اهل عترت

از پیامبر(ص) روایت است که امت اسلام به هفتاد و سه فرقه تقسیم می‌شوند. در کتب حدیث از طریق شیعه و اهل سنت از قول آن حضرت روایت شده است: امت موسی پس از او به هفتاد و یک فرقه و امت عیسی پس از وی به هفتاد و دو فرقه تقسیم شدند و پس از من امتم به هفتاد و سه فرقه تقسیم خواهند شد که تنها یک فرقه اهل نجات است، چنانکه از فرقه‌های هر یک از دو امت موسی و عیسی نیز تنها یک فرقه اهل نجات بود.(جهت آگاهی از مصادر حدیث به کتاب: بحوث فی الملل و النحل، آیه الله جعفر سبحانی، ج1، ص21-24 و 38-39 رجوع شود. و شبیه این نگاه کنید: صحیح ترمذی، ج 4، ص 134؛ سنن ابن ماجه، ج 2، ص 1321 و 362)
همچنین از پیامبر(ص) نقل شده که فرمود: «إِنِّی تَارِکٌ فِیکُمُ الثَّقَلَیْنِ مَا إِنْ تَمَسَّکْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا، کِتَابَ اللَهِ وَ عِتْرَتِی؛ أَهْلَ بَیْتِی وَ إِنَّهُمَا لَنْ یَفْتَرِقَا حَتَّى یَرِدَا عَلَیَّ الْحَوْضَ»؛ من در میان شما دو چیز گرانبها و سنگین می‌گذارم اگر بدان‌ها تمسک جویید هرگز گمراه نمی‌شوید؛ کتاب الله و عترتم اهل بیت خودم و آن دو هرگز از هم جدایی ندارند تا بر من در سر حوض کوثر درآیند.
در حدیثی دیگر آمده است: من همانا دو چیز در میان شما می‌گذارم که پس از من هرگز گمراه نشوید، مادامى که به آن دو چنگ زنید: کتاب خدا و عترتم که اهل بیت و خاندان من‌اند؛ زیرا خداى لطیف و آگاه به من سفارش کرده که آن دو از هم جدا نشوند تا در کنار حوض بر من وارد شوند، مانند این دو انگشت (که با هم برابرند) ـ و دو انگشت سبابه خود را به هم چسباند ـ و نمی‌گویم مانند این دو انگشت – و انگشت سبابه و وسطى را به هم چسباند -تا یکى بر دیگرى پیش باشد و جلو افتد. پس به هر دو اینها چنگ زنید تا نلغزید و گمراه نشوید و بر ایشان جلو نیفتید که گمراه می‌شوید. (همانند آن: سنن ترمذی، ج 5، ص 329؛ المعجم الکبیر، ج 3، ص 180)
از نظر اهل سنت این روایت متواتر است و در صواعق محرقه آمده است که حدیث تمسک، از راه‌های متعدد و زیادی نقل شده است و بیست و چند نفری از صحابه نقل کرده‌اند. (صواعق محرقه، ص 124) البته در میان آنان یک روایت مخدوشی است که مالک بن انس در کتاب موطا به صورت مرفوع و مرسل نقل کرده که از نظر اهل سنت چنین روایتی اعتبار ندارد. او در این حدیث مرفوع، به جای عبارت «عترتی» عبارت «سنتی » را آورده است.
حاکم نیشابورى در مستدرک، متن یاد شده را با اسناد زیر نقل کرده است: «اسماعیل بن أبى اُویس»، عن «ابى اویس» عن «ثور بن زید الدیلمى»، عن «عکرمه»، عن «ابن عباس» قال رسول‌الله: «یا ایها الناس انى قد ترکت فیکم، ان اعتصمتم به فلن تضلّوا ابدا کتاب الله و سنهًْ نبیه!؛ – اى مردم من در میان شما دو چیز را ترک کردم، مادامى که به آن دو، چنگ زنید هرگز گمراه نمى شوید کتاب خدا و سنت پیامبر!» (حاکم، مستدرک، ج 1، ص 93)
در میان راویان این متن، پدر و پسرى است که آفت سندند و آن دو اسماعیل بن ابى اویس و ابو اویس هستند، پدر و پسرى که نه تنها توثیق نشده‌اند، بلکه متهم به کذب و وضع و جعل هستند.
حاکم نیشابورى با سندى که خواهد آمد، از ابوهریره بطور مرفوع نقل مى کند: «انى قد ترکت فیکم شیئین لن تضلّوا بعدهما: کتاب الله و سنتى ولن یفترقا حتى یردا علىَّ الحوض» (حاکم، مستدرک، ج 1، ص 93)
اهل سنت به اعتبار همین حدیث مرفوع، خود را اهل سنت دانسته و نجات را در تمسک به کتاب‌الله و سنت پیامبر(ص) می‌دانند؛ اما اهل عترت یعنی شیعه بر اساس همین روایاتی که متواتر از اهل سنت و اهل عترت است، راه نجات را در تمسک به کتاب الله و عترت پیامبر(ص) می‌دانند که البته به طور طبیعی سنت پیامبر(ص) نیز جزو آن خواهد بود؛ یعنی هم از خود پیامبر(ص) و سنت وی استفاده می‌کنند و هم از عترت پیامبر(ص) و سنت عترت(ع) بهره می‌گیرند. این گونه است که بر اساس این روایات ما دو دسته خواهیم داشت: اهل عترت و اهل سنت. ما شیعیان خوشوقتیم که اهل عترت هستیم؛ چون که صد آمد نود هم پیش ما است.