الشرعی / خلیل رضا المنصوری. مجموعۀ مقالات کنگره بررسی مبانی فقهی حضرت امام خمینی(س …

۳۸- جایگاه عرفان در اندیشه سیاسى ـ اجتماعى امام خمینى رحمه‏ الله، مجموعه مقالات کنگره اندیشه های اخلاقی عرفانی امام خمینی (ره)

۳۹- نقش رهیافتهای زمانی و مکانی / خلیل رضا منصوری. مجموعه مقالات کنگره امام خمینی (ره) جلد هشتم.

۷-  راهنمایی پایان نامه ها:

۸- فعالیت های آموزشی :

تدریس عقاید امامیه؛

اصول فقه محمدرضا مظفر،

منطق مظفر،

شرح لمعه شهید ثانی،

معالم الاصول

جوامع الجامع/ نهاد ریاست جمهوری تهران؛۱۳۷۴ تا ۱۳۷۵؛

آیین نویسندگی و نگارش؛ سفیران هدایت( سطح سه حوزه= کارشناسی ارشد)

اصول داستان نویسی

اصول گزارش و مقاله نویسی

اصول و قواعد ترجمه

سبک های نویسندگی و ادبی

فعالیت های پژوهشی

آیت الله خلیل منصوری رامسری به مدت ده سال در مرکزفرهنگ و معارف قرآن به تحقیق و پژوهش در علوم و معارف قرآن پرداخته و در همین سال ها آثار چندی نگاشته که در مطبوعات علمی و پژوهشی چاپ و منتشر شده است.

آیت الله هم چنین در مدت بیست سال همکاری با مرکز جهانی علوم اسلامی، سازمان حوزه های علمیه خارج از کشور و جامعه المصطفی مقالات و کتب بسیاری را در باره کشورهای جهان و اوضاع آن به شکل تحلیلی نگارش کرده است.

فعالیت های اجرایی

آیت الله خلیل منصوری ضمن تدریس در حوزه علمیه قم و مراکز علمی در قم و تهران فعالیت های اجرایی داشته که عبارتند از:

  1. سردبیری نشریه نباء در مرکز فرهنگ و معارف قرآن؛
  2. کارشناس پژوهش مرکز فرهنگ و معارف قرآن؛
  3. انتخابگر مقالات برتر همایش شیخ طوسی مرکز جهانی علوم اسلامی؛
  4. مدیر اداره اطلاع رسانی سازمان حوزه و مدارس علمیه خارج از کشور؛
  5. کارشناس ارشد اسناد جامعه المصطفی العالمیه؛
  6. ناظر مدارس خارج از کشور سازمان حوزه ها و مدارس علمیه خارج از کشور؛ در همین رابطه به کشورهای چون اوگاندا، موزامبیگ، زیمبابوه، ماداگاسکار ، کومور و مانند آن ها سفر کرده است.
  7. کارشناس آفریقا و عربی سازمان حوزه ها و مدارس علمیه خارج از کشور؛
  8. مدیریت اخبار بخش پژوهش نمایشگاه بین المللی قرآن؛

امتیازات علمی

بسیاری از مقالات آیت الله خلیل منصوری رامسری از سوی جشنواره فصلی مطبوعات کشور به عنوان مقالات برتر یک تا سه شناخته و جوایزی به آن وی اهدا شده است.

 منابع

۱- قرآن پژوهان ایران، سعید بهمنی، بوستان کتاب، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم

۲- http://www.maarefquran.com/Files/fullInfo.php?session=3&id=353

۳- http://www.somamus.com

دکمه بازگشت به بالا