تعالیم قرآن تصریح می‌کند که سنت الهی بر این است که خدا جواب مضطر را پس از دعا بدهد و بدی را از وی بردارد؛ چنانکه به صراحت در این باره می‌فرماید: آیا آن شریکان انتخابی شما بهترند یا آنکه وقتی مضطر و درمانده‌ای او را بخواند اجابت می‌کند و آسیب و گرفتاری‌اش را دفع می‌نماید و شما را جانشینان دیگران در روی زمین قرار می‌دهد؟ آیا با خدا معبودی دیگر هست که شریک در قدرت و ربوبیت او باشد؟! گروه اندکی متذکر و هوشیار می‌شوند. (نمل، آیه 62)
این آیه همچنین دلالت بر این مطلب دارد که با اجابت خدا نسبت به مضطر، خلافت الهی انسان فراهم می‌آید. بنابراین می‌توان این نکته لطیف را به دست آورد که مهمترین بدی که انسان بدان گرفتار می‌شود، حکومت نااهلان است که انسان را به حالت اضطرار می‌رساند. از این رو خدا با دعای مضطر این سوء را بر می‌دارد و خلافت بر زمین را به مضطر می‌دهد. بر همین اساس برخی از روایات، مضطر حقیقی را امام‌زمان(عج) دانسته است.
البته امام زمان(عج) اگر دعا کند، با پاسخ الهی همراه است، اما خدا زمانی این حالت اضطرار را برایش بوجود می‌آورد که مردم مضطر واقعی شوند.
از نظر آموزه‌های قرآنی، انسان زمانی مضطر واقعی می‌شود که هیچ چاره‌ای نداشته و همه راه‌ها به بن‌بست برسد. در این حالت همانند غریق در دریا خود را به خدا واگذار می‌کند تا صفر تا صد او را در اختیار گیرد و او را نجات دهد. (یونس. آیه 22)
مومنان زمانی به این حالت اضطرار می‌رسند که همچون نوزاد، صفر تا صد خود را به خدا سپارند که از آن به ولایت یاد می‌کند. (اعراف، آیه 196)
مومنان در حالت اضطرار خواهان ولایت مطلقه الهی می‌شوند و خلافت ولی‌الله مطلق را طلب کنند اما امروز چه کسی چنین حالتی دارد؟ با نگاهی به رفتار حتی بهترین مومنان، آنان را درحالت نصرت می‌بینیم که مانند طفل، خود قاشق غذاخوری را در دست دارد و از مادرش می‌خواهد او را نصرت برساند. چنین کسی تحت ولایت قرار نمی‌گیرد و چون گرفتار نوعی شرک خفی بلکه شرک علنی استقلال اسباب در تاثیرگذاری است، نه تنها از ولایت الهی برخوردار نمی‌شود، بلکه از نصرت الهی نیز محروم می‌شود و خدا حالت این افراد را مضطر نمی‌داند و خلافت ولی‌الله را ایجاد نمی‌کند؛ زیرا چنین افرادی از مصادیق ظالمین هستند و از ولایت و نصرت الهی محروم، در حالی که ولایت مختص خدا است. (شوری، آیات 8 و 9)
به هر حال، اگر امت اسلام مضطر واقعی و حقیقی و تحت مطلق الهی نباشند، هرگز خدا دعای آنان را اجابت نکند و امام زمان(عج) ظهور نمی‌کند و خلافت ولی‌الله تحقق نمی‌یابد و دولت ظلم و جور جهانی ظالمان و مستکبران برچیده نمی‌شود.
