از عطش رمضان تا عطش كربلا

وقتي چيزي را كه به نظرم خيلي با ارزش بود از دست مي دادم و مي گفتم: حيف شد، مادر خدا بيامرزم مي گفت: حيف امام حسين(ع) بود و با اين عبارت، فشار سنگين از دست دادن چيز با ارزش، كاهش مي يافت و به سادگي با مساله كنار مي آمدم.
در سالهاي آغازيني كه روزه بر من واجب شد، تابستان بود. مشكل اين بود كه نوجوان بوديم و مي بايست افزون بر روزه داري، در آفتاب گرم تابستان در شاليزار به درو مشغول مي شديم.

در طول حداقل هشت ساعت حضور در آفتاب سوزان و هواهاي شرجي و گرم، هر آنچه از آب را ذخيره كرده بوديم، به تعريقي از دست مي داديم و هنگام افطار تنها اين آب بود كه شكم ما را پر مي كرد و جايي براي غذا نمي ماند.
ما برخلاف آن دسته از مردم كه از غذاهاي رنگارنگ چنان شكم خويش را پر مي كنند كه آب به سختي در ميان آن راهي براي خود باز مي كند، چه رسد كه بتوانند نفس بكشند، ما اين شكم را به آب مي بستيم.
در آن زمان هاي روزه داري در تابستان كه با آغاز انقلاب اسلامي روبه رو بوديم، آنچه عطش ما را كاهش مي داد، ذكر كربلا بود. گويي عادت كرده بوديم كه همواره گريزي به كربلا بزنيم، زيرا اين حادثه بزرگ و جانسوز درس هاي بسياري براي همگان داشت و دارد. كربلا دانشگاهي بزرگ است كه هر كسي مي تواند در هر واحد درسي و هر رشته اي، مطلبي بياموزد و راهي به سوي حق و حقيقت بيابد.
فرياد العطش در بيابان كربلا
اگر بخواهيم فشار روزه گيري در آفتاب تابستاني و سوزان را بر خود آسان كنيم و آستانه تحمل خود را بالا بريم، مي توانيم به عطش كربلاييان و عاشوراييان توجه كنيم. عطش در كربلا چنان عظيم بود كه محتشم كاشاني مي سرايد:
زان تشنگان هنوز به عيوق مي رسد
فرياد العطش زبيابان كربلا
يكي از دشمنان اهل بيت(ع) در آن روز به نام تميم بن حصين خزاري در سخني در تعريض به امام حسين(ع) مي گويد: اي حسين و اي ياران حسين! آيا به آب فرات نمي نگريد كه چگونه همانند شكم مار مي درخشد. به خداوند سوگند! از آن قطره اي نخواهيد آشاميد تا آنكه مرگ را دريابيد. (بحارالانوار، ج 44، ص 317) اين گونه بود كه آب را بر امام حسين(ع) و يارانش بستند به گونه اي كه در روايت است: و لما اشتد علي الحسين و اصحابه العطش؛ زماني كه عطش و تشنگي بر امام حسين(ع) و يارانش فشار آورد.
روزه گرفتن در روزهاي بلند و گرم تابستان، محبوب اولياي الهي بوده است. حضرت مسيح(ع) روزي پس از وفات مادرش ايشان را مورد خطاب قرار مي دهد و از وي مي پرسد: اي مادر! به من جواب بده. آيا دوست داري باز هم به دنيا برگردي؟
حضرت مريم(س) در پاسخ مي فرمايند: فرزندم آري. دوست دارم به دنيا بازگردم تا در روزهاي گرم تابستان براي خداوند روزه بگيرم و در شبهاي سرد زمستان نمازگزارم. رسول گرامي اسلام (ص) فرمود: روزه گرفتن در گرما، جهاد است. (بحار، ج 96 ، ص257)
براي اينكه آستانه تحمل خود را بالا بريم بايد مانند آن كسي باشيم كه به طلب كفش از خداوند به مسجد مي رود. سعدي خود مي نويسد كه در ايام جواني، روزي كفش نداشتم و از اين رو، از زندگي خود سخت ناراضي بودم و بسيار گله و شكايت مي كردم؛ اما وقتي بيرون رفتم، مردي را ديدم كه كنار ديوار نشسته است و پا ندارد. با ديدن او، يكباره به خودم آمدم و به درگاه خداوند شكرگزاري كردم كه اگر كفش ندارم، در عوض دو پاي سالم دارم كه بدون كفش هم مي توانم با آنها راه بروم.
وي اين حكايت را در گلستان خويش اين گونه آورده است: هرگز از دور زمان نناليده بودم و روي از گردش آسمان درهم نكشيده مگر وقتي كه پايم برهنه مانده بود و استطاعت پاي پوشي نداشتم. به جامع كوفه درآمدم دلتنگ، يكي را ديدم كه پاي نداشت. سپاس نعمت حق بجاي آوردم و بر بي كفشي صبر كردم.
مرغ بريان به چشم مردم سير
كمتر از برگ تره بر خوان است
و آنكه را دستگاه و قوت نيست
شلغم پخته مرغ بريان است.
اگر براي ما روزه داري در ماه تابستان سخت و دشوار است، بايد براي افزايش آستانه تحمل و قرار گرفتن در مقام صابران، اين سختي را با شرايط سخت تر و دشوارتر مقايسه كنيم و راه روزه داري را بر خود آسان كنيم.
دوستي مي گفت من نوزده ساعت در ميان قله ها در تابستان به دور از هر آبادي و آبي حركت كردم و نمي دانستم كه به آبادي مي رسم و آب و ناني خواهم داشت يا نه؟ اما هنگامي كه روزه مي گيرم به ياد آن ساعات بسيار سخت و طاقت فرسا، اين اميد را دارم كه چند ساعت ديگر بر سر سفره افطاري مي نشينم و آب و ناني مي خورم. اين گونه است كه روزه بر من آسان مي گردد. من صبر را در سختي تجربه كرده ام و قدر اين عافيت را مي دانم، چرا كه به مصيبتي گرفتار آمدم كه بسيار جانكاه و سخت تر از اين بوده است. پس قدر عافيت روزه را كسي داند كه مصيبت بدتر را در چشم آورد.
پس كساني كه از تشنگي ناشي از روزه در گرماي سوزان تابستان گله و شكوه مي كنند، اگر روز عطش امام حسين(ع) و خانواده و اصحابش و خصوصاً طفل شيرخوار حضرت علي اصغر(ع) را به ياد آورند كه: لايوم كيومك يا اباعبدالله، تحمل اين تشنگي براي آنها بسيار آسان جلوه خواهد كرد.
همچنان كه اگر كسي به مصيبت از دست دادن عزيزي دچار مي شود، اگر مصائب فوق طاقت زينب كبري(س) را در كربلا كه يك ساعت چند فرزند خود را يكجا از دست داد به ياد آورد، مصيبت وارده براي او آسان خواهد شد.